Gavar

Gavar
Գավառ
Gavar; Գավառ
	Gavar
	Grb
Administrativni podaci
Država	Jermenija
Osnovan	728.; Grad od 1850.
Stara imena	Norbajazit (do 1959); Kamo (do 1996)
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2010.	36.500
— gustina	1.042,86 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	40° 21′ 14″ S; 45° 07′ 26″ I / 40.353984° S; 45.123863° I
Vremenska zona	UTC+4 (leti UTC+5)
Aps. visina	2.000 m
Površina	35 km2
	Gavar Gavar na karti Jermenije
Poštanski broj	1201-1205
Pozivni broj	+374 (264)
Registarska oznaka	02
Veb-sajt
	www.gavariqaghaqapetaran.am

Gavar (jerm. Գավառ) je grad i opština u Jermeniji i administrativni centar marza Geharkunik. Grad se nalazi u planinskom području, na nadmorskoj visini od 2.000 m. Smešten je zapadno od jezera Sevan, na reci Gavaraget.

Sve do 1959. bio je poznat pod imenom Nor Bajazit, kada mu je ime promenjeno u Kamo, u čast jednog od boljševičkih lidera. Sadašnje ime datira od 1996. godine.

Prema procenama za 2010. na teritoriji grada i opštine živelo je oko 36.500 stanovnika.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Gavar je smešten u zapadnom delu Sevanske kotline, zapadno od obala jezera Sevan. Nalazi se na reci Gavaraget, 8 km uzvodno od njenog ušća u jezero. Udaljen je nekih 90-ak kilometara severoistočno od glavnog grada Jermenije Jerevana.

Prosečna nadmorska visina je oko 2.000 m.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Na području današnjeg grada postojalo je staro naselje Kavar koje se prvi put spominje u prvoj polovini VIII veka, a koje je razoreno 1726. od strane persijskog šaha Nadir Afšara.

Novo naselje osnovano je 1830. dolaskom izbeglica iz otomanskog grada Bajazita, i bilo je poznato pod nazivom Novi Bajazit. Norbajazit je status grada dobio 1850. prilikom osnivanja Jerevanske gubernije.

Brojni arheološki spomenici i ostaci starih građevina svedoci su bogate i drevne prošlosti ovog područja. U zapadnom delu grada postoje ostaci utvrđenja iz ranog gvozdenog doba, a pretpostavke su da je tvrđava bila adminsitrativni centar jednog od rejona Urartskog carstva. Glavno utvrđenje je bilo okruženo sa 22 manje tvrđave.^[1] Prilikom izgradnje centralnog gradskog trga (Pozorišni trg) pronađene su grobnice stare oko 4.000 godina, kao i nešto mlađi brojni hačkari (kamene gromade sa simbolima krsta).

Grad je 1959. preimenovan u Kamo u znak sećanja na boljševičkog revolucionara Simon Aršakovič Ter-Petrosjan čije partijsko kodno ime je bilo upravo Kamo. Današnje ime usvojeno je 1996. godine.

Demografija[uredi | uredi izvor]

Prema procenama za 2010. na celoj opštini je živelo oko 36.500 stanovnika, a oko dvadesetak hiljada u samom gradu. Nakon sticanja nezavisnosti Jermenije i kolapsa sovjetskog sistema privređivanja, broj stanovnika je naglo padao, ali se sa razvojem turizma tokom poslednje decenije demografska slika znatno promenila.

Gotovo celokupnu populaciju čine Jermeni.

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

U Gavaru je 1993. otvoren državni Univerzitet sa pet fakulteta: filološki, prirodno-matematički, filozofski, ekonomski i učiteljski fakultet. Univerzitet danas pohađa oko 2.400 studenata.

U gradu se nalazi i specijalna škola sa decu sa posebnim potrebama.

Znamenitosti[uredi | uredi izvor]

Bogorodičina crkva Surb Astvacacin iz 1848. izgrađena je u celosti od kamenih blokova, i nalazi se u centru grada.
Noratus - nekropola iz Х veka sa brojnim hačkarima se nalazi 4 km severno od grada, u istoimenom selu.
Manastir Ajravank iz IX veka se nalazi u blizini grada.