Venijamin Kazanski

Venijamin Kazanski
Lični podaci
Druga imena	Vasilij Pavlovič Kazanski
Datum rođenja	17. (29. april) 1873
Mesto rođenja	Nimensko podvorje, Kargopoljski okrug, Olonečka gubernija,
Datum smrti	(1922-08-13)
Mesto smrti	Petrograd,
Svetovni podaci
Praznik	27 (14) avgust

Mitropolit Venijamin (rođ. Vasilij Pavlovič Kazanski; 17. (29. april) 1873 [1], Nimensko podvorje, Kargopoljski okrug, Olonečka gubernija — 13. avgust 1922, Petrograd) — episkop Ruske pravoslavne crkve; mitropolit petrogradski i gdovski.

Streljan po presudi Petrogradskog revolucionarnog suda 13. avgusta 1922. godine. Kanonizovan za svetitelja 1992.

Obrazovanje

Rođen u porodici sveštenika Olonečke eparhije Pavla Joanoviča Kazanskog (1840—1903).

Završio Kargopoljsku bogoslovsku školu. Kao najbolji diplomac Olonječke bogoslovije 1893. godine, upućen je na studije u Petrogradsku duhovnu akademiju, koju je diplomirao sa zvanjem kandidata bogoslovije (za delo „Preosvećeni Arkadije, arh. Olonca, kao aktivista protiv raskola”) 1897. godine.

Monaštvo i učenje

Na 3. godini akademije, 14. (26. oktobra) 1895. godine zamonašen je i rukopoložen u jerođakona, a 1896. godine – u jeromonaha.

Od 1897 - nastavnik Svetog pisma u Riškoj bogosloviji.

Od 1898. - inspektor Kholmske bogoslovije.

Od 1899. godine – inspektor Petrogradske bogoslovije. 1900. cenzor časopisa Christian's Rest.

Od 1902. - rektor Samarske bogoslovije u činu arhimandrita.

Od 1905. - rektor Petrogradske bogoslovije. Od 1908. član eparhijskog misionarskog saveta.

Odlikovan ordenom Svete Ane II (1904) i I (1914) stepena, Svetog Vladimira IV stepena (1907).

Vikarni episkop

24. januara (6. februara) 1910. godine posvećen je za episkopa gdovskog, vikara peterburške eparhije. Obred osvećenja je načalstvovao mitropolit peterburški i ladogski Antonije (Vadkovski). Do 22. novembra (5. decembra) 1911. bio je 4. vikar, do 30. maja (12. juna) 1913. – 3., od 20. marta 1914. – 1. vikar prestoničke eparhije.

Odlikovan je 6 (19) maja 1911. Ordenom Svetog Vladimira III stepena.

14. (27.) maja 1916. godine odlikovan je Ordenom Svetog Vladimira II stepena „Za odličnu i vrednu službu i trud učinjen u vojnim operacijama“.

Još kao student aktivno je učestvovao u aktivnostima „Društva za propagandu verskog i moralnog vaspitanja u duhu pravoslavne crkve“, organizujući razgovore među radnicima. Sveštenstvo je doživljavao kao dužnost pastirskog truda i apostolske propovedi.

Često je služio u crkvama u najudaljenijim i najsiromašnijim predgrađem prestonice: iza predstraža Nevskaja i Narvskaja, na Okhti. Bio je predsednik saveta eparhijskog bratstva Presvete Bogorodice; na ovom položaju bio je zadužen za sve parohijske škole eparhije.

Predvodio je godišnje pohode hiljada pristalica trezvenja u Aleksandro-Nevsku lavru, Trojice-Sergijevu isposnicu i Kolpino. Postavio je temelj služenju liturgija za đake u raznim parohijama u peterburškim crkvama, sam je pričešćivao decu, govorio pouke. Bio je poznat kao „neumorni episkop“.

Petrogradski episkop

Njemu je 2 (15.) marta 1917. povereno upravljanje prestoničkom eparhijom, kao prvom namesniku eparhije, „privremeno, do posebne naredbe“. Zvanično odobren za privremenog upravnika 6. marta, nakon penzionisanja mitropolita petrogradskog Pitirima (Oknova).

24. maja (6. juna) 1917. slobodnim glasanjem sveštenstva i laika eparhije izabran je za Petrogradskog episkopa (dobio je 976 izbornih glasova od 1561), što je postalo jedan od prvih slučajeva izbora g. episkop na crkvenom trona od sveštenstva i laika u Rusiji; 25. maja (7. juna) iste godine, Rezolucijom Svetog sinoda broj 3300, odobren je od Arhiepiskopa petrogradskog i ladogskog.

Od 17 (30) juna 1917. - Arhiepiskop petrogradski i gdovski (promena titule odlukom Svetog sinoda). 13. avgusta 1917. godine uzdignut je u čin mitropolita.

