Antropologija

Uredi veze
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Antropologija (grč. άνθρωπος - čovek), nauka o ljudskoj vrsti,[1] nauka koja proučava ljudske sličnosti i različitosti, uključujući i poreklo ljudi, njihove običaje, verovanja i druge društvene i kulturne forme.[2] Antropologija je zbirni naziv za discipline koje proučavaju ljudska bića iz biološke, društvene i lingvističke perspektive.[3][4][5] Antropologija je holistička nauka u dva smisla: uvek se bavi celim čovečanstvom, i sa svim dimenzijama čovečanstva.[6] Jedna od glavnih karakteristika koja je tradicionalno odvojila antropologiju od ostalih humanističkih disciplina je njena značajna uloga u poređenju različitih kultura. Međutim, ova karakteristika je danas osporena, jer se antropološke metode sve više primenjuju na istraživanje pojedinačnih društava i grupa. Stoga je osnovni cilj antropologije dubinsko razumevanje kulture, društva i ljudskog ponašanja pomoću detaljnih studija lokalnog života i komparativnih analiza.[2]

Deli se na: fizičku antropologiju, koja se bavi biološkom evolucijom i adaptacijom ljudskih bića na različita okruženja; na socio-kulturnu antropologiju, koja se bavi društvom i kulturom, odnosno različitim kulturama, jezicima i običajima; lingvističku antropologiju koja proučava na koji način jezik utiče na društveni život i arheologiju koja proučava ljudske kulture u prošlosti koristeći fizičke dokaze.[3][4][5]

Bitna imena svetske antropologije su Adolf Bastijan, Alfred Kreber, Bronislav Malinovski, Čarls Darvin, Edvard Tejlor, Emil Dirkem, Franc Boas, Fridrih Racel, Jovan Cvijić, Kliford Gerc, Klod Levi-Stros, Luis Morgan, Margaret Mid, Marsel Mos, Edvard Evans-Pričard, Meri Daglas, Rut Benedikt, Sigmund Frojd, Valtazar Bogišić, Žorž Balandije, kao i mnogi drugi.

Istorija antropologije[uredi | uredi izvor]

XVI - XIX vek[uredi | uredi izvor]

Naziv antropologija („nauka o čoveku”) potiče iz grčkog jezika kombinacijom reči ánthrōpos (grč. ἄνθρωπος, „čovek”) i lógos (grč. λόγος, „nauka”).[7] Javlja se krajem 16. veka, ukazujući na zainteresovanost zapadnoevropskih pisaca, trgovaca, istraživača i putnika koji su naseljavali udaljene delove sveta. Kao naučna disciplina, antropologija se etablirala krajem 19. veka, odvajajući se od srodnih disciplina kao što su istorija, filozofija i sociologija. U tom periodu, antropologija počinje da se izučava kao posebna akademska oblast na univerzitetima.

Godine 1647. Tomas i Kaspar Bartolin (Thomas Bartholin, Caspar Bartholin), osnivači Univerziteta u Kopenhagenu, su definisali antropologiju na sledeći način:

„Antropologija, to jest nauka koja proučava čoveka, podeljena je, sa razlogom, na anatomiju, koja razmatra telo i njegove delove, i psihologiju koja govori o duši.“[8]

Edvard Tajlor (1832—1917), britanski antropolog i osnivač socijalne antropologije.

Sporadične upotrebe termina su nastale naknadno kako bi se označila prirodna istorija čoveka ili paleontologija koja je zasnovana na komparativnoj anatomiji. Ubrzo su formirane razne antropološke organizacije koje su bile kratkog trajanja. Etnološko društvo u Parizu je formirano 1839. godine i članovi su uglavnom bili aktivisti koji su se borili protiv ropstva. Kada je ropstvo ukinuto u Francuskoj 1848. godine, Etnološko društvo je zatvoreno. U međuvremenu, Etnološko društvo Njujorka, danas poznato kao Američko etnološko društvo, osnovano je 1842. godine kao i Etnološko društvo Londona 1843. godine. Antropolozi 19. veka su pretežno bili liberali, aktivisti za ljudska prava i borili su se protiv ropstva.

