Opština Srbobran (Republika Srpska)

Dodaj veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Srpska opština Donji Vakuf
Opština Srbobran

Tabla na zgradi opštine
Osnovni podaci
Država  Bosna i Hercegovina
Entitet  Republika Srpska
Sjedište Srbobran
Stanovništvo
Geografske karakteristike
Ostali podaci
Vremenska zona UTC+1 (CET), ljeti UTC+2 (CEST)
Veb-sajt

Opština Srbobran je bivša opština Republike Srpske, koja se nalazila u regiji Srednja Bosna. Formirana je 15. februara 1992. godine na teritoriji bivše jugoslovenske opštine Donji Vakuf, a sačinjavala su je sva naselja donjovakufske opštine. Prvobitni naziv opštine je glasio Srpska opština Donji Vakuf, ali je taj naziv ubrzo i službenim aktom promijenjen u Opština Srbobran. Formalno je postojala do potpisivanja Dejtonskog sporazuma, a faktički je prestala da postoji okupacijom zapadnih dijelova Republike Srpske, tokom akcije Maestral.

Nastanak opštine[uredi | uredi izvor]

Prema Zakonu o teritorijalnoj organizaciji i lokalnoj samoupravi Republike Srpske iz 1994. godine, jedna od opština u Republici Srpskoj je bila i opština Srbobran koja je uključivala naseljena mjesta bivše jugoslovenske opštine Donji Vakuf.[a] Srpska opština Donji Vakuf je formirana na konstitutivnom sjednici skupštine Srpske opštine Donji Vakuf, 15. februara 1992. godine, a službeno je konstituisana donošenjem Zakona o obrazovanju opštine Srbobran. Nakon formiranja Opština Srbobran je postala dio Autonomne regije Krajina, sa sjedištem u Banjaluci.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Opština Srbobran se nalazila u zapadnom dijelu Republike Srpske, u gornjem toku rijeke Vrbas. Graničila se sa opštinama: Kupres, Šipovo, Jajce i kratkotrajnom opštinom Turbe u Republici Srpskoj. Opština Srbobran je obuhvatala kompletnu teritoriju bivše jugoslovenske opštine Donji Vakuf, to jeste sva naseljena mjesta bivše opštine.

U sastav opštine Srbobran, naknadno su uključene srpske teritorije opštine Gornji Vakuf, kao i kratkotrajna opština Turbe, formirana od srpskih teritorija u opštini Travnik.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Na Skupštini Opštine 15. februara 1992, kojom je predsjedavao Nedeljko Ninković, predsjednik Opštinskog odbora SDS-a, osnovana je Srpska opština Donji Vakuf i donijeta je odluka o njenom priključenju Autonomnoj regiji Krajina. Na toj sjednici Nikica Zagorac je izabran za predsjednika novoosnovane Srpske opštine Donji Vakuf.[b] Krajem marta 1992. ubrzano se osnivala srpska država i na sjednici Skupštine, održanoj 24. marta verifikovana je "odluka skupština opština o proglašenju područja novoformiranih srpskih opština" među kojima je bio i Donji Vakuf.

Od februara 1992. rukovodni radnici srpske nacionalnosti su svoje aktivnosti usmjerili na pripreme za formiranje Srpske Stanice javne bezbjednosti (SJB). Mobilisan je rezervni sastav policije i svaki rezervista srpske nacionalnosti je usmjeren na predstojeće radne zadatke koji su značili formiranje novih organa opštine Donji Vakuf i njeno ustavno-pravno pripajanje Republici Srpskoj. Srpski SJB osnovan je 17. aprila 1992. i istog dana preuzeo je kontrolu nad cijelim gradom. Rajko Kisin je imenovan za načelnika SJB-a, Jovo Šatara za komandira, a Zoran Ilić za zamjenika.[v]

Opšta mobilizacija Srba proglašena je 6. maja 1992, a Muslimanima je naloženo da predaju oružje. Sljedećeg dana na zgradu opštine postavljena je srpska zastava.

Na mjesto načelnika SJB-a umjesto Rajka Kisina postavljen je Boško Savković, koga je Naredbom od 13. juna 1992. imenovala 19. partizanska divizija. Ova divizija je pripadala Jugoslovenskoj narodnoj armiji, a formiranjem Vojske Republike Srpske preimenovana je u 19. srbobransku pješadijsku brigadu VRS-a pod neposrednom komandom Stanislava Galića i opštom komandom generala Momira Talića. Istom Naredbom vojni kapetan Sekula Šišić postavljen je za komandira SJB, a Jovo Šatara za zamjenika komandira. Krizni štab i 1. krajiški korpus dogovorili su se oko osnivanja komande grada. Od maja do septembra 1992. godine VRS i srpska policija su preuzele kontrolu nad cjelokupnom teritorijom Opštine Donji Vakuf.

