27. mart
27. mart (27.03) je 86. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (87. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 279 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| mart | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
- 1713 — Po završetku rata za špansko nasleđe, Španija je, prema Utrehtskom ugovoru, predala Velikoj Britaniji Gibraltar i Menorku.
- 1802 — Potpisan je Amijenski mir kojim je okončan rat između Velike Britanije i Francuske i njenih saveznika, Španije i Batavske republike. Britanija je zadržala Trinidad, preuzet od Španije, i Cejlon, koji je preuzela od Holandije.
- 1847 — Američke trupe u Američko-meksičkom ratu, počele opsadu utvrđenja Vera Kruz, u kojem je bilo 5.000 Meksikanaca. Utvrđenje je palo nakon šestodnevnih borbi.
- 1860 — M. L. Bajrn iz Njujorka patentirao spiralni vadičep.
- 1933 — Japan istupio iz Lige naroda pošto je ta organizacija osudila japansku okupaciju Mandžurije.
- 1941 — Posle pristupanja Jugoslavije Trojnom paktu, u Beogradu je vojnim udarom svrgnut regent princ Pavle Karađorđević i vlada Dragiše Cvetkovića i Vlatka Mačeka i obrazovana nova s generalom Dušanom Simovićem na čelu.
- 1945 — Nemci, u Drugom svetskom ratu, lansirali poslednju raketu „V-2" na Veliku Britaniju. Projektil ispaljen iz holandskog grada Hag pao je na Orpington, jugoistočno od Londona. U eksplozijama tih raketa tokom rata poginulo je 8.958 Britanaca.
- 1958 — Nikita Hruščov zamenio je na položaju predsednika sovjetske vlade Nikolaja Bulganjina.
- 1968 — U avionskoj nesreći, u trenažnom letu u blizini Moskve poginuo ruski kosmonaut Jurij Gagarin, prvi čovek koji je u aprilu 1961. vasionskim brodom „Vostok“ obleteo Zemlju.
- 1970 — U zemljotresu u zapadnoj Turskoj, poginulo je više od 1.000 ljudi, a 90.000 je ostalo bez domova.
- 1972 — Sporazumom u Adis Abebi okončan je Prvi sudanski građanski rat.
- 1977 — U najtežem udesu u istoriji vazduhoplovstva, poginula su 583 od 644 putnika i člana posade kada su se dva "boinga 747", holandske kompanije KLM i američke „Pan-Am“, sudarila na pisti aerodroma Tenerife na Kanarskim ostrvima.
- 1980 — U norveškom delu Severnog mora potonula je naftna platforma „Aleksandar Kiland“, pri čemu je poginulo 147 ljudi.
- 1983 — U Jugoslaviji počelo da se primenjuje letnje računanje vremena.
- 1992 — Poslednje jedinice bivše Jugoslovenske narodne armije napustile su Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju.
- 1996 — Izraelski sud osudio je Jigala Amira na doživotni zatvor zbog ubistva izraelskog premijera Jicaka Rabina u novembru 1995.
- 1997 — U Albaniji poginulo 17 ljudi, u najtežem incidentu tokom dvomesečne antivladine pobune.
- 1999 — Jugoslovenska protivvazdušna odbrana oborila je, tokom napada NATO-a na Jugoslaviju, američki bombarder "F-117 Noćni soko". Avion „noćni jastreb“ je pao u atar sela Buđanovci u Srbiji.
- 2000 — Vladimir Putin je pobedio na predsedničkim izborima u Rusiji sa više od 52 procenta glasova birača.
- 2002 — Tužilaštvo u Splitu podiglo optužnicu protiv osmorice bivših vojnih policajaca za ratne zločine protiv civilnog stanovništva u splitskoj luci Lora 1992. godine.
- 2003 —
- U pokušaju hapšenja u blizini Beograda ubijene vođe „Zemunskog klana“ Dušan Spasojević i Mile Luković, osumnjičeni za učešće u ubistvu premijera Srbije Zorana Đinđića.
- Stručnjaci iz Hongkonga su izjavili da su identifikovali virus koji je prouzrokovao misterioznu upalu pluća, kao novu vrstu iz porodice korona virusa, koji su drugi po uzrokovanju prehlada kod ljudi (SARS).
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1845 — Vilhelm Konrad Rendgen, nemački fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1901). (prem. 1923)[1]
- 1862 — Jelena J. Dimitrijević, srpska književnica, svetska putnica i dobrotvorka. (prem. 1945)[2]
- 1891 — Lajoš Zilahi, mađarski pisac i dramaturg. (prem. 1974)[3]
- 1899 — Glorija Svanson, američka glumica i producentkinja. (prem. 1983)[4]
- 1911 — Franc Rozman Stane, učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1944)
- 1921 — Moasir Barboza, brazilski fudbalski golman. (prem. 2000)[5]
- 1925 — Katarina Ambrozić, doktor istorije umetnosti, kustos, likovni kritičar, prevodilac i profesor na Univerzitetima u Beogradu i Novom Sadu. (prem. 2003)[6]
- 1928 — Radomir Konstantinović, srpski književnik i filozof (prem. 2011)[7]
- 1929 — Slavko Leovac, srpski književnik, književni kritičar, istoričar, predsednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske. (prem. 2000)[8]
- 1930 — Ernest Ačkun, jugoslovenski i srpski klarinetista. (prem. 2001)[9]
- 1935 — Džulijan Glaver, engleski glumac.[10]
- 1940 — Ostin Pendlton, američki glumac, dramaturg i reditelj.[11]
- 1941 — Miki Jevremović, srpski muzičar. (prem. 2017)[12]
- 1942 — Majkl Jork, engleski glumac.[13]
- 1949 — Dubravka Ugrešić, hrvatsko-holandska književnica. (prem. 2023)[14]
- 1951 — Aleksandar Sanja Ilić, srpski kompozitor i muzičar, najpoznatiji kao osnivač grupe Balkanika. (prem. 2021)[15]
- 1952 — Marija Šnajder, francuska glumica. (prem. 2011)[16]
- 1957 — Kerolajn Vilijams, američka glumica i producentkinja.[17]
- 1959 — Ivan Sunara, hrvatski košarkaš.[18]
- 1963 — Kventin Tarantino, američki reditelj, scenarista, producent i glumac.[19]
- 1964 — Slobodan Beštić, srpski glumac.[20]
- 1966 — Žarko Paspalj, srpski košarkaš.[21]
- 1967 — Talisa Soto, američka glumica i model.[22]
- 1968 — Šako Polumenta, crnogorski pevač.[23]
- 1970 — Niša Saveljić, crnogorski fudbaler.[24]
- 1971 — Dejvid Kultard, škotski automobilista, vozač Formule 1.[25]
- 1974 — Gaiska Mendijeta, španski fudbaler.[26]
- 1975 — Stejsi En Ferguson, američka muzičarka i glumica.[27]
- 1976 — Deni Fortson, američki košarkaš.