Rani razvoj antropologije kao u nauke u drugoj polovini 19. veka je bio koncipiran na idejama prosvetiteljstva. U skladu sa prosvetiteljskom doktrinom da istorija čovečanstva predstavlja jedinstven proces napretka znanja i razuma, prve teorije u antropologiji su se oslanjale na moderne ideje evolucionizma.[2] Nakon objavljenog dela „O poreklu vrsta” Čarlsa Darvina (Charles Darwin), mnogi društveni naučnici su nastojali da primene ovu teoriju u društvene nauke. Paul Broka (Paul Broca), francuski neurohirurg, je koristeći se evolucionističkim idejama, nastojao da otkrije razliku između čoveka i ostalih životinja na osnovu patologije govora i tako uspostavi biološku antropologiju. Sledeći Brokine ideje, Teodor Vejts (Theodor Waitz), nemački filozof i specijalista za psihologiju je nastojao da te ideje primeni na ljudska društva. Njegovo šestotomno delo Die Anthropologie der Naturvölker, 1859–1864 je kasnije prevedeno kao Antropologija primitivnih naroda. Vejts je definisao antropologiju kao „nauku o prirodi čoveka“. U osnovi njegove teorije se pretpostavlja da su životinjske vrste i ljudi isti i da su isti zakoni prirode primenljivi na sve ljude. Godine 1863. mnogi naučnici su napustili Etnološko društvo Londona kako bi oformili Antropološko društvo Londona koje će pratiti put nove evolucionističke antropologije. To je bilo drugo društvo posvećeno opštoj antropologiji. Među prvim saradnicima su bili i mladi Edvard Tajlor (Edward Tylor), osnivač kulturne antropologije i njegov brat Alfred Tajlor (Alfred Tylor), geolog. Edvard Tajlor je sebe nazivao etnologom, kasnije antropologom. Ubrzo su sledile slične organizacije i u drugim zemljama:Antropološko društvo u Madridu (1865), Američko antropološko udruženje (1902), Antropološko društvo u Beču (1870), Italijansko društvo za antropologiju i etnologiju (1871) itd. Većina antropoloških teoretičara su bili evolucionisti i tvrdili su da je razvoj čovečanstva unapred određeno kretanje od primitivnih ka naprednijim tipovima ljudi i kultura.[2] Razlike među kulturama su tumačene u skladu sa razvojnim nivoom koje su dosegle na evolucionoj lestvici. To je značilo da „primitivne kulture”, poput Aboridžina i Bušmana, prema ovom tumačenju, nisu dosegle odgovarajuće faze razvoja čovečanstva jer se njihovo društvo zasniva na srodstvu ili totemističkoj religiji što nije princip opšteg civilizacijskog razvoja. Jedini izuzetak u antropološkim organizacijama je bilo Berlinsko društvo za antropologiju, etnologiju i praistoriju (1869) koje je osnovao Rudolf Virhov (Rudolph Virchow), poznat po svojim napadima na evolucioniste. Iako nije bio religiozan, tvrdio je da Darvinovim zaključcima nedostaje empirijska osnova. Tokom poslednje tri decenije 19. veka, došlo je do širenja nezavisnih antropoloških društava koja su najčešće objavljivala sopstvene časopise. Značajni teoretičari toga doba su pripadali ovim organizacijama i podržali su postepeno uvođenje antropologije u glavne institucije visokog obrazovanja. Do 1898. godine, Američka asocijacija za unapređivanje nauke je objavila da je 48 obrazovnih institucija u 13 zemalja uključilo antropologiju u nastavni plan.[9] U tom periodu, zahvaljujući naučnicima kao što su Edvard Tajlor i Franc Boas, antropologija počinje da se izučava kao posebna akademska oblast na univerzitetima.

