Pređi na sadržaj

Trnjana

Koordinate: 43° 07′ 09″ S; 22° 39′ 07″ I / 43.119166° S; 22.652° I / 43.119166; 22.652
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Trnjana
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugPirotski
GradPirot
Stanovništvo
 — 2011.Pad 142
Geografske karakteristike
Koordinate43° 07′ 09″ S; 22° 39′ 07″ I / 43.119166° S; 22.652° I / 43.119166; 22.652
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina387 m
Trnjana na karti Srbije
Trnjana
Trnjana
Trnjana na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj010
Registarska oznakaPI

Trnjana je naselje Grada Pirota u Pirotskom okrugu. Prema popisu iz 2011. ima 142 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 157 stanovnika).

Položaj[uredi | uredi izvor]

Trnjana je malo naselje na levoj obali Nišave, na potezu „Vodeničište“. Udaljeno je 8 km istočno od Pirota. Kad se pogleda iz daleka, vide se voćnjaci i visoke, vitke topole.[1]

Trnjana se nalazi u predelu Gornjeg ponišavlja i to između: Velikog Jovanovca, Poljske Ržane, Malog Jovanovca i Krupca. Trnjanu od Krupca razdvaja Nišava, a položaj koji ima prema Velikom Jovanovcu i Poljskoj Ržani učinio je Da sedište opštine za ova tri sela bude u Trnjani. Ona je dugi niz godina bila i sedište škole i crkvene parohije. Trnjana se nalazi na raskrsnici puteva, i to: od raskrsnice u selu prema zapadu put vodi ka Poljskoj Ržani koja je udaljena oko tri kilometra; ka jugu put dug 05 km vodi ka Velikom Jovanovcu; ka severu put dug 0,5 km preko poteza Belevica i Nišave vodi do Krupca: ka severozapadu put dug 6 km vodi preko Nišave do Izvora; ka istoku na udaljenosti oko 6 km put vodi do Malog Jovanovca.

Od svih puteva samo je kružni put asfaltiran. Zove se kružni zato što njime saobraćaju autobusi kružno iz Pirota preko Krupca. Velikog Sela. Malog i Velikog Jovanovca. Trnjane. Poljske Ržane vraćaju se u Pirot; drugi autobusi kruže obratno iz Pirota. preko Poljske Ržane i redom preko ostalih sela vraćaju se u Pirot.

Trnjana je ravničarsko selo. Može se reći da se nalazi na sredini Pirotskog polja. Severno od sela je Nišava. a na tri km dalje od nje nalaze se ogranci planine Vidlič;južno oko 17 km nalaze se ogranci Vlaške planine: istočno na oko 12 km je zaravan Tepoš a zapadno grad Pirot i planina Belava iznad njega.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Iako je Trnjana starije naselje od Velikog Jovanovca i Poljske Ržane. na njenoj lokaciji nema mnogo materijalnih ostataka iz pro– šlosti. To zbog toga. što su naseljenici bili ljudi iz Visoka i drugih krajeva. Oni nisu smeli slobodno i otvoreno pred Turcima da prave trajne objekte. Često su doživljavali pogrome i paljenja njihovih staništa. Stoga su gradili privremena staništa od materijala koji im je bio na dohvat ruke. tj. od drveta. plota. blata i slame. Godine 1689. i 1737. staništa su im paljena pa od njih nije ostalo ništa.[2]

Selo je osnovano u 17. veku, negde od 1630—1670. godine.[3]. Prvobitno naselje nalazilo se na jedan kilometar južno od sadašnje lokacije i to između groblja i „Kloka“, bliže groblju. Od nekadašnjeg naselja na toj lokaciji nema ni traga, jer su zgrade bile od slabog materijala, pa je sve izgorelo, a stanovnici se razbežali.To je razlog što nema materijalnih ostataka o prvoj lokaciji sela. Nema ni naziva — selište da bi se na osnovu njega ustanovila prva lokacija.

