Negev
| Pustinja Negev נֶגֶב النقب | |
|---|---|
 | |
| Lokacija |  Izrael |
| Površina | 13,000 km2 |
| Geologija | |
| Tip | peskovito-kamenita |
Negev (hebrejski נֶגֶב, tiberijski hebrejski Néḡeḇ; arapski النقب an-Naqab) je pustinjska regija u južnom Izraelu. U biblijskom hebrejskom, negev znači „jug“. Negev zauzima veći deo Južnog okruga Izraela. Geografski, preko 13.000 km² Negeva formira obrnuti trougao čija se zapadna strana dodiruje sa pustinjom poluostrva Sinaj, a čija je istočna granica Vadi Arabah.
Centralni grad je Biršeba (oko 200.000 stanovnika), na severu. Južni kraj čini Eilatski zaliv i grad Eilat. Među Ostalim gradovima su Dimona i Micpe Ramon, više beduinskih gradova, poput Rahata i Tel Ševe.
U Negevu se nalazi više interesantnih kulturnih i geografskih lokacija. Među njima su tri ogromna eroziona kruga koja liče na kratere (mahtešim), koji su jedinstveni u regionu: ha-Machtesh ha-Gadol („Veliki krater“), ha-Machtesh ha-Katan („Mali krater“) i krater Ramon. Ovaj poslednji je najveći - on je verovatno najveći prirodni krater na Zemlji (krater koji nije nastao udarom asteroida).
Iako je istorijski deo odvojenog regiona (poznatog u rimsko doba kao Arabija Petra), Negev je dodat predloženoj oblasti Mandatne Palestine, čiji su veliki delovi kasnije postali Izrael, 10. jula 1922. godine, nakon što ga je priznao britanski predstavnik Sent Džon Filbi „u ime Trans-Jordana“.[1] Uprkos tome, region je ostao isključivo arapski do 1946. godine; kao odgovor na britanski Morison-Grejdijev plan koji bi to područje dodelio arapskoj državi, Jevrejska agencija je usvojila 11 tačaka u planu Negeva za početak naseljavanja Jevreja u toj oblasti.[2][3] U roku od godinu dana, Plan Ujedinjenih nacija o podeli Palestine dodelio je to područje jevrejskoj državi, kasnije Izraelu.
U oktobru 2012, globalni izdavač turističkih vodiča Lounli Planet ocenio je Negev kao drugo mesto na listi deset najboljih svetskih regionalnih turističkih destinacija za 2013, navodeći njegovu trenutnu transformaciju kroz razvoj.[4][5]
Klima[uredi | uredi izvor]
Regija Negev je sušna (Eilat prima u proseku samo 24 mm padavina godišnje), prima veoma malo kiše zbog svog položaja istočno od Sahare (za razliku od Mediterana koji se nalazi na zapadu Izraela), i ekstremnih temperatura zbog svoje lokacije 31 stepen severno. Međutim, najsevernije oblasti Negeva, uključujući Beršebu, su polupustinje. Uobičajena količina padavina od juna do oktobra je nula. Sneg i mraz su retki u severnom Negevu, a sneg i mraz su nepoznati u okolini Eilata u najjužnijem Negevu.[6]
| Klima Berševe | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 28,4 (83,1) |
31 (88) |
35,4 (95,7) |
40,9 (105,6) |
42,2 (108) |
46 (115) |
41,5 (106,7) |
40,5 (104,9) |
41,2 (106,2) |
39,6 (103,3) |
34 (93) |
31,4 (88,5) |
46 (115) |
| Maksimum, °C (°F) | 16,7 (62,1) |
17,5 (63,5) |
20,1 (68,2) |
25,8 (78,4) |
29 (84) |
31,3 (88,3) |
32,7 (90,9) |
32,8 (91) |
31,3 (88,3) |
28,5 (83,3) |
23,5 (74,3) |
18,8 (65,8) |
25,7 (78,3) |
| Minimum, °C (°F) | 7,5 (45,5) |
7,6 (45,7) |
9,3 (48,7) |
12,7 (54,9) |
15,4 (59,7) |
18,4 (65,1) |
20,5 (68,9) |
20,9 (69,6) |
19,5 (67,1) |
16,7 (62,1) |
12,6 (54,7) |
8,9 (48) |
14,2 (57,6) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | −5 (23) |
−0,5 (31,1) |
2,4 (36,3) |
4 (39) |
8 (46) |
13,6 (56,5) |
15,8 (60,4) |
15,6 (60,1) |
13 (55) |
10,2 (50,4) |
3,4 (38,1) |
3 (37) |
−5 (23) |
| Količina padavina, mm (in) | 49,6 (1,953) |
40,4 (1,591) |
30,7 (1,209) |
12,9 (0,508) |
2,7 (0,106) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0,4 (0,016) |
5,8 (0,228) |
19,7 (0,776) |
41,9 (1,65) |
204,1 (8,035) |
