Braničevo (oblast)

Za drugu upotrebu, pogledajte stranicu Braničevo.

Braničevo
Oblast podjeljena na opštine.
Najveći gradovi	Požarevac i Petrovac na Mlavi
Jezik	srpski
Stanovništvo	200.503

Braničevo je oblast severoistočne Srbije ograničena Velikom Moravom, Dunavom i planinskim vencem koji čine Beljanica, Homoljske planine i Severni Kučaj, u okviru koje se nalazi Braničevski okrug. Broj stanovnika je oko 200.500, a najveći grad ove oblasti je Požarevac. Nalazi se na najvećoj raskrsnici kopnenih i vodenih puteva jugoistočne Evrope. Tu se ukrštaju: dunavska magistrala, koja spaja srednjoevropski prostor sa crnomorskim obalama i Bliskim istokom, i moravsko-vardarska koja povezuje isti taj prostor sa egejskim svetom na jugu. Te dve komunikacije stare su onoliko koliko je staro trajanje čoveka na ovim prostorima.

Geografija

Braničevo u sastavu države kralja Stefana Dragutina, krajem 13. veka

Na relativno malom prostoru ove oblasti jasno se izdvajaju ravničarski tereni u dolini Dunava i Velike Morave, sa Stigom kao najplodnijom ravicom u dolini južno od Save i Dunava. Srednji tok Mlave i Peka odlikuju brdovite oblasti, nadmorske visine između 200 i 300 metara, pogodne za voćarstvo i stočarstvo. Izvorišni i srednji tokovi ove dve reke čine planinske oblasti Homolja i Zvižda, bogate šumom, pašnjacima, rudnim i mineralnim blagom.

Braničevo pripada jugoistočnom obodu Panonskog basena i u geografskom smislu predstavlja mikroregiju ili kraj koji obuhvata sliv donjeg toka reke Pek. Prostire se od Kaonske klisure Peka do njegovog ušća u Dunav. Razvođem ka donjoj Mlavi odvojeno je od Stiga. Reljef Braničeva uglavnom je izgrađen erozivnim delovanjem donjeg toka Peka. Zemljište je raščlanjeno dolinama donjeg toka Peka i njegovih pritoka. Nizvodno od Kaonske klisure Pek je delom epigenetski usečen. Brežuljkasto zemljište na levoj strani donjeg Peka izgrađeno je od lesa a ono na desnoj strani od sarmatskog peščara. Zemljište pored Dunava sastoji se od živog peska. Deo vode Peka upija se u pesak pa imamo slučaj da je njegov proticaj manji u donjem nego u srednjem toku. Morfološki je karakteristična Požeženska peščara sa dinama.

Braničevo ima izlaz na Đerdapsko jezero a pored njega u njemu je veštačko Srebrno (Gradištansko) jezero nastalo pregrađivanjem rukavca Dunava.

Opštine

• Veliko Gradište
• Požarevac
• Golubac
• Malo Crniće
• Žabari
• Petrovac na Mlavi
• Kučevo
• Žagubica

Vidi još

• Srebrno jezero
• Braničevska eparhija
• Drman i Kudelin

Literatura

• Janković, Marija (1985). Episkopije i mitropolije Srpske crkve u srednjem veku. Beograd: Istorijski institut. 
• Komatina, Ivana (2016). Crkva i država u srpskim zemljama od XI do XIII veka. Beograd: Istorijski institut. 
• Komatina, Predrag (2009). „Moravski episkop Agaton na Fotijevom saboru 879/880. g.” (PDF). Srpska teologija danas. 1: 359—368. 
• Krstić, Aleksandar R. (2006). „Posedi manastira Drenče i Ždrela u Braničevu iz vremena kneza Lazara” (PDF). Istorijski časopis. 53: 123—144. 
• Miljković, Ema Lj.; Krstić, Aleksandar R. (2007). Braničevo u XV veku: Istorijsko-geografska studija. Požarevac: Narodni muzej. 
• Miljković, Ema Lj.; Krstić, Aleksandar R. (2008). „Na raskršću dve epohe: Kontinuitet i promene društvene strukture u Braničevu u 15. veku” (PDF). Istorijski časopis. 56: 279—304. 
• Pirivatrić, Srđan (1997). „Vizantijska tema Morava i "Moravije" Konstantina VII Porfirogenita”. Srpska teologija danas. 36: 173—201. 
• Popović, Svetlana (2002). „The Serbian Episcopal sees in the thirteenth century”. Starinar. 51 (2001): 171—184.