Brenica
Brenica | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Upravni okrug | Nišavski |
| Grad | Niš |
| Gradska opština | Pantelej |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  522 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 43° 22′ 34″ S; 21° 55′ 23″ I / 43.376166° S; 21.923166° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 419 m |
.svg)  Brenica Brenica na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 018 |
| Registarska oznaka | NI |
Brenica je naseljeno mesto u gradskoj opštini Pantelej na području grada Niša u Nišavskom okrugu. Nalazi se na severnom rubu niške kotline, pod Kameničkim visom, udaljeno 9 km od centra Niša. Prema popisu iz 2002. bilo je 555 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 600 stanovnika).
Istorija[uredi | uredi izvor]
Brenica je staro, u srednjem veku formirano selo. Turski popis 1454/55. godine, neposredno nakon pada ovih krajeva u turske ruke, zatiče je, pod istim nazivom, kao selo sa 7 domaćinstava (1 udovičkim) i sa dažbinom od 896 akči. Nakon četiri decenije, 1498. godine, evidentirano je kao dosta obnovljeno i ojačalo selo sa 26 domaćinstava (8 neoženjenih, 3 udovička) i dažbinama u iznosu od 2970 akči. Prema turskom popisu nahije Niš iz 1516. godine, mesto je bilo jedno od 111 sela nahije i nosilo je isti naziv kao danas, a imalo je 24 kuća, 3 udovička domaćinstva, 1 samačko domaćinstvo.[1]
U kasnijem periodu jedva da ima podataka o Brenici, verovatno zato što je manje selo. Posle oslobođenja od Turaka 1878. godine, Brenica ima pedesetak pretežno zadružnih kuća raspoređenih u dva zaseoka sa jedne i druge strane brda Stanica. Većina stanovništva se domogla većih kompleksa zemlje, ali sa raspadom porodičnih zadruga počeo je već krajem 19. veka proces njihovog usitnjavanja. Istovremeno, odvijao se i proces postepenog nadjačavanja ratarsko-vinogradarske nad nekadašnjom dominirajućom šumsko-stočarskom privredom. Relativna blizina Niša pokrenula je već od 1920. godine dnevnu migraciju prema Nišu (dvadesetak migranata), a imovinska nejednakost, osim izdvajanja imućnijih domaćinstava, prouzrokovala je pojavu nadničarenja i pečalbarenja, a zatim gradsko zapošljavanje i delimično iseljavanje. Ova dva poslednja procesa došla su do izražaja naročito posle 1960. godine. Izuzetno se razvila orijentacija na mešovitu privredu i dnevnu migraciju radnika prema Nišu, ali koji održavaju i svoja gazdinstva u selu. Godine 1971. bilo je 26 poljoprivrednih, 96 mešovitih i 9 nepoljoprivrednih domaćinstava.
Saobraćaj[uredi | uredi izvor]
Do Brenice se može doći prigradskom linijom 14 PAS Niš - Vinik - Kamenica - Brenica i linijom 14A PAS Niš - Vinik - Kamenica - Brenica - Kamenica - Cerje.
Demografija[uredi | uredi izvor]
Krajem 19. veka (1895. godine) Brenica je selo sa 75 domaćinstava i 584 stanovnika. Godine 1930. u njoj je živelo 91 domaćinstvo i 584 stanovnika.
U naselju Brenica živi 429 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 42,1 godina (41,0 kod muškaraca i 43,3 kod žena). U naselju ima 144 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,63.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 4 | 1 | ||
| 80+ | 5 | 7 | ||
| 75—79 | 6 | 12 | ||
| 70—74 | 15 | 13 | ||
| 65—69 | 13 | 14 | ||
| 60—64 | 11 | 17 | ||
| 55—59 | 17 | 12 | ||
| 50—54 | 25 | 20 | ||
| 45—49 | 34 | 22 | ||
| 40—44 | 20 | 23 | ||
| 35—39 | 12 | 21 | ||
| 30—34 | 16 | 12 | ||
| 25—29 | 21 | 16 | ||
| 20—24 | 20 | 16 | ||
| 15—19 | 25 | 26 | ||
| 10—14 | 13 | 13 | ||
| 5—9 | 7 | 15 | ||
| 0—4 | 22 | 9 | ||
| Prosek : | 39,0 | 40,9 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 244 | 62 | 159 | 18 | 5 | 0 |
| Ženski | 232 | 37 | 160 | 32 | 3 | 0 |
| UKUPNO | 476 | 99 | 319 | 50 | 8 | 0 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 130 | 18 | 0 | 0 | 52 |
| Ženski | 60 | 13 | 0 | 0 | 21 |
| UKUPNO | 190 | 31 | 0 | 0 | 73 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 5 | 8 | 12 | 1 | 8 |
| Ženski | 1 | 0 | 8 | 3 | 1 |
| UKUPNO | 6 | 8 | 20 | 4 | 9 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 0 | 2 | 11 | 2 | 2 |
| Ženski | 0 | 0 | 2 | 3 | 6 |
| UKUPNO | 0 | 2 | 13 | 5 | 8 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 7 | 0 | 0 | 2 | |
| Ženski | 0 | 0 | 0 | 2 | |
| UKUPNO | 7 | 0 | 0 | 4 | |
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Istorijski arhiv Niš: „DETALjNI POPIS NAHIJE NIŠ IZ 1516. GODINE“”. Arhivirano iz originala 15. 03. 2012. g. Pristupljeno 15. 07. 2010.
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Enciklopedija Niša: Priroda, prostor, stanovništvo; izdanje Gradina - Niš, 1995. g. pp. 12.
