Gligor Stanojević

Gligor Stanojević
Gligor Stanojević
Lični podaci
Datum rođenja	23. januar 1919.
Mesto rođenja	Velestovo, Kraljevstvo SHS
Datum smrti	28. maj 1989. (70 god.)
Mesto smrti	Beograd, SFRJ
Naučni rad
Polje	Istorija
Institucija	Istorijski institut SANU

Gligor Stanojević (Velestovo, 23. januar 1919 — Beograd, 28. maj 1989) bio je srpski istoričar i jedan od najvećih stručnjaka za istoriju Srba u razdoblju od 16. do 18. veka, sa težištem na ranoj novovekovnoj istoriji Crne Gore, Boke Kotorske, Hercegovine i Dalmacije.^[1]

Biografija[uredi | uredi izvor]

Školovanje je započeo na Cetinju, a gimnaziju je završio u Skoplju. Njegove studije, započete na Filozofskom fakultetu u Beogradu, prekinulo je izbijanje Drugog svetskom rata (1941). Tokom rata, bi je uhapšen od strane okupatora i zatočen u koncentracionim logorima u Italiji. Nakon italijanske kapitulacije u jesen 1943. godine vratio se u otadžbinu, uključivši se u borbu protiv okupatora. Po završetku rata vratio se studijama. Diplomirao je 1949. godine na Grupi za istoriju Filozofskog fakulteta u Beogradu. Potom se zaposlio u Istorijskom institutu, gde je proveo ceo radni vek. Doktorirao je 1953. godine sa tezom: Crna Gora u doba vladike Danila. Penzionisao se 1984. godine, kao naučni savetnik.

Kao dobar poznavalac latinskog i italijanskog jezika, proučavao je istorijsku građu u arhivskim ustanovama Kotora, Dubrovnika, Zadra i Venecije. Neposredan uvid u istorijske izvore iz razdoblja od 16. do 18. veka, koji su velikim delom bili neproučeni i neobjavljeni, omogućio mu je da u svojim naučnim radovima rasvetli mnoga ključna pitanja iz rane novovekovne istorije srpskog naroda u oblastima Crne Gore, Boke Kotorske, Hercegovine i Dalmacije. Bio je jedan od najvećih stručnjaka za istoriju Crne Gore u razdoblju od 16. do 18. veka. zahvaljujući neposrednoj utemeljenosti na arhivskoj građi, njegovi naučni radovi su zadržali trajnu vrednost.

Važniji radovi[uredi | uredi izvor]

Stanojević, Gligor (1951). „Pojava Šćepana Malog u Crnoj Gori i interesovanje stranih sila za njega”. Istoriski glasnik. 4 (1-2): 96—107.
Stanojević, Gligor (1953). „Jedan podatak o mirenju Crnogoraca i Paštrovića iz 1681”. Istoriski zapisi. 6 (9): 278—282.
Stanojević, Gligor (1953). „Crna Gora u doba Kandiskog rata (1645-1669)”. Istoriski glasnik. 6 (1-2): 3—53.
Stanojević, Gligor (1954). „Vasilije Brkić u Crnoj Gori 1768. godine”. Istoriski pregled. 1 (2): 63—67.
Stanojević, Gligor (1955). Crna Gora u doba vladike Danila. Cetinje: Istoriski institut.
Stanojević, Gligor (1957). Šćepan Mali. Beograd: Naučno delo.
Stanojević, Gligor (1962). Crna Gora pred stvaranje države 1773-1796. Beograd: Istoriski institut.
Stanojević, Gligor (1962). Dalmacija u doba Morejskog rata 1684-1699. Beograd: Vojno delo.
Stanojević, Gligor (1970). Jugoslovenske zemlje u mletačko-turskim ratovima XVI-XVIII vijeka. Beograd: Istorijski institut.
Stanojević, Gligor (1973). Senjski uskoci. Beograd: Vojnoizdavački zavod.
Stanojević, Gligor (1975a). „Crna Gora u XVI vijeku”. Istorija Crne Gore. knj. 3, sv. 1. Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. str. 1—88.
Stanojević, Gligor (1975b). „Crna Gora u XVII vijeku”. Istorija Crne Gore. knj. 3, sv. 1. Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. str. 89—227.
Stanojević, Gligor (1975c). „Crna Gora u XVIII vijeku”. Istorija Crne Gore. knj. 3, sv. 1. Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. str. 229—499.
Stanojević, Gligor (1976). Srbija u vreme Bečkog rata 1683-1699. Beograd: Nolit.
Stanojević, Gligor (1979). Mitropolit Vasilije Petrović i njegovo doba (1740-1766). Beograd: Istorijski institut.
Stanojević, Gligor (1980). „Dokumenti o graničnim sukobima na mletačko-turskoj granici na crnogorskom primorju”. Mešovita građa (Miscellanea). 8: 103—138.
Stanojević, Gligor (1981). „Mletačko-turski zaplet zbog Risna 1671. godine”. Istorijski časopis. 28: 161—165.
Stanojević, Gligor (1985). „Priručnik o krajinama iz 1783. godine”. Mešovita građa (Miscellanea). 14: 21—56.
Stanojević, Gligor (1986). „Jedan dokumenat o Srbima u Dalmaciji iz 1790. godine”. Mešovita građa (Miscellanea). 15: 23—32.
Stanojević, Gligor (1987). Dalmatinske krajine u XVIII vijeku. Beograd: Istorijski institut.