Zadužbina
Zadužbina u pravnom smislu, tj. prema Zakonu o zadužbinama, fondacijama i fondovima[1] jeste pravno lice bez članova kojem je osnivač namenio određenu imovinu (osnovna imovina) radi dobročinog ostvarivanja opštekorisnog cilja ili privatnog interesa, odnosno cilja koji nije zabranjen Ustavom ili zakonom.
U svakodnevnom govoru pod zadužbinom se obično smatra zdanje ili ustanova izgrađena dobrovoljnim prilogom jedne ili više uticajnih osoba. Svaka zadužbina ima svoju posebnu namenu i ciljeve što je određeno voljom zadužbinara. Zadužbine se osnivaju najčešće za zaštitu ugroženih osoba, kao i za razvoj kulture i prosvete.
I pored toga, naziv se očuvao i u slučaju nekih zadužbina, koje nisu sinonim za neko zdanje (npr. Zadužbina Andrejević - izdavanje stručnih knjiga).
Etimologija[uredi | uredi izvor]
Nekada se govorilo i pisalo zadušbina, a to je zgrada za nečiji spomen, za-dušu. Serbski ljetopis iz 1823.[2] donosi tu reč:
...gradi zadušbine...
Zadužbinarstvo u Srbiji[uredi | uredi izvor]
Zadužbinarstvo u Srba ima istoriju koja seže još iz srednjeg veka i naročito je popularizovano krajem 19. i početkom 20. veka, da bi tokom komunističkog perioda bilo skoro zaboravljeno. Nakon demokratizacije društva, pitanje zadužbinarstva ponovo dobija na značaju.[3][4]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Arhivirana kopija”. Arhivirano iz originala 12. 07. 2007. g. Pristupljeno 26. 06. 2012.
- ^ CRNOGORSKE I PRIMORSKE TEME U PRVIH STO BROJEVA LETOPISA MATICE SRPSKE, SERBSKI LjETOPIS ZA GOD 1838, god. 12, knjiga 43. ČASTICA ČETVRTA, str 63. Novi Sad: Matica srpska, Bačko vladičanstvo i Mitropolija crnogorsko-primorska. 2003.
- ^ Nikola Spasić bio jači čak i od Nobela („Večernje novosti“, 17. septembar 2013)
- ^ Zadužbinari davali prema dubini džepa („Večernje novosti“, 19. septembar 2013)
Literatura i izvori[uredi | uredi izvor]
- Zakon o zadužbinama, fondacijama i fondovima
- Ovaj članak ili njegov deo izvorno je preuzet iz Rečnika socijalnog rada Ivana Vidanovića uz odobrenje autora.