Evolucionistička načela, zasnovana na krutim determinističkim principima i tvrdnjama o rasnim razlikama, su ubrzo doživela brojne kritike. Velika promena paradigme koja se dogodila u prvim decenijama 20. veka dovela je do napuštanja evolucionizma kao interpretativnog okvira.[2]

Franc Boas (1858–1942), američki antropolog, osnivač škole „Kultura i ličnost” i začetnik kulturne antropologije.

XX vek[uredi | uredi izvor]

Ova oskudna statistika je proširena u 20. veku kada je osnovano više hiljada antropoloških odeljenja u većini svetskih visokoškolskih ustanova.

Bronislav Malinovski (1884–1942), osnivač antropološkog funkcionalizma.

U SAD, Franc Boas, sa razvojem kulturne antropologije, je ukazao da različitost kultura nije zasnovana na rasi i da ne postoje razlike u intelektualnim kapacitetima različitih tipova ljudi.[2] Ovaj pristup je poznat kao kulturni relativizam i imao je veliki uticaj na mnoge svetske antropologe. U osnovi kulturnog relativizma stoji da kulturne različitosti determinišu varijacije u razvoju ljudskih zajednica. Ova škola mišljenja je bazirana na uverenju da se „kulture formiraju u međusobnim kontaktima, procesima razmene i kretanjima stanovništva, što implicira da je svaka pojedinačna kultura determinisana specifičnim istorijskim i geografskim uslovima”.[2] Kulturna antropologija, pored kulturnog relativizma, posebno naglašava holizam i kulturnu kritiku. Ove ideje su posebno izražene u Boasovim argumentima protiv rasne ideologije 19. veka, preko zagovaranja Margaret Mid za rodnu ravnopravnost i seksualno oslobođenje, do aktuelnih kritika postkolonijalnog ugnjetavanja i promocije multikulturalizma.

U Velikoj Britaniji su najuticajnije bile ideje Bronislava Malinovskog i Alfred Retklif-Brauna. Britanska tradicija je razvila socijalnu antropologiju koja se od drugih društvenih nauka razlikuje po tome što stavlja naglasak na međukulturnu komparaciju, dugoročna i dubinska istraživanja društvenog konteksta koji se otkriva metodom posmatranja sa učestvovanjem. Socijalni britanski antropolozi su tvrdili da verovanja, običaji, institucije i druge društvene prakse mogu biti objašnjeni i razumevani samo ukoliko se uzme u obzir kontekst u kojem se upotrebljavaju.[2] Ovaj pristup se u britanskoj antropološkoj tradiciji utemeljio kao funkcionalistički pristup. Malinovski je tvrdio da svaka kulturna institucija, društveni proces i društvene prakse proizilaze iz primarne funkcije zadovoljavanja primarnih bioloških potreba ljudi.[2] Najveći doprinos socijalne antropologije je metod posmatranja sa učestvovanjem. Ovaj metod podrazumeva utemeljen etnografski rad na terenu, odnosno dugoročni boravak u proučavanoj zajednici, detaljno opisivanje i interpretiranje društvene stvarnosti. U svom klasičnom obliku, metod posmatranja sa učestvovanjem predstavlja jednog samostalnog istraživača koji provodi duži vremenski period u grupi koju želi da proučava. Od istraživača se zahteva da učestvuje u njihovim svakodnevnim poslovima da bi što celovitije shvatio njihova kulturna značenja i društvenu strukturu. Insistiranje na odlazak u zemlje proučavanih, koji podrazumeva suživot sa njima, deljenje svakodnevice a potom beleženje informacija u etnografski dnevnik koji će kasnije da izrodi antropološku analizu je nešto što je uzdrmalo antropološku metodologiju tridesetih godina 20. veka i započelo „etnografsku revoluciju”.[10] Ovaj model etnografskog rada na terenu i danas predstavlja ideal u antropološkim istraživanjima.[2]

