Julijevci-Klaudijevci
| Julijevsko-klaudijevska dinastija | |
|---|---|
| Država | Rimsko carstvo |
| Vladarska titula | |
| Osnivač | Oktavijan Avgust |
| Posljednji vladar | Neron |
| Vladavina | 27. p. n. e. — 68. n. e. |
| Smjena | Godina četiri cara |
| Vjera | Rimski politeizam Grčko-rimska religija |
Julijevci-Klaudijevci, odnosno Julijevsko-klaudijevska dinastija, termin je kojim se označavaju prvih pet rimskih careva, koji su se na prestolu nalazili od 27. p. n. e., kada je Oktavijan Avgust uspostavio poredak poznat pod nazivom principat, do 68. godine, kada je car Neron izvršio samoubistvo.[1] Svih pet careva bili su putem bračnih veza i usvajanja povezani s patricijskim rimskim rodovima Julijevaca (Ivlii) i Klaudijevaca (Clavdii).[2]
Svih pet vladara je pratio sličan obrazac, na vlast su došli kroz porodične veze, Carstvu su osvojili nove teritorije, pokrenuli velike građevinske projekte i voleo ih je narod, ali su ih svaki put njihovi senatori odbacili.[3]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Oktavijan Avgust, prvi rimski car je pripadao rodu Julijevaca jer ga je usinio Julije Cezar, brat njegove bake, nakon Cezarove smrti.[4][5] Tiberije, koga je Avgust odredio za naslednika, pripadao je rodu Klaudijevaca, ali je nakon posvojenja od strane Avgusta postao član i roda Julijevaca. Poslednja tri cara julijevsko-klaudijevske dinastije imala su zajedničko julijevsko-klaudijevsko poreklo, ali nisu zvanično pripadali rodu Julija. Veza je prekinuta kada Tiberije nije usinio Gaja Kaligulu. Kaligula je imao zajedničko julijsko-klaudijevsko poreklo, a bio je i rođeni Avgustov praunuk. Klaudije je pripadao rodu Klaudijevaca, ali je istovremeno bio i član roda Julijevaca preko svoje bake s majčine strane, Oktavije Starije, Avgustove sestre, čija je pak baka sa majčine strane bila Julija, sestra Julija Cezara. Neron je takođe delio zajedničke julijevsko-klaudijevske pretke i bio je rođeni Avgustov čukununuk.
Zanimljivo je koliko se često među vladarima julijevsko-klaudijevske dinastije nailazi na krvno srodstvo ujaka odnosno nećaka u drugom kolenu:
- 1) Avgust je bio Cezarov sestrić u drugom kolenu Julija Cezara (i njegov usvojeni sin).
- 2) Kaligula je bio Tiberijev sinovac u drugom kolenu (i njegov usvojeni sin)
- 3) Klaudije je bio sestrić u drugom kolenu.
- 4) Neron je bio Klaudijev sestrić u drugom kolenu (i njegov usvojeni sin)).
Osim toga, car je ponekad svome nasledniku bio očuh, dakle postojao je odnos uspostavljen putem bračnih veza:
- 1) Avgust je bio Tiberijev očuh.
- 2) Neron, pored toga što je bio Klaudijev sestrić u drugom kolenu, bio je takođe njegov posinak (njegova majka Agripina Mlađa bila je Klaudijeva bratičina a istovremeno i Klaudijeva četvrta žena). Često je prisutan i odnos stric/sinovac: Tiberije je bio Klaudijev stric, a Klaudije Kaligulin.
Nijedan julijevsko-klaudijevski car nije bio direktni potomak u krvnom srodstvu sa svojim neposrednim prethodnikom. I Tiberije i Klaudije imali su direktnih potomaka (Tiberijev unuk Tiberije Gemel, Klaudijev sin Britanik), ali su za naslednike prestola obojica odabrala svoje nećake u drugom kolenu.
- Avgust (27. p. n. e. ― 14. n. e.)
- Tiberije (14―37)
- Kaligula (37―41)[6][7][8]
- Klaudije (41―54)
- Neron (54―68)
Porodično stablo[uredi | uredi izvor]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Brill's New Pauly, "Julio-Claudian emperors"
- ^ Stele names Roman Emperor Octavian Augustus as Egyptian Pharaoh. Link - https://www.independent.co.uk/life-style/history/stele-names-roman-emperor-octavian-augustus-as-egyptian-pharaoh-1937308.html Arhivirano 2020-05-18 na sajtu Wayback Machine
- ^ Јулијевци
- ^ Galinsky, Karl (2012). Augustus: Introduction to the Life of an Emperor. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-04557-5. doi:10.1017/cbo9781139045575.005.
