Živan Vasiljević

S Vikipedije, slobodne enciklopedije
živan vasiljević
Živan Vasiljević
Lični podaci
Datum rođenja(1920-12-26)26. decembar 1920.
Mesto rođenjaPlaninici kod Zaječara, Kraljevina SHS
Datum smrti26. septembar 2007.(2007-09-26) (86 god.)
Mesto smrtiBeograd,  Srbija
Profesijadruštveno-politički radnik
Delovanje
Član KPJ od1941.
Učešće u ratovimaNarodnooslobodilačka borba
SlužbaNOV i PO Jugoslavije
1941 — 1945.
Predsednik Skupštine SR Srbije
Period1974 — 1978.
PrethodnikDragoslav Marković
NaslednikDušan Čkrebić
Odlikovanja
Partizanska spomenica 1941.

Živan Vasiljević (Planinici kod Zaječara, 26. decembar 1920 — Beograd, 26. septembar 2007), učesnik Narodnooslobodilačke borbe i društveno-politički radnik SFR Jugoslavije i SR Srbije.

Biografija[uredi | uredi izvor]

Rođen je 26. decembra 1920. godine u selu Planinica, kod Zaječara. Osnovnu školu je završio u rodnom selu, a gimnaziju u Zaječaru. Nakon toga upisuje studije tehnike na Beogradskom univerzitetu. Kao student, uključio se u studentskom revolucionarnom pokretu. Godine 1938. je postao član Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ), a 1941. godine član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).[1]

Oktobra 1940. godine na Okružnoj partijskoj konferenciji održanoj u Zaječaru, za članove Okružnog komiteta KPJ su izabrani Dobrivoje Radosavljević, Ljubomir Nešić, Jeremija Ilić i Živan Vasiljević. Za sekretara je izabran Ljubomir Nešić, ali kako je on nekoliko dana posle toga uhapšen, a nakon 15 dana pušten, jer kod njega nije nađen kompromitujući materijal, Nešić je morao da bude u ilegali, pa je za sekretara imenovan Vasiljević.[2] Okružnom skojevskom organizacijom počinje da rukovodi od 22. juna 1941. nakon Okružne konferencije SKOJ-a, na kojoj je određeno da Ljuba Nešić ode na rad u Negotin.[3]

Pokrajinski komitet KPJ za Srbiju šalje u zaječarski okrug Momu Markovića 28. juna 1941. Dva dana kasnije, 30. juna na Belom Bregu, kod Zaječara, Moma drži sastanak sa jasnim instrukcijama o osnivanju Krajinskog, Zaječarsko-boljevačkog i Timočkog partizanskog odreda. Sastanku, pored Dobrivoja Radosavljevića Bobija i Milenka Brkovića Crnog, prisustvuju i Živan Vasiljević, Jeremija Ilić Jegor, Dimitrije Todorović Kaplar, Ljubomir Nešić, Janko Simeonović i drugi.[4] Nakon jednog sastanka sa ilegalcima i naprednim seljacima u selu Šljivar, kod Zaječara, 10. avgusta 1941. Vasiljević je uhapšen u svom stanu u Zaječaru, ali je uspeo da pobegne tako što se otrgao iz ruke agentima, ostavivši im svoj mantil. Razočarani, hapse njegovog oca Radomira, zvanog Rače.[5]

Zbog intenzivnog antifašističkog delovanja na prostorima istočne Srbije nemačka Okružna komanda u Zaječaru ucenila je njegovu, ali i glave Dobrivoja Radosavljevića, Ljubice Radosavljević, Zore Nešić, Janka Simeunovića, Predraga Kostića i drugih na 5.000 do 10.000 dinara objavom broj 157. od 10. oktobra 1941. godine.[6] U februaru 1942. sa članovima mesnih udarnih desetina Živan je organizovao spaljivanje opštinskih arhiva u Donjoj Beloj Reci, Grlištu, Lenovcu i Leskovcu.[7]

Tokom 1942. u Okružnom komitetu KPJ dolazi do promena pa je juna na mesto sekretara imenovan Miodrag Stanimirović Duško, a za članove Živan Vasiljević i Anastazija Nata Jocić. [8] Oni i tokom 1943. nastavljaju sa idejno-političkim radom i vojnoorganizacionim aktivnostima, kao i sukobima sa četnicima na tim prostorima, čuvajući zdravo jezgro u partiji i među borcima u odredima. Živan postaje sekretar Okružnog komiteta KPJ nakon pogibije Miodraga Stanimirovića, novembra 1943. Ta funkcija mu je poverena i juna 1944. u selu Slavniku u Jablanici. Decembra 1944. na okružnoj konferenciji delegata Jedinstvenog narodnooslobodilačkog fronta svih srezova oblasti Živan Vasiljević je imenovan za sekretara Izvršnog odbora.[9]

Nakon oslobođenja Jugoslavije, obavljao je odgovorne političke, privredne i državne funkcije. Bio je član Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije, a kasnije i član Centralnog komiteta SKJ, sekretar Okružnog i Oblasnog narodnooslobodilačkog odbora Zaječar. Bio je i generalni direktor Rudarsko−topioničarskog basena Bor.[1]

Biran je više puta za poslanika Skupštine SR Srbije i Savezne skupštine SFRJ, a bio i član Izvršnog veća SR Srbije od 1961. do 1965. godine i član Saveznog izvršnog veća (SIV) od 1965. do 1969. godine. Od 19. aprila 1974. godine do 6. maj 1978. godine bio je predsednik Skupštine SR Srbije.

Umro je 26. septembra 2007. godine u Beogradu, a sahranjen je u Zaječaru.

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ a b Da se pamti 2011, str. 132.
  2. ^ Marković 2014, str. 38.
  3. ^ Marković 2014, str. 57.
  4. ^ Blagojević 1988, str. 54.
  5. ^ Marković 2014, str. 81.
  6. ^ Blagojević 1988, str. 80.
  7. ^ Marković 2014, str. 113.
  8. ^ Blagojević 1988, str. 97.
  9. ^ Marković 2014, str. 329.

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Enciklopedija Jugoslavije VIII tom. Zagreb: Jugoslavenski leksikografski zavod. 1971.  COBISS.SR 48253703
  • Blagojević, Božidar (1988). Negotin i Krajina 1941—1944. Negotin: Muzej Krajine i Istorijski arhiv Krajine, Ključa i Poreča.  COBISS.SR 512059743
  • Da se pamti: Negotinska krajina 1940—1945. Bor: „Tercija”. 2011.  COBISS.SR 181602316
  • Marković, Miodrag (2014). Zaječar i okolina: Narodnooslobodilačka borba 1941—1945. Zaječar: SUBNOR Zaječar.  COBISS.SR 208219404
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Живан_Васиљевић&oldid=27409089”