| Dani sa padavinama | 9,2 | 8 | 6,4 | 2,6 | 0,8 | 0 | 0 | 0 | 0,1 | 1,8 | 4,6 | 7,5 | 41 |
| Izvor: Israel Meteorological Service[7][8] | |||||||||||||
| Klima Eilata | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Apsolutni maksimum, °C (°F) | 32,2 (90) |
35,8 (96,4) |
38,7 (101,7) |
43,4 (110,1) |
45,2 (113,4) |
47,4 (117,3) |
48,3 (118,9) |
48,0 (118,4) |
45,0 (113) |
44,3 (111,7) |
38,1 (100,6) |
33,6 (92,5) |
48,3 (118,9) |
| Maksimum, °C (°F) | 21,3 (70,3) |
23,0 (73,4) |
26,1 (79) |
31,0 (87,8) |
35,7 (96,3) |
38,9 (102) |
40,4 (104,7) |
40,0 (104) |
37,3 (99,1) |
33,1 (91,6) |
27,7 (81,9) |
23,0 (73,4) |
31,46 (88,63) |
| Minimum, °C (°F) | 10,4 (50,7) |
11,8 (53,2) |
14,6 (58,3) |
18,4 (65,1) |
22,5 (72,5) |
25,2 (77,4) |
27,3 (81,1) |
27,4 (81,3) |
25,2 (77,4) |
21,8 (71,2) |
16,3 (61,3) |
11,9 (53,4) |
19,4 (66,91) |
| Apsolutni minimum, °C (°F) | 1,2 (34,2) |
0,9 (33,6) |
3,0 (37,4) |
8,4 (47,1) |
12,1 (53,8) |
18,5 (65,3) |
20,0 (68) |
19,4 (66,9) |
18,6 (65,5) |
9,2 (48,6) |
5,3 (41,5) |
2,5 (36,5) |
0,9 (33,6) |
| Količina kiše, mm (in) | 4 (0,16) |
3 (0,12) |
3 (0,12) |
2 (0,08) |
1 (0,04) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
0 (0) |
4 (0,16) |
2 (0,08) |
5 (0,2) |
24 (0,96) |
| Dani sa kišom (≥ 0.1 mm) | 2,1 | 1,8 | 1,6 | 0,9 | 0,7 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0,7 | 0,8 | 1,9 | 10,5 |
| Izvor: Israel Meteorological Service[9][10][11][12] | |||||||||||||
Istorija[uredi | uredi izvor]
Praistorijski nomadi[uredi | uredi izvor]
Nomadski život u Negevu datira unazad najmanje 4.000 godina,[13] a možda čak i 7.000 godina.[14]
Bronzano doba[uredi | uredi izvor]
Prva urbanizovana naselja nastala su kombinacijom grupa Hanana, Amalekita, Amorita, Nabatejaca i Edomita oko 2000. godine pre nove ere.[13] Faraonski Egipat je zaslužan za uvođenje vađenja i topljenja bakra u Negevu i na Sinaju između 1400. i 1300. p. n. e.[13][15]
Biblijski[uredi | uredi izvor]
Veličina biblijskog Negeva[uredi | uredi izvor]
Prema izraelskim arheolozima, u Hebrejskoj Bibliji, termin Negev se odnosi samo na severni, polusušni deo onoga što se danas naziva Negev. Od toga dolina Arad-Berševa, koja prima dovoljno kiše da omogući poljoprivredu, a samim tim i sedentarno zanimanje („rub pustinje“), definisana je kao „istočni (biblijski) Negev“.[16]
Biblijska referenca[uredi | uredi izvor]
Prema 13. poglavlju Knjige postanja, Avraham je neko vreme živeo u Negevu nakon što je bio prognan iz Egipta.[17] Tokom putovanja Izlaska u Obećanu zemlju, Mojsije je poslao dvanaest izviđača u Negev da procene zemlju i stanovništvo.[18] Kasnije je severni deo biblijskog Negeva naseljavalo Judino pleme, a južni deo biblijskog Negeva Simeonovo pleme. Negev je kasnije bio deo Solomonove kraljevine (u celini, sve do Crvenog mora), a zatim, sa različitim proširenjima ka jugu, deo Judejskog kraljevstva.[19]
Vizantinci[uredi | uredi izvor]
Vizantijska vlast u 4. veku je uvela hrišćanstvo u populaciju.[13] Osnovani su poljoprivredni gradovi i stanovništvo su eksponencijalno rasli.[13]
U januaru 2021. godine, arheolozi iz Izraelske uprave za antikvitete objavili su da su otkrili nadgrobni spomenik star 1.400 godina sa grčkim natpisom od strane zaposlenog u Upravi za parkove i prirodu u Nacionalnom parku Nicana. Na kamenu hrišćanke po imenu Marija bile su ispisane ove reči: „Blažena Marija koja je živela neporočnim životom“.[20][21][22]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
- Južni okrug
- Negev je takođe ime za IMI, lako pešadijsko oružje po imenu IMI Negev.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Biger, Gideon (2004). The Boundaries of Modern Palestine, 1840–1947. Routledge. str. 181. ISBN 978-1-135-76652-8.
