Dobro došli na Vikipediju,

slobodnu enciklopediju koju svako može da uređuje.

Napravi članak

Sjajan članak

Metabolizam

Struktura adenozin trifosfat (ATP), centralnog intermedijera u energijskom metabolizmu

Metabolizam (grč. μεταβολήσμός što znači promena) je biohemijski proces u kome dolazi do modifikacije hemijskih jedinjenja u živim organizmima i ćelijama. Metabolizam se deli na anabolizam odnosno biosintezu (stvaranje) kompleksnih organskih molekula i na katabolizam koji je obrnuti proces od anabolizma, a to je razdvajanje kompleksnih organskih jedinjenja u jednostavnija jedinjenja. Sveukupni biohemijski procesi u jednom organizmu se jednom rečju nazivaju metabolizam. Bez metabolizma živi organizmi ne bi mogli da postoje.

Metabolizam je set hemijskih transformacija kojima se održava život u ćelijama. Ove reakcije su katalizovane enzimima. One omogućavaju organizmima da rastu i da se reprodukuju, održe svoje strukture, i da odgovaraju na stimuluse iz okoline. Reč metabolizam se isto tako može odnositi na sve hemijske reakcije koje se odvijaju u živim organizmima, uključujuću varenje i transport supstanci između različith ćelija, u kom slučaju se set reakcija unutar ćelija naziva intermedijerni metabolizam.

Hemijske reakcije metabolizma su organizovane u metaboličke puteve, u kojima se jedna hemikalija transformiše putem serije koraka u drugu hemikaliju, posredstvom sekvence enzima. Enzimi su od presudnog značaja za metabolizam, zato što oni omogućavaju organizmima odvijanje željenih reakcija sa visokom energijom aktivacije koje se ne bi spontano odvijale. To se obično ostvaruje putem sprezanja tih reakcija sa spontanim reakcijama u kojima se otpušta energija.

Ceo članak 308 sjajnih članaka

Dobar članak

Adolf Hitler

Adolf Hitler (nem. Adolf Hitler; Braunau na Inu, 20. april 1889 — Berlin, 30. april 1945) je bio nemački političar i vođa Nacističke partije koji je 1933. postao nemački kancelar (premijer, predsednik vlade). Posle smrti nemačkog predsednika Paula fon Hindenburga 1934. Hitler je proglasio sebe za firera (vođu), zvanje u kojem je, zahvaljujući uredbi (nem. Ermächtigungsgesetz) iz 1933, objedinio ovlašćenja predsednika i kancelara i uspostavio totalitarni režim u Nemačkoj pod njegovom vlašću koji je trajao sve do smrti samoubistvom 1945. godine.

Nacistička partija je značajno ojačala svoju poziciju tokom perioda krize u Nemačkoj nakon Prvog svetskog rata, zahvaljujući odličnoj propagandi i Hitlerovoj harizmi i govorničkoj sposobnosti kojom je lako pridobijao mase. Partija je isticala nacionalizam i antisemitizam kao svoje osnovne oblike izražavanja političkih stavova, i ubrzo je pribegla i fizičkom uklanjanju svojih političkih protivnika kako bi osigurala uspeh.

Nakon obnove nemačke ekonomije i ponovnog naoružavanja Vermahta, u Nemačkoj je uspostavljena diktatura pod Hitlerom koji je vodio agresivnu spoljnu politiku sa ciljem osvajanja „životnog prostora“. Kao logični nastavak ovakve spoljne politike usledio je nemački napad na Poljsku 1939, zbog čega su Velika Britanija i Francuska objavile rat Nemačkoj, čime je i zvanično počeo Drugi svetski rat.

Ceo članak 405 dobrih članaka

Izabrani spisak

Diskografija Kejti Peri

Američka pevačica Kejti Peri objavila je pet studijskih albuma, jedan koncertni album, dva EP-a, trideset i četiri singla (uključujući četiri kao gostujući izvođač) i pet promotivnih singlova. Sertifikovana je za 101 milion digitalno prodatih singlova i 6 miliona albuma, u Sjedinjenim Američkim Državama. Takođe je i peti izvođač u SAD-u sa najviše digitalno-prodatih singlova, prema Američkom udruženju diskografskih kuća.

Trenutno drži rekord za najviše singlova prodanih u preko 5 miliona primeraka u Sjedinjenim Američkim Državama, sa šest takvih singlova (prema datumu izlaska — Hot n Cold, California Gurls, Firework, E.T., Roar i Dark Horse).

Takođe drži rekord i za najviše pesama prodatih u preko 6 miliona primeraka, sa singlovima Firework, Roar i Dark Horse. Sve tri pesme su dobile dijamantski sertifikat, čineći je prvim izvođačem koji je to postigao.

