Dobrotin (Lipljan)
Dobrotin | |
|---|---|
 Centar - stanica u Dobrotinu | |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Kosovo i Metohija |
| Upravni okrug | Kosovski |
| Opština | Lipljan |
| Stanovništvo | |
| — 2011. |  623 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 42° 31′ 47″ S; 21° 11′ 01″ I / 42.529808° S; 21.183701° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 579 m |
.svg)  Dobrotin Dobrotin na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | SRB:38207 - XKV:10500 |
| Pozivni broj | +383/+381 (0)38 |
Dobrotin (alb. Dobratin) je naselje u opštini Lipljan koje se nalazi u centralnom delu Kosova i Metohije i pripada Kosovskom upravnom okrugu. Naselje se nalazi na oko 5 km od Lipljana, mesto čijoj opštini pripada, a nedaleko je i Priština. Prema popisu stanovništva iz 2011. godine, selo je imalo 623 stanovnika.[a] Prema zakonima samoproglašene Republike Kosovo, Dobrotin je ušao u sastav novoformirane opštine Gračanica 20. februara 2008. godine.
U selu se nalazi Crkva Svetog Dimitrija, iz 19. veka, koja predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture, i koja je jedna od najlepše uređenih hramova na Kosovu i Metohiji. U neposrednoj blizini Dobrotina nalazi se i manastir Gračanica, a nekad se na ovim prostorima prostirao i rimski grad Ulpijana.
Dobrotin se, kao i većina srpskih sela na Kosovu i Metohiji, susreće sa problemom migracija stanovništva većinom u Srbiji. Treba napomenuti da ovakav negativni trend nije bio prisutan uvek, kao što je i prikazano iz ranijeg popisa stanovništva.
Danas se stanovništvo uglavnom bavi zemljoradnjom, ili je zaposleno u selu i u okolnim mestima.
Selo ima osnovnu školu sa četiri razreda, vrtić, ambulantu, dom kulture, dva frizerska salona, četiri prehrambene prodavnice, jedna auto-perionica-vulkanizer, dve mehaničarske radnje, kafana, dva restorana, dva kafića, kao i sportski poligon za fudbal i košarku.
Istorija
Dobrotin je, koliko se zna, od 18. veka bio čiflik, na kome se stanovništvo često smenjivalo, iz koga razloga sada u njemu nema starinaca. Na ovom čifliku su se naseljavali i Albanci, ali se nisu održali i oslobođenje od Turaka u balkanskom ratu nije zateklo nijednog Albanaca u Dobrotinu. U poslednjoj godini Turske vladavine, ovo selo je imalo 55 srpskih kuća i 1 albansku, muhadžirsku od 1878. godine. Ovde nije bilo starinaca.
Oslobođenje od Turaka zateklo je u selu samo jednu albansku kuću i samo domaćinstvo Ante Narandžića sa svojom zemljom od 15 dana oranja. Narandžić je obrađivao i njive Save Stijanovića, Srpskog poslanika u Turskom Parlamentu u Carigradu 1908—1912, od šest dana oranja. Za domaćinstva Ilije Topalovića, Jovana Bogdanovića, Vase Orlovića (svi po 3 članaporodice) i Jovana Vretenara (6) ne zna se čije su čifluke obrađivali, ni koliko zemlje. Isti slučaj je i sa popom Simom (sa 5 dece). Domaćinstva, sem pop-Siminog i Vase Orlovića, bila su slabog imovnog stanja. Ostalih 49 kuća bile su čifčije preko 30 beglera. Broj čeljadi čifčija, površina aginih poseda, broj stoke, da li su čifčije posedovale kuću, dvorište, ostale zgrade — to je bilo različito. Svi gospodari, sem Đorđa Sante, Cincarina iz Uroševca, bili su iz Prištine. Santinu zemlju obrađivao je Neća Đorđević sa sedmoro čeljadi. Bio je dobrog imovnog stanja, a i čifčija Rajko Kostić, koji je obrađivao čifluk Muarema Zaitovića. Pava Mirić i Trajko Ćurčić obrađivali su posed Redžepa Šukića. Domaćinstvo Velje Nićića obrađivalo je čifluk tri vlasnika: Ameta Batulovića, Saita Batalčetovića i Smaila Raifovića. Čifluk Kadrija-age obrađivao je Petko Perenić, a Ismailja Ponorca Trajko Marinković i Stojan Zdravkov. Emin Cicoljović posedovao je 4 čifluka, na kojima su radili Stojko, Krsta i Gvozden Rašić i Jefta Kolić. Domaćinstvo Rajka Rašića imalo je četiri gospodara: Ešida, Saita, Šefika i Emina Nazića. Čifluke Velija-age i Raifa-age obrađivali su Jorga Trajković, odnosno Maksim Milenkov. Alija Ašiković imao je trojicu čifčija — Miru, Filipa i Đorša Ćurčića, a Amet-aga dva — Stanka Gudžića i Petra Jovanovića. Dva čifluka je imao Kadri-aga, koje su obrađivali Bojko Marinković i Zeka Perenić. Na čifluku Ramiza Osmanovića radio je Mihailo Drenić, a Stavro i Jovan I. Grudžić bili su čifčije Adži-Ramadana. Njegov čifluk još je obrađivao Aksa Rusimović, a Cveja Ljutiš-aginu. Dvojicu Gudžića, Stevana i Avrama, imao je za čifčije Ramiz Bedžatović, a Mitu Ismailj Sičan. Luka je radio na čifluku Šerif-age, a Mihajlo Mula Jusufovića. Maksim Gudžić je obrađivao zemlju Adži-Alije, a Josif Popović Isen-age.