- ^ Karsh, Efraim; Miller, Rory (23. 10. 2013). Israel at Sixty: Rethinking the Birth of the Jewish State. Routledge. str. 55—. ISBN 978-1-317-96776-7.
- ^ Pappé, Ilan (15. 8. 1994). The Making of the Arab-Israeli Conflict, 1947–1951. I.B. Tauris. str. 52—. ISBN 978-1-85043-819-9.
- ^ Gattegno, Ilan (26. 10. 2012). „Negev named among top ten travel destinations for 2013”. Israel Hayom. Arhivirano iz originala 6. 10. 2014. g. Pristupljeno 29. 10. 2012.
- ^ „Best in Travel 2013 – Top 10 regions”. Lonely Planet. 23. 10. 2012. Arhivirano iz originala 9. 3. 2013. g. Pristupljeno 2. 4. 2013.
- ^ „Beersheba, ISR Weather”. MSN. Arhivirano iz originala 2007-11-17. g. Pristupljeno 2008-01-25.
- ^ „Averages and Records for Beersheba (Precipitation, Temperature and Records [Excluding January and June] written in the page)”. Israel Meteorological Service. avgust 2011. Arhivirano iz originala 2010-09-14. g.
- ^ „Records Data for Israel (Data used only for January and June)”. Israel Meteorological Service. Arhivirano iz originala 2011-08-23. g.
- ^ „Averages and Records for Tel Aviv (Precipitation, Temperature and Records written in the page)”. Israel Meteorological Service. Arhivirano iz originala 14. 9. 2010. g. Pristupljeno 1. 8. 2010.
- ^ „Extremes for Tel Aviv [Records of February and May]”. Israel Meteorological Service. Arhivirano iz originala 10. 7. 2015. g. Pristupljeno 2. 8. 2015.
- ^ „Temperature average”. Israel Meteorological Service. Arhivirano iz originala 18. 6. 2013. g. Pristupljeno 8. 12. 2011.
- ^ „Precipitation average”. Arhivirano iz originala 25. 9. 2011. g. Pristupljeno 12. 7. 2011.
- ^ a b v g d Mariam Shahin. Palestine: A Guide. (2005) Interlink Books. ISBN 1-56656-557-X
- ^ Israel Finkelstein; Avi Perevolotsky (avgust 1990). „Processes of Sedentarization and Nomadization in the History of Sinai and the Negev”. Bulletin of the American Schools of Oriental Research (279): 67—88.
- ^ J. M. Tebes (2008). „Centro y periferia en el mundo antiguo. El Negev y sus interacciones con Egipto, Asiria, y el Levante en la Edad del Hierro (1200-586 A.D.) ANEM 1. SBL – CEHAO” (PDF). uca.edu.ar.
- ^ Beit-Arieh, Itzhaq (1999). „Introduction: Settlement in the Eastern Negev”. Tel Ira: a stronghold in the biblical Negev. The Emery and Clare Yass Publications in Archaeology: Monograph Series of the Institute of Archaeology. Tel Aviv: Tel Aviv University. ISBN 965-440-008-1. Arhivirano iz originala 9. 7. 2019. g. Pristupljeno 9. 7. 2019.
- ^ Genesis 13:1,3
- ^ Numbers 13:17
- ^ Evenari, Michael; Shanan, Leslie; Tadmor, Naphtali (8. 5. 1982). The Negev: The Challenge of a Desert
. Harvard University Press. str. 18. ISBN 9780674606722. Pristupljeno 8. 5. 2018 — preko Internet Archive.
- ^ staff, T. O. I. „'Blessed Maria who lived immaculate life': Ancient tombstone found at Negev park”. www.timesofisrael.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-22.
- ^ „Archaeologists find Byzantine tombstone inscribed 'Blessed Maria' in Israel”. Haaretz.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-22.
- ^ Gershon, Livia. „A Tombstone Inscribed in Ancient Greek Is Found in Southern Israel”. Smithsonian Magazine (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-01-22.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Vikiputovanja: Negev
- Izraelska pustinja Negev
- Sde Boker archive of articles on the Negev
- Israel's Negev Information Site
- Photos of Negev
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Geografske | |
| Ostale | |