- ^ Rowell, Henry Thompson (1962). Rome in the Augustan Age (на језику: енглески). University of Oklahoma Press. стр. 28. ISBN 978-0-8061-0956-5. Архивирано из оригинала 2022-02-22. г. Приступљено 2022-02-22. „... never used the name Octavianus”
- ^ Henzen, Wilhelm, ур. (1874). Acta Fratrum Arvalium. стр. 63.
- ^ Cooley, Alison E. (2012). The Cambridge Manual of Latin Epigraphy. Cambridge University Press. стр. 489. ISBN 978-0-521-84026-2.
- ^ Wood, Susan (1995). „Diva Drusilla Panthea and the Sisters of Caligula”. American Journal of Archaeology. 99 (3): 457—482. JSTOR 506945. S2CID 191386576. doi:10.2307/506945.
Литература[uredi | uredi izvor]
- Astarita, Maria Laura (1983). Avidio Cassio (на језику: италијански). Ed. di Storia e Letteratura. Архивирано из оригинала 2021-04-13. г. Приступљено 2018-06-11.
- Birley, Anthony (2001). Marcus Aurelius: A Biography. Roman Imperial Biographies. London and New York: Taylor & Francis e-Library. ISBN 978-0-415-17125-0. Архивирано из оригинала 2021-03-09. г. Приступљено 2018-06-11.
- Smith, William, ур. (1870). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. I.
- Matyszak, Philip. The Sons of Caesar: Imperial Rome's First Dynasty, London: Thames & Hudson, 2006 (hardcover, ISBN 0-500-25128-2)
- Anthony Kamm, The Romans an Introduction
- Suetonius, The Lives of the twelve Caesars http://www.fordham.edu/halsall/ancient/suetonius-index.html
- Anthony A. Barrett, Agrippina : sex, power, and politics in the early Empire
- Lecture and notes from CLCV 1003A (Classical Roman Civilization); Carleton University
- Wood, Susan, The Incredible, Vanishing Wives of Nero
- Holztrattner, Franz, Poppaea Neronis Potens: Studien zu Poppaea Sabina, Berger & Söhne: Graz-Horn, 1995
- N.A. Octavia, tragedy preserved with the writings of Seneca
- Tacitus, Annals
- Robert Graves, I, Claudius
- Robert Graves, Claudius the God
- Philo (1855). Various works. Prevod: Charles Duke Yonge. Loeb Classical Library.
- Lucius Annaeus Seneca the Younger (1932). Essays. Prevod: Aubrey Stewart. Loeb Classical Library.
- Gaius Plinius Secundus (1961). Natural History. Prevod: H. Rackham; W.H.S. Jones; D.E. Eichholz. Harvard University Press.
- Josephus (1737). „Chapters XVIII–XIX”. Antiquities of the Jews. Prevod: William Whiston. Harvard University Press.
- Publius Cornelius Tacitus (1924). The Annals. Prevod: Frederick W. Shipley. Loeb Classical Library.
- Gaius Suetonius Tranquillus (1914). „Life of Caligula”. The Twelve Caesars. Prevod: John Carew Rolfe. Loeb Classical Library.
- Lucius Cassius Dio (1927). „Book 59”. Roman History. Prevod: Earnest Cary. Loeb Classical Library.
- Balsdon, JPVD; et al. (2012). „Gaius (1), 'Caligula', Roman emperor, 12–41 CE”. Ur.: Hornblower, Simon; et al. The Oxford classical dictionary (4th izd.). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-954556-8. OCLC 959667246. doi:10.1093/acrefore/9780199381135.013.2772.
- Winterling, Aloys (2011). Caligula: a biography. University of California Press. ISBN 978-0-520-94314-8.
- Balsdon, V. D. (1934). The Emperor Gaius. Oxford: Clarendon Press.
- Hurley, Donna W. (1993). An Historical and Historiographical Commentary on Suetonius' Life of C. Caligula. Atlanta: Scholars Press.
- Sandison, A. T. (1958). „The Madness of the Emperor Caligula”. Medical History. 2 (3): 202—209. PMC 1034394
. PMID 13577116. doi:10.1017/s0025727300023759. - Wilcox, Amanda (2008). „Nature's Monster: Caligula as exemplum in Seneca's Dialogues”. Ur.: Sluiter, Ineke; Rosen, Ralph M. Kakos: Badness and Anti-value in Classical Antiquity. Mnemosyne Supplements. 307. Leiden: Brill.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Julio-Claudian Art group, at Flickr
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Ostale | |