Šezdesetih godina 20. veka u društvenim naukama je utemeljena nova teorija koja insistira na postojanju društvenih struktura u svakoj ljudskoj zajednici na osnovu kojih je moguće izvršiti analizu postojećih kulturnih običaja, verovanja, rituala i institucija. Pod uticajem strukturalne lingvistike Ferdinanda de Sosira, marksizma i psihoanalize, Klod Levi Stros je zasnovao teoriju strukturalizma koja je izvršila veliki uticaj i na kasnije postmodernističke ideje. Ova teorija naglašava formu u odnosu na sadržaj, a strukture koje postoje u jeziku (fonološke, morfološke, sintaksičke), mogu se analogno primeniti i na kulturne forme, poput srodstva ili mitologije.[2] Od sedamdesetih godina 20. veka, pod uticajem poststrukturalističkih pokreta u lingvistici, hermeneutici i teoriji književnosti u antropologiji su uspostavljene popularne postmodernističke ideje Kliforda Gerca. Gerc je interpretativni antropolog koji je uveo „antropološku revoluciju” u pisanju etnografija, najavljujući refleksivnost i kritiku reprezentativnosti kulture problematizujući položaj antropologa u odnosu na zajednicu koju proučava.

Oblasti proučavanja[uredi | uredi izvor]

Antropologija je usmerena ka proizvodnji znanja o postojećim kulturnim različitostima što znači da predmeti istraživanja mogu biti ekonomija, politika, religijska uverenja, sistem srodstva, kastinski sistem, običaji ishrane[2], ritualni običaji u zemljama kao što su Indija, Amazonija, Indonezija ali i u savremenim društvima Evrope, Amerike ili Azije. Osnovni cilj je negovanje kulturne raznolikosti, razumevanje sličnosti ali i kulturološke razlike. Kao globalna disciplina, antropologija u svojim teorijskim pristupima kombinuje saznanja iz humanističkih, društvenih i prirodnih nauka. Antropologija se nadovezuje na znanje iz prirodnih nauka, na otkrića o nastanku i evoluciji Homo sapiensa, ljudskom ponašanju i varijacijama među različitim grupama ljudi i na koji način je evolucijska prošlost Homo sapiensa uticala na sadašnju društvenu organizaciju i kulturu. Antropologija se takođe nadovezuje i na otkrića iz društvenih nauka o organizaciji ljudskih, društvenih i kulturnih odnosa, institucija, društvenih sukoba itd. Rana antropologija je nastala u klasičnoj Grčkoj i Persiji i težila je ka razumevanju kulturne raznolikosti (kulturnog diverziteta).[11] Kao takva, antropologija je bila ključna u razvoju nekoliko novih interdisciplinarnih oblasti krajem 20. veka kao što su kognitivna nauka, studije globalizacije i razne etničke studije.

Od svojih početaka u devetnaestom veku, antropologija je bila upućena na mnoge naučne discipline, tako da je interdisciplinarnost karakteristika koja definiše antropologiju. Neki od prvih značajnih antropologa su bili pravnici (Luis Morgan), lekari (Adolf Bastijan), fizičari (Boas), semitisti, klasičari (Frejzer) ili psiholozi (Rivers).[12]

Podela antropologije[uredi | uredi izvor]

