Adventizam
| Deo serije o hrišćanstvu |
| Hrišćanstvo |
|---|
 |
 Portal Hrišćanstvo |
Adventizam (lat. adventus — "dolazak"[1]) je grana protestantizma[2] koja je nastala u 19. veku kao deo Drugog velikog buđenja u Sjedinjenim Američkim Državama. Naziv se odnosi na verovanje u drugi dolazak Isusa Hrista. Vilijam Miler je osnovao adventistički pokret 1830-ih. Njegovi sledbenici su bili poznati kao mileriti.
Iako adventističke crkve imaju mnogo toga zajedničkog, njihove teologije se razlikuju po tome da li smrt shvataju kao nesvesni ili svesni san, da li je poslednja kazna zlih uništenje ili večne muke, prirodi besmrtnosti, hoće li ili ne vaskrsnuti zli posle milenijuma i da li se svetilište u osmom poglavlju knjige proroka Danila odnosi na svetilište u raju ili na zemlji.[2] Pokret je ohrabrio ispitivanje cele Biblije, adventisti sedmog dana i neke manje adventističke grupe svetkuju subotu. Generalna konferencija adventista sedmog dana je odredila 28 osnovnih crkvenih verovanja (1998 i 2005), za koje koriste biblijske reference kao opravdanje.
Adventisti su 2010. godine dostigli broj od 20 miliona vernika u različitim nezavisnim crkvama.[3] Najveća crkva u pokretu — Hrišćanska adventistička crkva — ima više od 18 miliona vernika.
U našim krajevima[uredi | uredi izvor]
Subotari ili "verni" su početkom 20. veka "nova sekta", čiji se pripadnici nalaze po selima severnog Banata, pre svega u Mokrinu, gde ih je bilo dvadesetak.[4] Većina subotara u Vojvodini nastala je od nazarena. Već 1903. godine organizovane su adventističke opštine subotara u mestima: Boljevci, Titelu, Kumanima i Mokrinu. Sektu je doneo u Vojvodinu putnik mehaničar Jovan Surdović iz Erdelja. Delovao je propovedajući skori drugi dolazak Isusa Hrista i uz put besplatno lečeći ljude "elektrizovanjem". On je i autor knjige: "Razjašnjenja Svetog Pisma". Uporedo sa njim po Sremu i Banatu su agenti međunarodnog Biblijskog društva rasturali primerke (200) adventističkih knjiga, štampanih na srpskom jeziku u Londonu i Hamburgu.[5]
Bivši subotar Lazar Eremić iz Kumana se pobunio što adventistička centrala u Hamburgu uzima od svojih siromašnih pripadnika u Vojvodini 10% prihoda. Štampao je u Kikindi knjigu: "Šest godina među hamburškim adventističkim društvo", u kojoj je razotkrio pozadinu tog verskog pokreta.
Ime su dobili po tome što svetkuju subotu, kada se sastaju i čitaju i tumače Sv. Pismo. Propovedaju da će Hrist ponovo doći na zemlju kada oni prevladaju u svetu. Muzika i religiozne pesme imaju značajno mesto u njihovim "službama". Krštavali su se pogružavanjem u rekama.[6] Adventisti su se omasovili tek nakon Drugog svetskog rata, za vreme ateističke vlasti komunista.
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Izvori[uredi | uredi izvor]
- ^ „Adventizam - Vokabular”. Vokabular.
- ^ a b Mead, Frank S; Hill, Samuel S; Atwood, Craig D, „Adventist and Sabbatarian (Hebraic) Churches”, Handbook of Denominations in the United States (12th izd.), Nashville: Abingdon Press, str. 256—76
- ^ „Christianity report” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 05. 08. 2013. g. Pristupljeno 31. 07. 2015.
- ^ "Istočnik", Sarajevo 1906.
- ^ "Pravda", Beograd 15. avgust 1937.
- ^ "Vreme", Beograd 1930.
