Grad Subotica

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Ovo je članak o opštinskoj administrativnoj jedinici, opis aktuelnog grada se nalazi u članku Subotica.
Grad Subotica

Grb
Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Severnobački okrug
Stanovništvo
Stanovništvo Pad 123.952 (2022)
Geografske karakteristike
Površina 1.007 km2
Ostali podaci
Vremenska zona UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Predsednik opštine Bogdan Laban (Srpska napredna stranka)
Veb-sajt www.subotica.rs

Grad Subotica (opštinska jedinica – po novom zakonu[1]) se nalazi u širokoj ravnici na krajnjem severu Vojvodine, u blizini granice Srbije i Mađarske. Teritorija administrativne oblasti grada zajedno sa opštinama Bačka Topola i Mali Iđoš čini područje Severnobačkog upravnog okruga. Središte grada kao i okruga je gradsko naselje Subotica.

U administrativnoj oblasti grada nalaze se i sledeća naseljena mesta: Bački Vinogradi, Bikovo, Đurđin, Stari i Novi Žednik, Kelebija, Ljutovo, Mala Bosna, Donji Tavankut, Gornji Tavankut, Šupljak, Čantavir, Višnjevac, Bačko Dušanovo, Gabrić, Bajmok, Mišićevo, Palić, Hajdukovo, Nosa.

Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u gradu je živelo 123.952 stanovnika.[2]

Istorija[uredi | uredi izvor]

Krajem XII i početkom XIII veka javlja se naselje Zabatka, a od kraja XIV i u XV veku pominje se u dokumentima i kao Subotica, grad u posedu ugarskih velikaša. Još neka od imena korišćena za grad u istorijskim dokumentima[3]: Sabatka (1567), Sobotska (1589), Sobatiz (1687), Sobotiza (1692), Sobodga (1699), Sentmarija (1743) (više detalja o nazivu grada vidi u članku Subotica). U XVIII veku, posle oslobođenja od Turaka, mesto se brzo naseljavalo i 1779. proglašen je „Slobodan kraljevki grad“ - Marijatereziopolis. U 19. veku razvoj Subotice je ubrzan, iako je 1831. u epidemiji kolere stradalo mnoštvo građana. U istoriji radničkog pokreta i narodnooslobodilačkog rata značajan je doprinos ovog kraja. Suboticu je na pomolu ulaska Crvene armije oslobodio Subotički partizanski odred 10. oktobra 1944. godine.

Saobraćajna infrastruktura[uredi | uredi izvor]

Putevi na teritoriji grada i severnobačkom okrugu kvantitativno izraženi:

Ukupna dužina puteva iznosi 444 km, od toga:

  • magistralni putevi 134 km,
  • regionalni putevi 19 km,
  • lokalni putevi 291 km.

Kada je reč o savremenom kolovozu njegova dužina iznosi ukupno 261 km. Osnovnu okosnicu saobraćajnih veza opštine Subotica sa bližim i daljim okruženjem predstavlja mreža sastavljena od drumskih saobraćajnica: E-75 (M-22, M-1); Budimpešta – Subotica – Beograd – Niš – Skoplje – Atina, navedena u strategiji privrednog razvoja Srbije kao Koridor 10 (uz potencijal obezbeđenja 10.000 novih radnih mesta); sledi poprečna veza: E-771 Subotica – Sombor – Bogojevo – Vinkovci, i dalje Zagreb.

Kvantitativna analiza upućuje na zaključak da je dužina puteva na teritoriji grada u proseku na nivou Vojvodine, bilo da se stavljaju u odnos površina ili broj stanovnika. Jedino je Subotica u prednosti kada je reč o lokalnim putevima. To upućuje na činjenicu da je osnovna putna mreža dobro postavljena, ali da nije dovoljno ulagano u to da njen veći deo dobije viši rang odnosno izostaje ulaganje u unapređenje kvaliteta.