Ceo članak 110 izabranih spiskova

Nedavni događaji

Vesti

22. april — Aitana Bonmati i Novak Đoković (na fotografiji) proglašeni su za najbolje sportiste sveta po izboru akademije Laureus.
18. april — U Banjoj Luci je održan veliki miting Srpska te zove, povodom najavljene rezolucije o ratnom zločinu u Srebrenici, o kojoj će se raspravljati u maju u Generalnoj skupštini UN.
13. april — Iran je izvršio napad na Izrael.
6. april — Peter Pelegrini izabran je za predsednika Slovačke.
29. mart — Parlament Indonezije je odobrio da nova prestonica zemlje bude Nusantara, na ostrvu Borneo, dok je poseban status dodeljen ranijoj prestonici Džakarti.
27. mart — Politički komitet Parlamentarne skupštine Saveta Evrope prihvatilo je mišljenje Dore Bakojani, kojim se preporučuje članstvo Prištine u Savetu Evrope. Glasanje o članstvu Kosova 18. aprila.
26. mart — U Srbiji je po prvi put aktiviran sistem Pronađi me, srpska verzija sistema Amber alert, u cilju pronalaska nestale dvogodišnje devojčice Danke Ilić iz Banjskog polja (Bor).

Ostale vesti

Na današnji dan

29. april

1770 — Britanski istraživač Džejms Kuk je stigao do zaliva Botani Bej kod današnjeg Sidneja.
1892 — U Beogradu je osnovana Srpska književna zadruga.
1945 — Američke trupe su u Drugom svetskom ratu oslobodile nemački koncentracioni logor Dahau.
1974 — Osnovan je Univerzitet Crne Gore u Podgorici.
1975 — Poslednji američki vojnici evakuisani su iz Sajgona, dan uoči ulaska severnovijetnamskih snaga u grad.
1992 — Jedinice Teritorijalne odbrane i policije Bosne i Hercegovine blokirale su kasarne Jugoslovenske narodne armije u Sarajevu.
1999 — U vazdušnim udarima NATO-a na SR Jugoslaviju srušen je telekomunikacioni Avalski toranj.

Obližnji datumi:

Ostali događaji

Zanimljivosti

Da li ste znali

Znak olimpijskih igara

… da su prve moderne Olimpijske igre održane u Atini 1896. godine, na kojima je učestvovao 241 takmičar iz 14 zemalja?
… da je najlon prvo veštačko vlakno koje je napravio čovek (1938. godine)?
… da je Kip slobode najveća statua od kovanog bakra na svetu?
… da je najbrža riba lepezasta sabljarka, koja dostiže brzinu od 109 km/č?
… da teobromin, supstanca iz čokolade, može biti smrtonosna za psa?
… da zapremina slepog creva kod konja može da dostigne i do 90 litara.
… da su Gugl slike nastale nakon što je Dženifer Lopez nosila kontroverznu haljinu na dodeli Gremija 2000. godine što je izazvalo veliki broj pretraga?

Ostale zanimljivosti

Izabrana slika

Stari grad u Budvi

Vikipedija

Vikipedija je enciklopedijski projekat slobodnog sadržaja na internetu koji razvijaju i održavaju dobrovoljci pomoću vikisoftvera. Članke na Vikipediji možete menjati bez obavezne registracije.

Prvobitna verzija Vikipedije započeta je 15. januara 2001, dok je izdanje na srpskom jeziku započeto 16. februara 2003. godine u 21:52. Vikipedija trenutno sadrži više od 62,8 miliona članaka napisanih na 309 jezika, od kojih je preko 688.000 na srpskom.

Doprinosi

Članke na Vikipediji zajednički pišu dobrovoljci širom sveta, a većinu stranica može da uređuje svako ko ima pristup internetu. Pritom je neophodno poštovati usvojena pravila i smernice.

Postoje stranice pomoći u kojima je objašnjeno kako se izrađuju novi ili uređuju postojeći članci, kako se otpremaju ili koriste slike i drugo. U bilo kojem trenutku možete da zatražite pomoć drugih urednika ili da se obratite svom izabranom mentoru.

Zajednica

Do sada je na Vikipediji na srpskom jeziku 367.747 korisnika otvorilo nalog, a od toga je 1.006 aktivno. Svi urednici su dobrovoljci koji ulažu radne napore u okviru različitih tematskih celina.

Posetite našu Radionicu i Portale i saznajte kako vi možete pomoći. Konstruktivne diskusije i suvisli komentari o sadržaju članaka su uvek dobrodošli. Stranice za razgovor koristite za razmenu mišljenja i ukazivanje na manjkavosti u sadržaju članaka.

Srodni projekti