U ovom selu manje od polovine domaćinstava bilo je slabog imovnog stanja. Dva Drenića — Trajko i Bojko, bili su čifčije Mahmuta rizovića. Age Ešid, Sajmi, Šerif, i Emin Nazić imale su i jednog čifčiju iz porodice Gudžića — Aksu, slabog imovnog stanja. Čifčije Emina Nazića bili su Trajko i Đorše Peranić. Čifluk Selima Šaćirovića obrađivao je Stamenko Rašić, a Adži-Ramadana Stanoje Dejanović i Stanoje Rusimović. Gudžići Jovan i Lazar bili su čifčije Abdule Kurtešovića. Ismailj-aga i Ismailj Hodža imali su po jedan čifluk. Obrađivali su ih Vasa Marković i Marko Lalić. Trajo Lazić obrađivao je čifluk Asana Destanovića, a Dimka Rusimović Adži Ponorčevća. Do 1880. godine čifčije ovog sela davale su agama petinu proizvoda i same plaćale porez, a od tada četvrtinu i još su plaćale porez na zemlju.[1]
Društveni život
Pop Vasilije iz Dobrotina je 1864. godine nabavio u Prizrenu, srpsku knjigu „Plač Stare Srbije”.[2]
U Dobrotinu je 1899. godine u srpskoj školi proslavljen praznik Sv. Sava. Činodejstvovao je pop Filip Rusimović a domaćin školske slave bio gazda Krsto Rašić. Učitelj je izgovorio svetosavsku besedu. Za domaćina na idućoj slavi izabrali su gazdu Ristu Rusimovića.[3] Kada je 1906. godine obeležavan Savindan, pop Filipu je pomagao kapelan mladi pop Sima Popović. Organizaciju proslave sproveli su mesni učitelj Orlović i kum slave Maksim Ćurčić.[4]
Klima i Geografija
Klima ovog naselja je umereno kontinentalna sa hladnim zimama i toplim letima. Maksimum padavina je u prolećnim i jesenjim mesecima, dok je minimum padavina za vreme letnjih meseci kao što su: Jul i Avgust. Vetrovi koji duvaju u ovom kraju su košava i severac.
Selo je u ravnici, na Žegovačkoj reci, koja uglavnom presušuje u letnjem periodu. Zbijenog je tipa.
Demografija
Prema popisu iz 1981. godine selo Dobrotin je bilo većinski naseljeno Srbima.
| Demografija[7] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 889 | |
| 1953. | 931 | |
| 1961. | 958 | |
| 1971. | 902 | |
| 1981. | 1.004 | |
| 1991. | 1.111 | |
| 2011. | 623 | |
Galerija
-
Dom kulture u Dobrotinu -
Osnovna škola „Knez Lazar” -
Predškolska ustanova „Sunce“ -
Dom Zdravlja - Ambulanta -
Sportski poligon za fudbal i košarku -
Pejzaž sela - #1
Poznate osobe
- Bojan Stojanović, osnivač i prvi predsednik opštine Gračanica.
- Nenad Rašić, Od 1. decembra 2022. obavlja funkciju ministra za zajednice i povratak Republike Kosovo. Prethodno je bio ministar rada i socijalnog staranja (2008—2014) i narodni poslanik Skupštine Republike Kosovo (2014—2017).
Vidi još
- Crkva Svetog Dimitrija u Dobrotinu
- Manastir Gračanica
- Opština Lipljan
- Opština Gračanica (Kosovo i Metohija)
- Ulpijana
- Priština
- Kosovo i Metohija
- Kosovski upravni okrug
- Srbija
Napomene
- ^ Popis iz 2011. na Kosovu i Metohiji su sproveli organi samoproglašene Republike Kosovo. Ovaj popis je bio bojkotovan od strane velikog broja Srba, tako da je realan broj Srba na Kosmetu znatno veći od onog iskazanog u zvaničnim rezultatima ovog popisa.
Reference
- ^ 1932. Izveštaj Vasilija Orlovića
- ^ Serafim Ristić: „Plač Stare Srbije”, Zemun 1864. godine
- ^ „Carigradski glasnik”, Carigrad 1899. godine
- ^ „Carigradski glasnik”, Carigrad 1906. godine
- ^ Nacionalni sastav stanovništva SFR Jugoslavije 1981. godine pod2.stat.gov.rs
- ^ Etnički sastav stanovništva Kosova i Metohije 2011. godine pop-stat.mashke.org (jezik: albanski)
- ^ Savezni zavod za statistiku i evidenciju FNRJ i SFRJ: Popis stanovništva 1948, 1953, 1961, 1971, 1981. i 1991. godine.
