Bitka kod Kokosovih ostrva
| Bitka kod Kokosovih ostrva | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Prvog svetskog rata | |||||||||
 Ratni put nemačke krstarice Emden 1914. | |||||||||
| |||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||
 Australija |
 Nemačko carstvo | ||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||
|
Džon Glosop |
Karl Miler | ||||||||
| Jačina | |||||||||
|
1 laka krstarica [1] |
1 laka krstarica 4 teretna parobroda[1] | ||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||
| neznatni[1] |
1 laka krstarica potopljena 1 parobrod potopljen 3 parobroda zarobljena[1] | ||||||||
Bitka kod Kokosovih ostrva (Battle of Cocos), vođena 9. novembra 1914, bila je pomorska bitka u Indijskom okeanu tokom Prvog svetskog rata, u kojoj je australijska krstarica Sidnej uništila nemačku krstaricu Emden.[1]
Pozadina[uredi | uredi izvor]
Pošto ju je početak Prvog svetskog rata zatekao na Dalekom istoku, nemačka krstarica Emden je po naređenju admirala Maksimilijana fon Špea upućena u Indijski okean, gde je vodila uspešan krstarički rat od sredine septembra do kraja oktobra 1914, potopivši 15 trgovačkih brodova, 1 rusku krstaricu i 1 francuski razarač. Krstaricom je komandovao kapetan fregate Karl Miler.[1]
Bitka[uredi | uredi izvor]
Pošto je 28. oktobra izvršio uspešan prepad na luku Penang na Malajskom poluostrvu, Emden se sa pratnjom od 4 zarobljena broda natovarena zalihama i zarobljenicima uputio prema Kokosovim ostrvima.[1]
9. septembra, Emden je pristao na Kokosova ostrva i iskrcao desantni odred (3 oficira, 44 podoficira i mornara), koji je uništio kablovsku i radio stanicu, i presekao kabl za Australiju. Za to vreme, Emden je iznenadila jača australijska krstarica Sidnej[2] (deplasman 5.490 t, 8 topova 152 mm, brzina 25.5 čvorova) i posle jednoipočasovne borbe teško ju je oštetila, pa je morala biti nasukana na ostrvo Nort Kiling (North Keeling Island).[1]
Posledice[uredi | uredi izvor]
Jedrenjak Ajša sa 47 nemačkih mornara pristaje u
Poginulo je i ranjeno 63% posade, a ostatak je zarobljen. Od brodova pratilaca Emdena 3 su zaplenili Britanci, a jedan je potopila nemačka posada.[1]
Desantni odred sa Emdena, koji nije stgao da se vrati na brod, izbegao je zarobljavanje, zaplenio jedrenjak Ajša (engl. Ayesha) od 97 t i sa njim stigao 27. novembra u Padang na zapadnoj obali Sumatre. Kad je uspostavio vezu sa nemačkim trgovačkim brodovima, koji su se tamo sklonili, otplovio je na otvoreno more, 14. decembra prekrcao ljudstvo na nemački parobrod Choising, potopio Ajšu i noću 8/9. januara 1915. uplovio u otomansku luku Hudajdu (Jemen) na Crvenom moru. Odatle se probio do hedžaske železnice i stigao u Carigrad, u sastav nemačko-turske flote.[1]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g d đ e ž z i Nikola Gažević, Vojna enciklopedija (knjiga 2), Vojnoizdavački zavod, Beograd (1971), str.679.
- ^ „MELBOURNE light cruisers (1913-1916)”. www.navypedia.org. Pristupljeno 2020-11-25.