U smislu prethodnih podataka može se izvesti zaključak da je kvalitet puteva nezadovoljavajući, jer nema auto-puta, ako se takvim ne oceni polu-auto-put koji sa par kilometara prolazi kroz opštinu; lokalni putevi su u lošem stanju; nema obilaznice oko Subotice; međunarodni saobraćaj prolazi kroz centar grada; nisu rešeni prelazi preko železničke pruge, itd.[4][5]

Ako se posmatraju železničke pruge na teritoriji grada danas je od značaja jedino pruga Budimpešta-Subotica-Novi Sad-Beograd. Pravac prema Segedinu zahteva rekonstrukciju da bi se mogle ostvariti odgovarajuće brzine, pravac prema Somboru i Bogojevu hendikepiran je još uvek nemogućnošću saobraćaja dalje prema Osijeku ili Vinkovcima, Zagrebu, Ljubljani, odnosno Rijeci i dalje prema Veneciji. Pravac prema Baji zahteva postavljanje nedostajećeg dela pruge, koji je izvađen, kako bi se osposobio pravac s jedne strane prema Baji, Pečuju, Zagrebu, a sa druge prema Temišvaru i Bukureštu.

Kultura[uredi | uredi izvor]

Subotica je grad istorijskih spomenika, starih i značajnih kulturnih institucija. Pozorište sa srpskom i mađarskom dramom, Biblioteka, Gradski muzej, Istorijski arhiv, Galerija „Likovni susret“. Na Paliću je najveći i najstariji zoološki vrt u Vojvodini. U gradu su privlačni istorijski spomenici: Gradska kuća (1910—1912), sinagoga, franjevački samostan, Spomenik palim borcima i žrtvama fašističkog terora (Toma Rosandić) i „Balada vešanih“ (Nandor Glid).

Privreda[uredi | uredi izvor]

Posle austrougarske nagodbe 1869. Subotica je proglašena slobodnim gradom i posebnim statusom i postala je središte privrede - kasnije industrijskog razvitka ovog kraja. Pored razvijene prehrambene industrije u Subotici je razvijena hemijska i elektro industrija, proizvodnja i remont železničkih vagona i tekstilna industrija. Jezero Palić (8 km od Subotice) i Ludoško jezero (4 km istočno od Palića) privlačne su prirodne lepote s izletištima, lovnim i ribolovnim rejonima. U Subotičkoj peščari kraj bogatih vinograda i voćnjaka ima terena za lov.

Mapa Subotice

Demografija[uredi | uredi izvor]

Etnička mapa opštine Subotica prema popisu iz 2002. godine

Grad ima ukupno 123.954 stanovnika i zauzima površinu od 1.008 km².

Nacionalna pripadnost[uredi | uredi izvor]

Sastav stanovništva – grad Subotica
2022. 2011. 2002.
Ukupno 123.952 (100,00%) 141.554 (100,00%) 150.534 (100,00%)
Srbi 38.174 (30,79%) 38.254 (27,02%) 22.276 (14,79%)
Mađari 37.200 (30,01%) 50.469 (35,65%) 64.277 (42,70%)
Hrvati 10.431 (8,41%) 14.151 (9,99%) 16.369 (10,87%)
Bunjevci 9.060 (7,31%) 13.553 (9,57%) /
Ostali 29.087 (23,46%) 25.127 (17,75%) 47.553 (31,59%)

Verska struktura[uredi | uredi izvor]

Rezultati popisa 2011.‍
Pravoslavlje
  
 39.333 27,787%
Katolicizam
  
 81.532 57,598%
Protestantizam
  
 2.372 1,676%
Ostali hrišćani
  
 200 0,141%
Islam
  
 2.756 1,947%
Judaizam
  
 75 0,053%
Istočnjačke ver.
  
 38 0,027%
Ostale ver.
  
 79 0,056%
Agnosticizam
  
 79 0,056%
Ateizam
  
 2.787 1,969%
Neizjašnjeni
  
 11.170 7,891%
Nepoznato
  
 620 0,438%
ukupno: 141.554

Galerija[uredi | uredi izvor]

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ Zakon o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije
  2. ^ „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022. 
  3. ^ Grupa autora: Koreni – Svedočenje vekova, Istorijski arhiv Subotica, 1991, p. 1
  4. ^ „Investirajte u Subotici - Strateški položaj, logistika”. 
  5. ^ „"Ne postoji ni jedan putni prelaz koji je neobezbeđen"”. 

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Град_Суботица&oldid=27735182”