Član Sveruskog pomesnog saveta po službenoj dužnosti, učestvovao na 1. sednici, predsednik Sudske komisije pri Episkopskoj konferenciji i Komisije za fotografisanje i opisivanje štete Kremlju.

Sabor je 24. januara (6. februara) 1918. godine, uzimajući u obzir molbu petrogradske delegacije koja je posebno pristigla dan ranije, ovlastio sastanak sveštenstva i predstavnika parohija eparhije da obavesti najvišu crkvu. vlasti o pokušajima zauzimanja Aleksandro-Nevske lavre, doneo je rezoluciju „o vraćanju Aleksandro-Nevske lavre Petrogradskom mitropolitu sa dodeljivanjem zvanja njenog sveštenog arhimandrita“ (pre toga je nastojatelj manastira bio episkop Prokopije ( Titov)).

Patrijarh Tihon i mitropolit Venijamin

Kao vladajući episkop, uživao je autoritet među vernicima i nesebično se zalagao za zaštitu njihovih verskih prava. Doprineo je stvaranju pravoslavnih bratstava i razvoju duhovnog prosvećenja. Odmah po zatvaranju Bogoslovije u Petrogradu 1918. godine osnovana je Bogoslovska i pastirska škola. Ubrzo je mitropolit organizovao Petrogradski bogoslovski institut (donirao mu je 600 hiljada rubalja), koji je otvoren 16. aprila 1920. godine. U gradu su delovali brojni teološki i evangelistički kursevi. Imao je reputaciju apolitičnog crkvenog vođe.

Godine 1919. privremeno je upravljao Olonečkom eparhijom, zbog činjenice da ju je lokalni episkop Joanikij (Djačkov) napustio bez dozvole. Oktobra 1919. posetio je Petrozavodsk i održao sastanak sa lokalnim sveštenstvom sa ciljem aktivnog pastirskog rada u uslovima odvojenosti Crkve od države.

Sveruski centralni izvršni komitet je 23. februara 1922. godine doneo dekret o oduzimanju crkvenih dragocenosti za potrebe gladnih. Mitropolit Venijamin je od samog početka izrazio želju da se postigne kompromis sa vlastima po ovom pitanju. Uspeo je da se saglasi da prilikom oduzimanja dragocenosti prisustvuju predstavnici sveštenstva, a predmeti od posebnog značaja za vernike da se zamene metalom iste težine. Međutim, vlasti su namerno koristile pitanje crkvenih vrednosti kako bi pokrenule moćnu anticrkvenu kampanju. Dakle, dogovor koji je postigao Mitropolit nije poštovan, a u jednom broju crkava izazivani su sukobi između vernika i državnih službenika.

Suđenje

Pod ovim uslovima, mitropolit se obratio sveštenstvu i pastvi i dozvolio „zajednici i vernicima da prilože za potrebe gladnih... čak i odežde sa svetih ikona, ali ne dirajući svetinje hrama, koje uključuju svetinje i oltare i šta je na njima (sveti] sasudi, skinije, krstovi, jevanđelja, posude sa svetim moštima i posebno poštovane ikone). Štaviše, pozvao je vernike da čak i u slučaju konfiskacije svetinja ne dozvole ispoljavanje „nasilja u ovom ili onom obliku“. On je naveo da su „oštri izrazi, razdraženost i ljuti povici protiv pojedinaca ili nacionalnosti neprikladni ni u hramu ni blizu njega“. On je pozvao pastire i stado na smirenje: „Održavajte dobro hrišćansko raspoloženje u teškom iskušenju kroz koje prolazimo. Nemojte davati nikakav razlog da se kap bilo kakve ljudske krvi prolije u blizini hrama u kome se prinosi Beskrvna Žrtva. Prestani da brineš. Smiri se. Predaj se volji Božijoj“.

Prilikom formiranja u maju 1922. godine, nakon uklanjanja patrijarha Tihona iz uprave Crkve, koji je bio izveden pred građanski sud, obnovljena Visoka crkvena uprava (VCU), podržana od vlasti, odbila je da prizna njen legitimitet. U poruci pastvi od 28. maja, on je naveo da nije dobio nikakvu poruku od patrijarha o njegovoj abdikaciji i formiranju VCU, te stoga ime patrijarha treba i dalje da se uznosi u svim crkvama.

Hapšenje, suđenje, streljanje

1. juna 1922. godine uhapšen je pod optužbom da je ometao zaplenu crkvenih dragocenosti i smešten u istražni zatvor. Ustvari, neposredan povod za hapšenje bio je principijelan stav koji je zauzeo mitropolit prema „obnoviteljima“.

