Vladimir Turina

Vladimir Turina
Vladimir Turina
Datum rođenja	(1913-02-06)6. februar 1913.
Mesto rođenja	Banja Luka,, Austrougarska
Datum smrti	22. oktobar 1968.(1968-10-22) (55 god.)
Mesto smrti	Zagreb,, SFR Jugoslavija
Zanimanje	arhitekta
Aktivni period	1936—1968

Vladimir Turina (Banja Luka, 6. februar 1913 — Zagreb, 22. oktobar 1968) bio je jugoslovenski i hrvatski arhitekta.

Biografija

Rođen je 6. februara 1913. godine u Banja Luci. Završio je gimnaziju u Sarajevu 1931. godine. Diplomirao je 1936. na Arhitektonskom odelu Tehničkog fakulteta u Zagrebu. Od 1946. bio je honorarni nastavnik, od 1948. predavač, od 1949. docent, a od 1959. godine vanredni profesor na Arhitektonsko-građevinsko-geodetskom fakultetu (od 1962. Arhitektonski fakultet). Pre Drugog svetskog rata završio je vlastitu vilu u Jurjevskoj ulici br. 60 u Zagrebu i zgradu Primorske banovine u Splitu. Izradio je konkursne projekte za „Napretkov đački dom” (1936), „Obrtničku komoru” (1937, jedan od tri prva nagrađena rada), „Oficirski dom” (1939) i Sportski park na reci Savi u Zagrebu (1941, jedna od dve prve nagrade), „Sudsku palatu u Splitu” (1939), hotel na Plitvicama (1941) i za Sveučilišnu kliniku na zagrebačkoj Šalati (1941, zajedno s F. Z. Tišinom, prva nagrada).

Istovremeno je učestvovao na konkursima za zgradu „Državnog monopola” (1938, druga nagrada), „Palatu Albanije” (1938, s Vrbanićem i D. Boltarom) i zgradu Državne opere u Beogradu (1940, sa H. Gotvaldom) kojom kao pobednik međunarodnog konkursa prvi put skreće pažnju i tom prilikom piše tekst o novoj vrsti savremenog pozorišta, zauzimajući se za jače otvaranje pozornice i bliži kontakt sa publikom. Posle Drugog svetskog rata nastavlja da se bavi arhitekturom javnih zgrada, kao i njihovim novim funkcijama, i stvara niz inovativnih projekata, od kojih je samo nekoliko dovršeno.

Istakao se studijskim rešenjima pozorišnih zgrada i originalnim idejama sportskih objekata. Naročito je to vidljivo u njegovom delimično izvedenom projektu stadiona u zagrebačkom Maksimiru. Bio je to prvi u nizu projekat sportske arhitekture kojim se bavio, a uz njega projektanti stadiona su bili Eugen Erlih i Franjo Nidhardt. Severna tribina Maksimira je izgrađena 1955. godine, a potom je Turina koji je za svoj rad dobio i nagrade na olimpskim izložbama sportske arhitekture početkom 1960-ih, umoran i razočaran pokušajem intervencija koje su narušile njegovu ideju napustio gradnju tog objekta. Uradio je projekat kombinovanog bazena Rijeka-Sušak (1946–49, prva nagrada), a jedno je od najpoznatijih utopijskih arhitektonskih dela u Jugoslaviji. Izgradio je i stambeni objekat, višespratnicu u Križanićevoj ulici br. 11 (1953–56), a prema njegovom idejnom projektu sagrađena je sportska hala na današnjem Trgu Krešimira Ćosića (1964–72). Objavljivao je članke u časopisima, kao i niz članaka na temu humanih ambijenata u savremenom urbanizmu i arhitekturi.

Kao nastavnik na katedri za arhitektonski dizajn, zauzimao se za celovit pristup arhitekturi, naglašavajući njen tehnički i vizuelno-prostorni karakter; predavao je na evropskim univerzitetima. Preminuo je u Zagrebu 22. oktobra 1968. u 55 godini. U Zagrebu su njegova dela posthumno izložena na izložbama moderne arhitekture Zagreba između dva rata (1976) i pedesete godine hrvatske umetnosti (2004), a samostalne izložbe imao je 1972. u Galeriji suvremene umjetnosti, 2005. u galeriji Modulor i 2006. u Muzeju grada Zagreba, gde se nalazi deo njegove arhive.

Projekti

• Vila u Jujevskoj ulici (1939)
• Stadion Maksimir (1946–62)
• Centar za zaštitu majke i djeteta u Klaićevoj ulici (1955)
• Stambena zgrada u Križanićevoj ulici (1956)

Spoljašnje veze

• Arhitekta Vladimir Turina — PDF format