Beogradski sajam knjiga

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Međunarodni beogradski sajam knjiga
Srpsko imeMeđunarodni beogradski sajam knjiga
Vremeoktobar
Trajanje7 dana
LokacijaBulevar vojvode Mišića 14, Beograd
Patron(i)Grad Beograd
Organizator(i)Beogradski sajam
Beogradski sajam - izlagačke hale
Hala 1 - centralna izlagačka hala
Jedna od najposećenijih manifestacija Beogradskog sajma

Međunarodni beogradski sajam knjiga jedna je od najstarijih i najvažnijih književnih manifestacija u regionu. Njegov osnovni cilj je pružanje mogućnosti izdavačima, autorima, knjižarima, bibliotekarima, distributerima knjiga, kompanijama za multimediju i drugim akterima, da uspostave kontakte, razmene iskustva, sklope poslovne dogovore i ostvare druge vidove poslovne i kulturne saradnje. Svi izdavači iz Srbije i najugledniji izdavači iz regiona na Sajmu predstavljaju svoju godišnju izdavačku produkciju.

Pored izlagačkog, na Sajmu se organizuje i bogat prateći program: konferencije, okrugli stolovi, susreti s piscima, tribine, radionice...

Za posetioce, ljubitelje pisane reči, Sajam knjiga je jedinstvena prilika da na jednom mestu pronađu, i uz posebne sajamske popuste kupe knjige koje ih zanimaju, kao i da upoznaju omiljene i otkriju nove autore i prisustvuju na nekom od brojnih programa.

Sajam knjiga je najposećenija kulturna manifestacija u Srbiji. U 2013. godini na Sajmu je bilo 158.128 posetilaca a učestvovalo je 897 izlagača, suizlagača i zastupljenih firmi.[1] Takođe, Sajam je i izuzetno medijski propraćen. Na osnovu podataka organizatora, 2013. godine Sajam je pratilo 1.324 akreditovanih novinara iz Srbije i još 15 zemalja.[1] Tokom Sajma 2016. godine bilo je 188.409 posetilaca,[2] a 2022. bilo je 163.616 posetilaca.[3]

Prema istraživanju koje je 2010. godine među građanima Beograda sproveo Strategic marketing, Sajam knjiga je označen kao najveći brend Beograda.

Osnivač Beogradskog sajma knjiga je Grad Beograd, manifestacijom rukovodi Odbor Sajma knjiga, a izvršni organizator je preduzeće Beogradski sajam. Sajam se tradicionalno održava u oktobru, u halama 1, 1a, 2 i 4 Beogradskog sajma, na površini od približno 30.000m². Sajam traje 8 dana.

Istorijat[uredi | uredi izvor]

Ivo Andrić na Sajmu knjiga

Prvi jugoslovenski sajam knjiga održan je 1956. godine na Zagrebačkom velesajmu pod pokroviteljstvom predsednika Josipa Broza Tita. Prisustvovali su mu najznačajniji književnici zemlje, među kojima i Ivo Andrić i Miroslav Krleža. Izloženo je oko 12.000 knjiga svih jugoslovenskih izdavača, ali i izdavača iz Austrije, Čehoslovačke, Holandije, Ujedinjenog Kraljevstva, Francuske, Italije, Kine, Mađarske, Istočne i Zapadne Nemačke, Poljske, Rumunije, SAD, Sovjetskog Saveza i Švajcarske. Jedan od osnivača sajma, poslednji živi, bio je Branislav Ćelap.[4]

Naredne, 1957. godine, Sajam je preseljen u Beograd, u kojem je završena izgradnja modernog sajmišta. Knjige je izložilo oko 60 domaćih i 36 stranih izdavača, iz 16 država Evrope, Amerike i Azije. Dogovoreno je da Međunarodni sajam knjiga prati katalog i da traje šest dana. Sajam je održan krajem oktobra u Hali III Beogradskog sajma, a povodom sajamske svečanosti pokrenuta je i revija „Knjiga i svet“. Prvi Beogradski sajam knjiga otvorio je Rodoljub Čolaković, tadašnji potpredsednik SIV-a.

Međunarodni sajam knjiga u Beogradu iz godine u godinu okupljao je sve veći broj izdavača iz bivše Jugoslavije i celog sveta, tako da je posle sajmova u Frankfurtu i Varšavi, postao najveće stecište izdavačkih poslenika iz Evrope, Amerike, Azije i Afrike. U Beogradu su se susretale, i još uvek se susreću, kulture Istoka i Zapada.[5] Ove godine 61. Međunarodni beogradski sajam knjiga je održan od 23. do 30. oktobra 2016.godine. Zemlja počasni gost je bila Iran.