Prilikom upotrebe pojma antropologija često se nailazi na terminološke nejasnoće. U francuskoj i nemačkoj naučnoj tradiciji za nauku koja se bavi kulturnim razlikama i kulturnim sličnostima različitih naroda upotrebljavao se termin etnologija. Ovaj termin je i dalje prisutan u naučnim tradicijama kontinentalne Evrope a u Srbiji je ovaj termin korišćen kao jedini naziv.[2] U britanskoj naučnoj tradiciji, socijalna antropologija je dominirala, dok je u Sjedinjenim Američkim Državama antropologija tradicionalno podeljena na četiri oblasti: biološku ili fizičku antropologiju; socijalnu ili kulturnu antropologiju, arheologiju i lingvističku antropologiju. Iako se i danas koriste svi ovi termini, krajem 20. veka u delovima sveta koji su bili pod jakim uticajem evropske tradicije, sve više se primenjuje socio-kulturna antropologija kao naučna paradigma koja je primenljiva na sve oblasti društvenog života. Tokom sedamdesetih i devedesetih godina 20. veka došlo je do epistemološkog odmaka od pozitivističkih tradicija koje su u velikoj meri određivale antropologiju kao disciplinu. Tokom ovih promena, trajna pitanja o prirodi i proizvodnji znanja su zauzela centralno mesto u kulturnoj i socijalnoj antropologiji. Nasuprot tome, arheologija i biološka antropologija su ostale uglavnom pozitivističke. Zbog ove razlike u epistemologiji, četiri podoblasti antropologije nisu bile kohezivne tokom poslednjih nekoliko decenija.

Fizička antropologija[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Fizička antropologija

Fizička antropologija proučava primatologiju, odnosno ponašanje primata, ljudsku evoluciju i populacijsku genetiku. Fizička antropologija se, takođe, ponekad zove biološka antropologija. Ona ispituje faktore koji su uticali na evoluciju ljudi i drugih primata i koji generišu, održavaju ili menjaju savremene genetičke i fiziološke varijacije.

Kulturna antropologija[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Kulturna antropologija

Kulturna antropologija je poznata i kao socijalna antropologija (pretežno u Velikoj Britaniji) ili socio-kulturna antropologija. Oblasti istraživanja koje obuhvata kulturna antropologija su mnogobrojne. Između ostalog, ona obuhvata socijalne mreže, difuziju, društveno ponašanje, srodničke obrasce, zakon, politiku, ideologiju, religiju, verovanje, obrasce proizvodnje i konzumiranja, razmenu, socijalizaciju, pol, kao i druge izraze kulture, stavljajući snažan akcenat na važnost rada na terenu, tj. življenja unutar društvene grupe koja se proučava tokom dužeg vremenskog perioda.

Sociokulturna antropologija povezuje principe kulturne i socijalne antropologije. Kulturna antropologija je komparativna nauka koja se bavi načinom na koji ljudi shvataju svet oko sebe, dok socijalna antropologija proučava odnos pojedinca i grupe.[13] Kulturna antropologija se više odnosi na filozofiju, književnost i umetnost (na koji način kultura utiče na iskustvo) doprinoseći potpunijem razumevanju ljudskog znanja, običaja i institucija, dok je socijalna antropologija više povezana sa sociologijom i istorijom.[13] Stoga, ona doprinosi razumevanju društvenih struktura i drugih populacija (kao što su manjine, podgrupe, disidenti itd). Nema velike razlike između kulturne i socijalne antropologije. Ispitivanje u sociokulturnoj antropologiji je delimično vođeno kulturološkim relativizmom.[13] Prihvatanje drugih kultura u njihovom sopstvenom kontekstu umanjuje redukcionizam u međukulturnom poređenju. Ovaj princip se često primenjuje i u oblasti etnografije. Etnografija se može odnositi i na metodologiju i na proizvod etnografskog istraživanja tj. na etnografsku monografiju. Kao metodologija, etnografija se zasniva na dugoročnom terenskom radu u zajednici ili na nekom drugom istraživačkom mestu. Posmatranje sa učestvovanjem je jedan od osnovnih metoda socijalne i kulturne antropologije. U fokusu socio-kulturne antropologije je i proučavanje srodstva i društvene organizacije jer srodstvo predstavlja ljudsku univerzaliju koja se može naći u svakom društvu. Sociokulturna antropologija obuhvata i ekonomsku i političku organizaciju, pravo, obrasce potrošnje i razmenu, materijalnu kulturu, tehnologiju, infrastrukturu, rodne odnose, etničku pripadnost, odrastanje i socijalizaciju, religiju, mit, simbole, vrednosti, pogled na svet, sport, muziku, ishranu, rekreaciju, igre i hranu.