Legenda kaže da je jedan seljak iz roda Mišini ubio nekog Turčina kad je ovaj nasrnuo na njihov rod. Turci koji su bili sa ubijenim y društvu zapretili su da će doći sa vojskom i selo spaliti, a narod pobiti. Iz staha od turske osvete, seljaci napuste selo i odsele se u okolinu Trna gde zasnuju selo istog naziva.Turci selo spale, ali seljake nisu našli ni pobili.

Naziv naselja[uredi | uredi izvor]

Stari ljudi smatraju da je selo dobilo naziv Trnjana po gradu Trnu odakle su. kako se misli, došli prvi doseljenici. Moguće je da prvo naselje zasnovali doseljenici iz okoline Trna. Oni koji su prenosili predanje o nazivu sela nisu jedinstveni u tome. Drugi smatraju da je selo dobilo naziv po trnju koje je raslo svuda pored njih i polju gde su napasali ovce i drugu stoku. Najverovatnije naziv sela potiče iz toga što svakojake trnje raslo u izobilju oko naselja.Tu je bilo: crnog i belog gloga, trnjina, šipaka, čička, pavita i trava sa bodljama.[4]

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Trnjana živi 140 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 54,9 godina (53,3 kod muškaraca i 56,2 kod žena). U naselju ima 72 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,18.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[5]
Godina Stanovnika
1948. 462
1953. 457
1961. 388
1971. 350
1981. 268
1991. 215 210
2002. 157 159
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[6]
Srbi
  
 152 96,81%
Romi
  
 5 3,18%
nepoznato
  
 0 0,0%


Stanovništvo prema polu i starosti[7]
m
ž
? 0
  
  
 0
80+ 4
  
  
 7
75—79 4
  
  
 9
70—74 9
  
  
 10
65—69 8
  
  
 18
60—64 9
  
  
 10
55—59 6
  
  
 7
50—54 4
  
  
 2
45—49 3
  
  
 1
40—44 2
  
  
 2
35—39 3
  
  
 1
30—34 5
  
  
 7
25—29 2
  
  
 3
20—24 1
  
  
 1
15—19 3
  
  
 3
10—14 0
  
  
 3
5—9 4
  
  
 3
0—4 1
  
  
 2
Prosek : 53,3 56,2
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 98 98 90 92 90 81 72
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 27 27 7 3 5 3 0 0 0 0 2,18
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 63 11 46 6 0 0
Ženski 81 7 44 28 2 0
UKUPNO 144 18 90 34 2 0
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 21 3 0 0 7
Ženski 18 12 0 0 5
UKUPNO 39 15 0 0 12
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 2 0 2 0 4
Ženski 0 0 0 0 0
UKUPNO 2 0 2 0 4
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 0 0 1 2 0
Ženski 0 0 0 1 0
UKUPNO 0 0 1 3 0
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 0 0 0 0
Ženski 0 0 0 0
UKUPNO 0 0 0 0

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Kuća iz 1936.g.
    Kuća iz 1936.g.
  • Natpis na kući
    Natpis na kući
  • Česma
    Česma
  • Ulica
    Ulica
  • Trafo stanica
    Trafo stanica
  • Ljuljaška
    Ljuljaška
  • Raskrsnica
    Raskrsnica

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Videnović, Petar (1998). „Trnjana i Trnjanska opština”. Odbor SANU za proučavanje sela. Arhivirano iz originala 31. 10. 2021. g. Pristupljeno 31. 10. 2021. 
  2. ^ Kosta Kostić, Istorija Pirota, str. 19. Pirot 1973. g.
  3. ^ 3) Jelenko Petrović, Pečalbari, Beograd 1920, str. 10.
  4. ^ Videnović, Petar (1998). „Trnjana i Trnjanska opština”. Odbor SANU za proučavanje sela. Arhivirano iz originala 31. 10. 2021. g. Pristupljeno 31. 10. 2021. 
  5. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  6. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  7. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Трњана&oldid=27739202”