Nagrade[uredi | uredi izvor]

Svi za knjigu, knjiga za sve

U okviru Beogradskog sajma knjiga dodeljuje se više nagrada: Izdavač godine, Izdavački poduhvat godine, Dečja knjiga godine i Najlepša knjiga. Ove nagrade dodeljuju se izdavačkoj produkciji i delima koja po svom kvalitetu i po značaju naučnog i umetničkog dostignuća predstavljaju izuzetan napor izdavača, urednika i pisaca. Za nagradu mogu konkurisati svi izdavači iz Srbije, izlagači na Sajmu.

Osim ovih, od 2007. godine dodeljuje se i Nagrada Dositej Obradović, i to stranom izdavaču za kontinuirani doprinos u objavljivanju i promociji srpske književnosti. Dosadašnji dobitnici Nagrade su: austrijski izdavač Vizer Ferlag iz Klagenfurta (2007), francuski izdavač Gaia Editions iz Bordoa (2008), mađarski izdavač Jelenkor iz Pečuja (2009), italijanski izdavač Zandonai iz Rovereta (2010), bugarski izdavač Siela iz Sofije (2011) i slovački izdavač Kaligram iz Bratislave (2012).

Zemlja počasni gost[uredi | uredi izvor]

Grčka - zemlja počasni gost Sajma knjiga 2009. godine

Od 2002. godine Beogradski sajam knjiga ima i svog počasnog gosta – zemlju čija se književnost i izdavačka produkcija posebno prezentuju. Zemlja počasni gost dobija istaknuto mesto na Sajmu knjiga u areni Hale 1. Na svom štandu, kao i u sajamskim salama za promocije, počasni gost ima mogućnost da predstavi svoje izdavaštvo i kulturu, u okviru programa susreta sa autorima, na predavanjima i stručnim seminarima.

Počasni gost je u prilici da na Sajmu predstavi autore iz svoje zemlje, prevodioce, izdavače, distributere kao i sve one koji su na različite načine u vezi sa knjigom. Uspostavljanje snažnih i živih kulturnih veza jedan je od najvažnijih ciljeva manifestacije, i u tom smislu, institucija počasnog gosta izuzetno je značajna.

Dosadašnji počasni gosti bili su: Norveška (2002), Kanada (2003), Francuska (2004), Velika Britanija (2005), SAD (2006), Italija (2007), Japan (2008), Grčka (2009), Švedska (2010), zemlje portugalskog govornog područja (2011), Mađarska (2012), Poljska (2013), Kina (2014), Rusija (2015), Iran (2016), zemlje nemačkog govornog područja (Nemačka, Švajcarska, Lihtenštajn, Austrija) (2017), Maroko (2018), Egipat (2019), Rumunija (2022) i Francuska (2023).[6][7][8]

Najugledniji domaći i svetski autori[uredi | uredi izvor]

Laslo Vegel otvara Sajam knjiga 2010.

Sajam knjiga okuplja sve značajnije autore iz Srbije i mnoge ugledne pisce iz regiona. Sajam tradicionalno otvaraju renomirani domaći autori. U prvoj deceniji 20. veka Sajam su svečano otvarali: Svetlana Velmar Janković, Vida Ognjenović, David Albahari, Milovan Danojlić, Ljubomir Simović, Goran Petrović, Dušan Kovačević, Dragoslav Mihailović, Dragan Velikić i Laslo Vegel.

Svake godine Sajam poseti barem jedan savremeni svetski poznati književnik. Između ostalih, na Sajmu su bili: Alan Rob-Grije, Erika Džong, Nacuki Ikezava, Klaudio Magris, Ljudmila Ulicka, Čarls Simić, Elizabet Abot, Toni Parsons, Peter Handke, Patrik Beson, Osa Lind, Tanasis Valtinos, Fler Jegi, Giš Džen, Naim Katan, Geir Polen...

Školski dan[uredi | uredi izvor]

Od 2005. godine na Sajmu se organizuje tzv. Školski dan koji podrazumeva organizovane posete učenika, studenata, profesora i školskih bibliotekara, kao i niz njima namenjenih pratećih programa.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b „Izveštaj sa 58. međunarodnog beogradskog sajma knjiga.”. Arhivirano iz originala 7. 8. 2014. g. Pristupljeno 1. 5. 2014. 
  2. ^ Sajam knjiga posetilo 188.409 ljudi (B92, 1. novembar 2016)
  3. ^ R., K. (1. 11. 2022). „Sajam knjiga posetilo 163.616 ljudi”. Politika. Pristupljeno 3. 11. 2022. 
  4. ^ Knjiški zavisnik pustolovne biografije („Politika“, 30. oktobar 2011)
  5. ^ Radovan Popović: Prvi sajam knjiga Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. april 2014), Pristupljeno 29. 4. 2014.
  6. ^ Politika:"Mađarska–zemlja počasni gost Sajma knjiga“ 28.9.2012, pristupljeno 11.3.2013.
  7. ^ Svečano otvoren 58. Sajam knjiga(B92,20. oktobar 2013)
  8. ^ Predajom Otvorene knjige Kini zvanično zatvoren Sajam knjiga (Politika, 27. oktobar 2013)

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Београдски_сајам_књига&oldid=27539454”