Lingvistička antropologija[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Lingvistička antropologija

Lingvistička antropologija proučava vremenske i prostorne varijacije u jeziku, društvene upotrebe jezika i odnos između jezika i kulture. To je grana antropologije koja primenjuje lingvističke metode u antropološke teorije povezujući lingvističku analizu i interpretaciju sociokulturnih procesa. Lingvistički antropolozi često kombinuju sociolingvistiku, pragmatiku, kognitivnu lingvistiku, semiotiku, analizu diskursa i narativnu analizu. Lingvistička antropologija ne bi trebalo da se meša sa antropološkom lingvistikom.[14] Najpoznatiji predstavnik lingvističke antropologije je Klod Levi-Stros.

Arheologija[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Arheologija

Arheologija proučava materijalnu ostavštinu ljudskih društava. Generalno, arheologija se često smatra odvojenom (mada povezanom) oblašću, iako je ona u bliskoj vezi sa antropološkom oblašću materijalne kulture, koja se bavi fizičkim predmetima stvorenim ili upotrebljavanim od strane živuće ili prošle društvene grupe, kao sredstvima razumevanja njenih kulturnih vrednosti.

Socio-kulturna antropologija: teme[uredi | uredi izvor]

Krajem 20. veka, u okviru socio-kulturne antropologije ili kulturne antropologije razvile su se razne oblasti antropološkog proučavanja. Pod uticajem postmodernističkih ideja, antropološka nauka je proširila svoje predmete proučavanja. Pored tradicionalnih društava, antropolozi se usmeravaju i na pojave koje su nastale procesima globalizacije. U okviru socio-kulturne antropologije utemeljile su se sledeće pod-oblasti:

Antropologija u Srbiji[uredi | uredi izvor]

Glavni članak: Antropologija u Srbiji
Etnografski muzej u Beogradu, osnovan 1901. godine

Srpska antropologija je dugo godina na univerzitetu izučavana pod nazivom etnologija koja je u velikoj meri bila pod uticajem romantizma i antropogeografske škole Jovana Cvijića. Tek od sedamdesetih godina 20. veka, antropologija se proučava u okviru Katedre za sociologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu oslanjajući se na interpretacije marksizma. U okviru izučavanju etnologije do sedamdesetih godina su se proučavali problemi materijalne kulture, etničkih procesa, izučavanje običaja, verovanja i nasleđa u kontekstu ruralne tradicijske kulture.[2] Kasnije dolazi do postepene primene antropoloških teorija, pre svega strukturalističkih i strukturalno-funkcionalističkih metoda na značajne društvene fenomene. Dalja primena savremenih antropoloških tema kao što su urbana antropologija, politička antropologija, ekonomska antropologija, antropologija roda i srodstva, antropologija religije polako se etablirala u nastavni program Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Od 1990. godine, ova nauka se izučava pod nazivom etnologija-antropologija i pod njenim okriljem su se razvijali ogranci Instituta etnologije i antropologije. Antropološkim i etnološkim temama se bave i Etnografski muzej u Beogradu, Etnografski institut SANU, Balkanološki institut SANU, Etnološko-antropološko društvo Srbije, Institut društvenih nauka itd. Neki od značajnih srpskih etnologa-antropologa su: Jovan Cvijić, Tihomir Đorđević, Jovan Erdeljanović, Veselin Čajkanović, Slobodan Zečević, Dušan Bandić, Zagorka Golubović, Ivan Kovačević, Slobodan Naumović, Vladimir Ribić, Danijel Sinani, Marko Milenković, Aleksandar Bošković, Lidija Radulović, Saša Nedeljković, Ildiko Erdei, Gordana Gorunović itd.

