Logor Vojno
Logor Vojno je bio logor koji je osnovalo Hrvatsko vijeće obrane (HVO) od juna 1993. do marta 1994. godine, da bi zatočilo desetine hiljada Bošnjaka u opštini Mostar. [1] Bošnjaci u logoru bili su izloženi ubistvima, maltretiranju, silovanjima, zatvaranjima i ubistvima. [2]
Logor[uredi | uredi izvor]
Uslovi u logoru Vojno bili su teški i nezdravi, sa pretrpanošću, nedostatkom hrane i vode, lošom ventilacijom, nedovoljnom posteljinom i neadekvatnim sanitarnim prostorijama. [3]
HVO je svakodnevno fizički i psihički zlostavljao muškarce Bošnjake zatočene u logoru Vojno. Snage Herceg-Bosne/HVO-a ubile su najmanje trinaest muškaraca Bošnjaka dok su bili zatočeni u logoru Vojno i ranili mnoge druge. Snage HVO-a rutinski su tukle muškarce Bošnjake pesnicama, nogama, gumenim palicama i raznim drvenim predmetima. Muškarci Bošnjaci su bili podvrgnuti strujnim udarima, često prisiljavani da tuku jedni druge i na druge načine zlostavljani i ponižavani. Zatočenici Bošnjaci bili su primorani da prisustvuju pogubljenju drugih zatočenika po prijekom postupku. Zatočenici su često bili izloženi posebno teškom maltretiranju u znak odmazde za vojne uspehe ABiH. [3]
Muškarci Bošnjaci zatočeni u logoru Vojno, zajedno sa muškarcima Bošnjacima zatočenim na Heliodromu (koji su često slani u logor Vojno na sedmodnevnu rotaciju) korišćeni su na prinudnom radu na području Vojnog. Prisilni rad je uključivao izgradnju vojnih utvrđenja, kopanje rovova, nošenje municije vojnicima HVO-a i izvlačenje poginulih i ranjenih vojnika HVO-a, često duž linije sukoba i u jeku borbenih uslova. Muškarci Bošnjaci koji su se bavili takvim poslovima redovno su bili izloženi vatri iz minobacača, snajpera i drugog malokalibarskog oružja, a najmanje trideset devet muškaraca Bošnjaka je ubijeno ili ranjeno. [3]
HVO je u logoru Vojno, otprilike od juna do decembra 1993. godine, zatočio pedesetak žena i devojaka civila Bošnjaka (zajedno sa njihovom malom decom). Bošnjačke žene i drugi držani su bez ikakvog istinskog ili bona fide nastojanja HVO-a da utvrdi njihov status ili da razlikuje vojne zatočenike od civila. HVO nije obezbijedio ni puštanje civila ni premeštanje na sigurnu lokaciju. [3]
Vojnici HVO-a su u više navrata silovali i seksualno zlostavljali oko pedeset žena i devojaka civila Bošnjaka zatočenih u logoru Vojno. [2] Takvim epizodama seksualnog napada često su prethodile ili su bile praćene premlaćivanjem ili pretnjama da će nepoštivanje pravila dovesti do ubijanja ženinog deteta (ili dece). [3]
Bošnjačka deca zatočena u logoru Vojno redovno su bila izložena okrutnom postupanju, gladi i odvajanju od svojih majki, što je rezultiralo fizičkim patnjama i traumama ovih, nekih od mlađih žrtava progona i čišćenja Herceg-Bosne/HVO-a. [3]
Nedavni događaji[uredi | uredi izvor]
Marko Radić, Dragan Šunjić, Damir Brekalo i Mirko Vračević proglašeni su krivim da su kao članovi Hrvatskog vijeća obrane učestvovali u ubistvima, maltretiranju, silovanjima, zatvaranju i ubistvima zatočenih Bošnjaka. Državni sud BiH osudio je Marka Radića na 25 godina zatvora, Dragana Šunjića na 21 godinu, Damira Brekala na 20 i Mirka Vračevića na 14. [4] Drugostepenom presudom kazne su im smanjene na 21, 16, 20 i 12 godina zatvora. [5]
Najviši preživeli lideri Jadranko Prlić, Bruno Stojić, Slobodan Praljak, Milivoj Petković, Valentin Ćorić, Berislav Pušić optuženi su za zločine protiv čovečnosti, teške povrede Ženevskih konvencija i kršenje zakona ratovanja. [2] [3]
Napomene[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- „Prlic et al. Initial Indictment”. ICTY.org. International Criminal Tribunal for the former Yugoslavia. 2. 3. 2004.
- „View from the Hague: They Allegedly Carried Out the Ethnic Cleansing Plan” (PDF). ICTY.org. ICTY Outreach Programme. 7. 4. 2004.</ref>
- „Radic et al: Prosecution Asks for Longer Prison Sentences”. Justice Report. 16. 2. 2011. Arhivirano iz originala 02. 06. 2017. g. Pristupljeno 04. 05. 2022.
- „Radic et al: 69 Years for Crimes Committed in Vojno”. Justice Report. 10. 3. 2011. Arhivirano iz originala 08. 09. 2023. g. Pristupljeno 04. 05. 2022.