Narodna skupština Republike Srpske je 2. aprila 1993. Usvojila Zakon o promjeni naziva Opštine Donji Vakuf i naseljenog mjesta Donji Vakuf u Srbobran. [g]

Opština Turbe[uredi | uredi izvor]

21. jula 1993. godine na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske donijet je Zakon o obrazovanju Opštine Turbe, kojim je predviđeno osnivanje Opštine Turbe na dijelu bivše jugoslovenske opštine Travnik. Obrazuje se Srpska opština Turbe sa sjedištem u Turbetu, koju čine naseljena mjesta bivše opštine Travnik koju čine naselje mjesta: Varošluk, Gornja i Donja Trebuša, Goleš, Spaići i Voćnjak.[d] Opština Turbe je postojala do maja 1994. godine, kada je ukinuta a njena naselja pripojena Opštini Srbobran.[đ]

Političko uređenje[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Spisak načelnika i gradonačelnika u Republici Srpskoj

Načelnik opštine je predstavljao i zastupao opštinu i vršio izvršnu funkciju u Srbobranu. Opštinsku administraciju, pored načelnika, činila je i skupština opštine. Institucionalni centar Opštine Srbobran je bilo naselje Srbobran (Donji Vakuf), gdje su bili smješteni svi opštinski organi.

Povjereništvo za Opštinu Srbobran[uredi | uredi izvor]

Povjereništvo za Opštinu Srbobran je formirano 1996. godine na osnovu Tačke 2. Amandmana XXXV na Ustav Republike Srpske i Tačke 2. Odluke o obrazovanju povjereništava za opštine odnosno područja koja su u cjelini ili djelimično ušla u sastav Federacije BiH. Povjereništvo opštine izvršava naloge Narodne skupštine, Predsjednika Republike i Vlade Republike Srpske i vrši poslove iz nadležnosti Skupštine opštine i Izvršnog odbora u skladu sa zakonom. Sjedište povjereništva je bilo u Gradišci. Povjereništvo je obrazovano u sljedećem sastavu:[e]

  1. Nedeljko Ninković, predsjednik,
  2. Svetko Boroja,
  3. Nikola Kisić,
  4. Željko Vidović,
  5. Ljubo Mekinjić,
  6. Goran Blažić,
  7. Ilija Boroja.

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Prema Odluci o privremenom broju i prostornom rasporedu osnovnih škola u Republici Srpskoj iz 1994. kojom se utvrđuje broj i prostorni raspored osnovnih škola kao i broj izdvojenih odjeljenja osnovnih škola u Republici Srpskoj, na teritoriji Opštine Srbobran, egzistirala je Osnovna škola "Nemanja Vlatković" sa sjedištem u Srbobranu i izdvojenim odjeljenjima u Griču, Oborcima, Komaru ,Babinom Potoku, Baricama, Rastičevu i Markovcima.[ž] Odlukom o privremenom broju, strukturi i prostornom rasporedu srednjih škola na teritoriji Republike Srpske iz 1995. utvrđeno je da se srednje obrazovanje na teritoriji Opštine Srbobran ostvaruje kroz srednjoškolski centar "Dušan Rakita" u Srbobranu, u kojoj je nastava organizovana kroz gimnaziju i šumarstvo i obradu drveta.[z]

Napomene[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 11/94
  2. ^ Zapisnik sa sjednice Skupštine Srpske opštine Donji Vakuf, 15.2.1992. godine; Odluka o osnivanju Srpske opštine Donji Vakuf, 15.2.1992.
  3. ^ Zapisnik sa 2. sjednice Skupštine Srpske opštine Donji Vakuf, 14.4.1992; Izvještaj o radu SJB-a Donji Vakuf za period od 1.4.1992. do 25.12.1992, Republika Srpska, Ministarstvo za unutrašnje poslove, CSB Banja Luka, SJB Donji Vakuf, načelnik Sekula Šišić.
  4. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 03/93
  5. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 12/93
  6. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 09/94
  7. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 12/96
  8. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 31/94
  9. ^ Službeni glasnik Republike Srpske 05/95

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Vikizvornik ima izvorni tekst povezan sa člankom Zakon o obrazovanju Srpske opštine Turbe.

Reference[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Општина_Србобран_(Република_Српска)&oldid=27772607”