- 1983 — Nebojša Jovanović, srpski biciklista.[28]
- 1986 — Manuel Nojer, nemački fudbalski golman.[29]
- 1988 — Brenda Song, američka glumica.[30]
- 1988 — Džesi Džej, engleska muzičarka.[31]
- 1990 — Kimbra, novozelandska muzičarka.[32]
- 1990 — Natalija Sančez, španska glumica i pevačica.[33]
- 2000 — Hale Bejli, američka pevačica i glumica.
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1378 — Papa Grgur XI, poslednji papa Francuz. (rođ. 1370)[34]
- 1625 — Džejms I Stjuart, škotski i engleski kralj (rođ. 1566)[35]
- 1770 — Đovani Batista Tijepolo, italijanski slikar (rođ. 1696)[36]
- 1824 — Melentije Stevanović, arhimandrit manastira Rača, jedan od vođa Prvog srpskog ustanka. (rođ. 1766)
- 1923 — Džejms Djuer, škotski hemičar i fizičar (rođ. 1842)[37]
- 1965 — Le Korbizije, francuski arhitekta. (rođ. 1887)[38]
- 1968 — Jurij Gagarin, ruski kosmonaut (rođ. 1934)[39]
- 1984 — Ahmed Seku Ture, gvinejski političar i državnik, prvi predsednik Gvineje. (rođ. 1922)
- 1995 — Mauricio Guči, kreator i vlasnik modne kuće "Guči". (rođ. 1948)
- 2010 — Vasilij Smislov, ruski šahovski velemajstor, svetski šampion. (rođ. 1924)[40]
- 2012 — Nebojša Dančević, jugoslovenski i srpski pijanista, član ansambla Sedmorice mladih (rođ. 1941)[41]
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Međunarodni praznici
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
- Prepodobnog Benedikta
- Svetog Evshimona - episkopa lampsakijskog
- Svetog Teognosta - mitropolita kijevskog
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „The Nobel Prize in Physics 1901”. NobelPrize.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 151.
- ^ „ZILAHI Lajoš (Lajos Zilahy)”. snp.org.rs. Pristupljeno 22. 1. 2022.
- ^ „Gloria Swanson”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Barbosa - Player profile”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „AMBROZIĆ/AMBROŽIĆ Katarina”. snp.org.rs. Pristupljeno 18. 1. 2024.
- ^ „Umro je Radomir Konstantinović”. gradsubotica.co.rs. Pristupljeno 22. 1. 2022.
- ^ „Slavko Leovac”. anurs.org. Pristupljeno 2. 2. 2022.
- ^ „Ernest Ačkun”. Academic Dictionaries and Encyclopedias (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Julian Glover”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Austin Pendleton”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Miki Jevremović”. Discogs (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Michael York”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Dubravka Ugrešić –Čarobnica hrvatske postmoderne”. voxfeminae.net. Pristupljeno 22. 1. 2022.
- ^ „Sanja Ilic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Maria Schneider”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Caroline Williams”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Ivan Sunara Biography and Olympic Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. 2012-04-17. Arhivirano iz originala 17. 04. 2012. g. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Quentin Tarantino”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Slobodan Bestic - IMDb”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Zarko Paspalj, Montenegro... player profiles by Interbasket”. www.interbasket.net. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Talisa Soto”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Šako (Sakib) Polumenta Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2017-07-26. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Niša Saveljić (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „david_coulthard : The Formula One DataBase”. web.archive.org. 2009-02-07. Arhivirano iz originala 07. 02. 2009. g. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Mendieta, Gaizka Mendieta Zabala - Footballer”. www.bdfutbol.com. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Fergie”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ Archives, Cycling. „Nebojša Jovanović”. www.radsportseiten.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Manuel Neuer (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Brenda Song”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Jessie J”. Discogs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Rotten Tomatoes: Movies | TV Shows | Movie Trailers | Reviews - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Natalia Sánchez”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Gregory XI | pope | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „James I | Accomplishments, Religion, Successor, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Giovanni Battista Tiepolo | Italian artist | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Novinska agencija Beta”. Novinska agencija Beta (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 02. 02. 2022. g. Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ Editors, Biography com. „Le Corbusier”. Biography (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Yuri Gagarin | Biography & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 31. 1. 2020.
- ^ „Vasily Vasilyevich Smyslov | Russian chess master | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-02.
- ^ „Nebojsa Dancevic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-02.