Osim njega, u slučaj je uključeno još 86 osoba. Suđenje se odvijalo od 10. juna do 5. jula 1922. godine u nekadašnjoj zgradi Plemićke skupštine. On se tokom suđenja ponašao hrabro, nije priznao krivicu, a poslednju reč posvetio je uglavnom dokazima o nevinosti ostalih optuženih. Sudije nisu poslušale argumente odbrane da je upravo mitropolitov postupak sprečio krvoproliće.

Petrogradski revolucionarni sud osudio je deset optuženih (uključujući i mitropolita) na smrt, od kojih je šestorici smrtna kazna zamenjena zatvorom. Venijamin je streljan zajedno sa arhimandritom Sergijem (Šeinom), advokatom Ivanom Kovšarovom i profesorom Jurijem Novickim. Tačna lokacija pogubljenja nije poznata. Prema jednoj verziji, to se dogodilo na stanici Porokhovje na Irinovskoj pruzi, a pre pogubljenja svi su bili obrijani i obučeni u krpe tako da se sveštenstvo nije moglo prepoznati. Međutim, sekretar peterburške komisije za kanonizaciju Lidija Sokolova je 2013. godine napisala da „ne znamo ne samo datum pogubljenja mitropolita Venijamina, već ni mesto njegovog pogubljenja“. Rukovodilac Centra „Vraćena imena” pri Ruskoj nacionalnoj biblioteci, sastavljač „Lenjingradskog martirologija” Anatolij Razumov je 2017. godine sugerisao da je mitropolit Venijamin streljan u Moskvi.

Pavel Miljukov u svom delu „Enciklopedija ruske pravoslavne kulture“ navodi 6. jul kao datum pogubljenja mitropolita.

Komisija za kanonizaciju Sanktpeterburške eparhije dešifrovala je protokole saslušanja episkopa tokom sudskih saslušanja 12, 13, 14. i 17. juna 1922. godine. Dešifrovanje je izvršeno na osnovu materijala istražnog slučaja P-89305 Arhiva regionalnog odeljenja FSB-a. Izloženi materijali nalaze se u virtuelnoj izložbenoj sali Saborne crkve kneza Vladimira u Sankt Peterburgu u odeljku „Književno nasleđe“.

Kanonizacija

Arhijerejski Sabor Ruske Pravoslavne Crkve je 1992. godine kanonizovao mitropolita Venijamina. U znak sećanja na njega podignut je kenotaf na Nikolskom groblju Aleksandro-Nevske lavre.

Eseji

• Pismo patrijarhu Tihonu // GARF. F. 831. Op. 1. D. 80. L. 47-48.
• Peticije VCU // RGIA. F. 831. Op. 1. D. 11. L. 66; D. 13. L. 105.
• Njegovo Preosveštenstvo Arkadije, Episkop olonečki, kao aktivista protiv raskola. Petrozavodsk, 1901.
• Razgovori // Samarski eparhijski glasnik. 1902. br. 9-10.
• Reč na skupu sveštenstva i učitelja // Samarski eparhijski glasnik. 1905. broj 21.
• Intervju // Novo vreme. 1917. broj 1478.
• Intervju // Petrogradski letak. 1917. broj 128.
• Izveštaj na vanrednom crkvenom saboru Petrogradske eparhije; Beseda // Vesti Petrogradske eparhije. 1917. broj 24/25, 34.
• O sadašnjem trenutku // Petrogradski letak. 1917. 22. decembra. br. 20.
• Pismo Savetu narodnih komesara // Crkveni glasnik. Arr. 1918. br.1.
• Arhipastirski apel; Vaskršnja čestitka; Vaskršnji arhipastirski razgovor; O patrijarhu Tihonu; Petrogradskom stadu // Petrogradski crkveno-eparhijski glasnik. 1918. br. 8-10, 15, 17.
• Samoubilačko pismo // Polski M., protopr. Novi ruski mučenici. Part 1-2. Džordanvil, 1949-1957 (reprint: M., 1993). Deo 1. str. 61-62.
• Poslednja reč na suđenju // Vesnik Moskovske Patrijaršije. 1992. broj 1.
• Pismo G. E. Zinovjevu // Veze. M.; Sankt Peterburg, 1992. br. 2. str. 565-566.
• Primena na Smolni // Koniaev N. Holi Martir Venjamin, Met. Petrogradski. Sankt Peterburg, 1997. S. 52.
• Apel pastvi (04.10.1922) // Arhiv Kremlja. Politbiro i Crkva. 1922-1925 Book 2. M., 1998. P. 180.
• Pismo G. E. Lvovu // Rusko sveštenstvo i svrgavanje monarhije 1917. (Građa i arhivska dokumenta o istoriji Ruske pravoslavne crkve). 2. izd., rev. i dodatne / Comp., predgovor. i kom. M. A. Babkina. M., 2008. P. 237.