Dušan Vukotić

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
Dušan Vukotić
Dušan Vukotić, jugoslovenski dobitnik Oskara
Lični podaci
Datum rođenja(1927-02-07)7. februar 1927.
Mesto rođenjaBileća, Kraljevina SHS
Datum smrti8. jul 1998.(1998-07-08) (71 god.)
Mesto smrtiZagreb, Hrvatska

Dušan Vukotić (Bileća, 7. februar 1927 — Zagreb, 8. jul 1998) je bio filmski reditelj, scenarista, animator, jedini jugoslovenski oskarovac i profesor na Filmskoj akademiji u Zagrebu, član Crnogorske akademije nauka i umjetnosti.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 1927. u Bileći, gde je proveo detinjstvo.[1][2] Njegov otac je bio službenik, pa su se zbog posla preselili u Zagreb.[2] Još za vreme studentskih dana na zagrebačkom Arhitektonskom fakultetu krajem četrdesetih godina prošlog veka, postaje stalni karikaturista u humorističkom nedeljniku „Kerempuh“. Objavljuje takođe u „Ježu“, „Vjesniku“, „Filmskoj kulturi“ i drugim. Na crtanom filmu radi od 1951. godine. Počeo je u zagrebačkom „Duga-filmu“. Njegov prvi crtani film je „Kako se rodio Kića“. Od 1956. godine stvara u „Zagreb filmu“, preduzeću za proizvodnju dokumentarnih i kratkih filmova u kojem je osnovan Studio za crtani film. Te godine nastaje „Nestašni robot“ za koji je na 3. jugoslovenskom filmskom festivalu u Puli Dušan Vukotić dobio Zlatnu arenu u kategoriji crtanog filma. To je bila prva autorska nagrada dodeljena našem crtanom filmu. Dve godine kasnije, u okviru smotre svetskog animiranog filma u Kanu 1958. godine prikazano je sedam jugoslovenskih filmova od kojih su tri Vukotićeva: „Kauboj Džimi“, „Čarobni zvuci“ i „Abrakadabra“. Na ovim susretima prvim put je lansirana sintagma „Zagrebačka škola crtanog filma“. Film „Surogat“, ingenioznu asocijaciju na savremene umetnine, sintetske tvorevine koje preplavljuju sva područja civilizacije, završava 1961. godine. Ovaj film je 1962. godine dobio Oskara. Bio je to prvi Oskar dodeljen neameričkom autoru crtanog filma. Vukotić je u svojim filmovima kompletan autor: režira, crta, animira i, uglavnom sam sebi piše scenarije. Eksperimentiše kombinovanjem crtanog i igranog filma ("Mrlja na savjesti“ 1967, „Opera kordis“ 1968, „Ars gracija artis“ 1970, „Skakavac“ 1975. i drugi).

Pored animiranih, Dušan Vukotić je realizovao niz dokumentarnih, informativnih, televizijskih, reklamnih i tri dugometražna igrana filma. To su „Sedmi kontinent“ 1966, "Akcija stadion" 1977. i „Gosti iz galaksije“ 1981. godine.

Vukotić je svojim filmovima osvojio 146 domaćih i međunarodnih nagrada. Nagrađivan je na svim najznačajnijim međunarodnim filmskim festivalima kao što su festivali u Berlinu, Melburnu, Londonu, San Francisku, Bergamu, Oberhauzenu, Korku, Karlovim Varima, Ansiju, Montevideu, Meksiko Sitiju, Holivudu, Pragu, Manhajmu, Njujorku, Kanu, Milanu, Barseloni, Lajpcigu, Trstu, Atlanti, Teheranu i drugim. Međunarodnom nagradom za životno delo „za izuzetan doprinos umetnosti animacije“ nagradila ga je 1987. godine Međunarodna asocijacija crtanog filma.[3]

Dušan Vukotić je 25 godina predavao filmsku režiju na Akademiji za kazalište, film i televiziju u Zagrebu.

Po njemu je nazvana nagrada koja se dodeljuje na Festivalu animiranog filma.[4]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ „Sekulovići bili odlični glumci”. Glas Srpske. 2. 7. 2009. Pristupljeno 19. 2. 2012. 
  2. ^ a b „Bileća – filmski grad”. Srpske novine. 11. 3. 2011. Pristupljeno 19. 2. 2012. 
  3. ^ „Dušan Vukotić, mrlja na hrvatskoj savjesti”. Portal Novosti. Pristupljeno 2023-01-27. 
  4. ^ Nagrada filmu "Bio dvaput jedan kralj" (B92, 8. jul 2018)

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Ljetopis Srpskog kulturnog društva „Prosvjeta“, Zagreb 1998, svezak 3.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Душан_Вукотић&oldid=26089114”