Pređi na sadržaj

Veljko Kadijević

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Veljko Kadijević
Veljko Kadijević
Lični podaci
Datum rođenja(1925-11-21)21. novembar 1925.
Mesto rođenjaGlavina Donja, kod Imotskog, Kraljevina SHS
Datum smrti2. novembar 2014.(2014-11-02) (88 god.)
Mesto smrtiMoskva, Ruska Federacija
Profesijavojno lice
Član KPJ od1943.
Porodica
SupružnikOzrenka Kadijević
Vojna karijera
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
Jugoslovenska narodna armija
1943 — 1992.
Čingeneral armije
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
Raspad SFRJ
Savezni sekretar za
narodnu odbranu SFRJ
Period15. maj 1988 — 8. januar 1992.
PrethodnikBranko Mamula
NaslednikBlagoje Adžić v.d.
Odlikovanja
Orden jugoslovenske zvezde s lentom
Orden ratne zastave Orden jugoslovenske zastave s lentom Orden Republike sa zlatnim vencem
Orden narodne armije sa lovorovim vencem Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem
Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom Orden za hrabrost Orden za hrabrost
Orden za vojne zasluge sa zlatnim mačevima Orden partizanske zvezde sa puškama
Orden zasluga za narod sa srebrnim vencem
Orden zasluga za narod sa srebrnim vencem

Veljko Kadijević (Glavina Donja, kod Imotskog, 21. novembar 1925 — Moskva, 2. novembar 2014) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe i general armije JNA. U periodu od 15. maja 1988. do 8. januara 1992. godine obavljao je funkciju Saveznog sekretara za narodnu odbranu SFR Jugoslavije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 21. novembra 1925. godine u Glavini Donjoj, kod Imotskog. Roditelji (otac Srbin, a majka Hrvatica) bili su poreklom iz Imotskog. Njegov otac Mirko je bio učesnik Španskog građanskog rata, i umro je u Španiji 1936. godine.[1]

Veljko je 1943. godine, sa svega 18 godina, stupio u Narodnooslobodilačku borbu i postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). U toku rata je najpre bio omladinski rukovodilac u Imotskom, a kasnije član Politodjela (političkog odeljenja) Devetnaeste severnodalmatinske, a potom 26. dalmatinske divizije, pomoćnik političkog komesara Prve dalmatinske udarne brigade i pomoćnik političkog komesara 26. dalmatinske divizije. Iz rata je izašao sa činom majora.[2]

Posle oslobođenja Jugoslavije, nastavio je profesionalnu vojnu službu u Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA), u kojoj se nalazio na dužnostima političkog komesara divizije, nastavnika u Višoj vojnoj akademiji JNA, komandanta divizije, načelnika Štaba korpusa, pomoćnika komandanta armije i dr. Završio je Višu vojnu akademiju JNA i Ratnu školu JNA, 1958. godine, a 1963. godine i Koledž za komandante i generale (engl. US Army Command and General Staff College) Armije SAD.[2]

U periodu od 15. maja 1988. do 8. januara 1992. godine obavljao je funkciju Saveznog sekretara za narodnu odbranu SFRJ, kada je penzionisan u činu generala armije JNA. U tom svojstvu je 12. marta 1991. godine učestvovao na sednici Predsedništva SFRJ, kao Vrhovne komande. U ime Oružanih snaga SFRJ i Štaba Vrhovne komande, Kadijević je izneo predloge za rešavanje jugoslovenske krize, ali izneti predlozi na kraju sednice nisu jednoglasno prihvaćeni.[3]

Kadijević je oficir koji je imao najduži staž u aktivnoj službi JNA, od dana stupanja u partizane 1943. do penzionisanja, 1992. godine.[2] Takođe, Kadijević je i oficir JNA koji je najduže bio aktivan u činu generala — 25 godina.[3]

U čin general-majora unapređen je 1966. godine, general-potpukovnika 1972, general-pukovnika 1980. i generala armije JNA, 1989. godine.[2]

U braku sa suprugom Ozrenkom Kadijević (1932—1995) imao je ćerku Mirjanu, udatu za fudbalskog stručnjaka Stanislava Karasija.[4]

Od 2001. godine živeo je u Moskvi, a 2008. dobio je i rusko državljanstvo. Preminuo je u Moskvi, 2. novembra 2014. godine.[5][6] Sahranjen je na Novom groblju u Beogradu.

Knjige i odlikovanja[uredi | uredi izvor]

Objavio je sledeća dela:

Nosilac je mnogobrojnih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su — Orden jugoslovenske zvezde s lentom, Orden ratne zastave, Orden jugoslovenske zastave sa lentom, Orden Republike sa zlatnim vencem, Orden narodne armije sa lovorovim vencem, Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa srebrnim vencem, Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom, dva Ordena za hrabrost, Orden za vojne zasluge sa zlatnim mačevima, Orden partizanske zvezde sa puškama i Orden zasluga za narod sa srebrnom zvezdom.[7][8]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Spisak Jugoslovena španskih boraca („Vreme”, 23. septembar 2016.)
  2. ^ a b v g „IN MEMORIAM > Veljko Kadijević, 1925–2014”. Arhivirano iz originala 15. 06. 2020. g. Pristupljeno 15. 06. 2020. 
  3. ^ a b [1]
  4. ^ Trošelj, Slavko (23. 12. 2007). „Pamtim naslov: "Konac delo — Karasi"”. Politika.rs. Pristupljeno 06. 03. 2023. 
  5. ^ „Preminuo general Veljko Kadijević”. B92.net. 21. 08. 2015. Pristupljeno 26. 08. 2015. 
  6. ^ VLAHOVIĆ, Branko. „Preminuo general Veljko Kadijević”. Novosti.rs. Pristupljeno 26. 08. 2015. 
  7. ^ Đukić 1994, str. 197.
  8. ^ Franc Peterka: »Kadijević, Veljko« U: Enciklopedija Jugoslavije, 2. izd., tom 6, Jugoslavenski leksikografski zavod „Miroslav Krleža“.. Zagreb. 1990. str. 634—635. ISBN 978-86-7053-024-9.  Nedostaje ili je prazan parametar |title= (pomoć) COBISS.SR 2808327

Literatura[uredi | uredi izvor]

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Veljko Kadijević na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Вељко_Кадијевић&oldid=27788926”