Značajni svetski antropolozi[uredi | uredi izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 58. ISBN 86-331-2075-5. 
  2. ^ a b v g d đ e ž z i j k l lj Đorđević, Ivan (2017). Etnologija i antropologija. Beograd: Službeni glasnik, Etnografski institut SANU. str. 11—16. 
  3. ^ a b „anthropology”. Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Arhivirano iz originala 09. 07. 2016. g. Pristupljeno 10. 8. 2013. 
  4. ^ a b „anthropology”. Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 23. 3. 2015. 
  5. ^ a b „What is Anthropology?”. American Anthropological Association. Pristupljeno 10. 8. 2013. 
  6. ^ „Šta znači ANTROPOLOGIJA?”. Sta znaci. Pristupljeno 17. 1. 2019. 
  7. ^ Oxford English Dictionary, 1st ed. "anthropology". London: Oxford University Press (Oxford). 1885. 
  8. ^ Bartholin, Caspar and Thomas (1647) (1647). "Preface". Institutions anatomiques de Gaspar Bartholin, augmentées et enrichies pour la seconde fois tant des opinions et observations nouvelles des modernes. Translated from the Latin by Abr. Du Prat. Paris: M. Hénault et J. Hénault. 
  9. ^ Maccurdy,, George Grant (1899). Extent of Instruction in Anthropology in Europe and the United States". Proceedings of the American Association for the Advancement of Science. str. 382—390. 
  10. ^ Fabietti 2002
  11. ^ Ahmed, Akbar S. „Al-Beruni: The First Anthropologist”. RAIN. 60 (60):. 1984: 9—10. JSTOR 3033407. doi:10.2307/3033407. 
  12. ^ Bošković, Aleksandar (2014). Antropološke perspektive. Službeni glasnik, Beograd: Institut društvenih nauka. str. 74. 
  13. ^ a b v Ingold, Tim (11. 9. 2002). „Companion Encyclopedia of Anthropology”. doi:10.4324/9780203036327. 
  14. ^ Salzmann, Zdenek; Shaul, David L.; Furbee, N. Louanna (septembar 1999). „Language and Culture”. Language. 75 (3): 609. ISSN 0097-8507. doi:10.2307/417077. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

Rečnici i enciklopedije[uredi | uredi izvor]

  • Fabietti, Ugo (2002). Uvod u antropologiju : od lokalnog do globalnog. Clio. ISBN 978-86-7102-043-5. OCLC 813574718. 
  • Barnard, Alan; Spencer, Jonathan, ur. (2010). The Routledge Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology. London: Routledge. 
  • Barfield, Thomas (1997). The dictionary of anthropology. Hoboken: Wiley-Blackwell Publishing. 
  • Jackson, John L. (2013). Oxford Bibliographies: Anthropology. Oxford: Oxford University Press. 
  • Levinson, David; Ember, Melvin, ur. (1996). Encyclopedia of Cultural Anthropology. Volumes 1–4. New York: Henry Holt. 
  • Rapport, Nigel; Overing, Joanna (2007). Social and Cultural Anthropology: The Key Concepts. New York: Routledge. 

Beleške i memoari[uredi | uredi izvor]

Istorije[uredi | uredi izvor]

Udžbenici i ključni teoretski radovi[uredi | uredi izvor]

  • Clifford, James; Marcus, George E. (1986). Writing culture: the poetics and politics of ethnography. Berkeley: University of California Press. 
  • Geertz, Clifford (1973). The Interpretation of Cultures. New York: Basic Books. 
  • Harris, Marvin (1997). Culture, People, Nature: An Introduction to General Anthropology (7th izd.). Boston: Allyn & Bacon. 
  • Salzmann, Zdeněk (1993). Language, culture, and society: an introduction to linguistic anthropology. Boulder, CO: Westview Press. 
  • Shweder, Richard A.; LeVine, Robert A., ur. (1984). Culture Theory: essays on mind, self, and emotion. Cambridge, UK: Cambridge University Press. 
  • Waitz, Theodor (1863). Introduction to Anthropology. Translated by J. Frederick Collingwood for the Anthropological Society of London. London: Longman, Green, Longman, and Roberts. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Антропологија&oldid=27820107”