Karl Denic

Karl Denic
Lični podaci
Datum rođenja	(1891-09-16)16. septembar 1891.
Mesto rođenja	Grinau kraj Berlina, Nemačko carstvo
Datum smrti	24. decembar 1980.(1980-12-24) (89 god.)
Mesto smrti	Aumile kod Hamburga, Zapadna Nemačka
Državljanstvo	Nemačko carstvo
Narodnost	Nemac
Religija	Rimokatolik
Profesija	političar, vojnik
Politička karijera
Politička stranka	Nemačka radnička partija (1944—1945)
Mandati Predsednik Nemačke 30. april 1945 — 23. maj 1945. Prethodnik Adolf Hitler Naslednik Teodor Hojs (Zapadna Nemačka) Vilhelm Pik (Istočna Nemačka)
Potpis

Karl Denic (nem. Karl Dönitz; Grinau kraj Berlina, 16. septembar 1891 — Aumile kod Hamburga, 24. decembar 1980) bio je komandant podmornice u Prvom svetskom ratu, u Drugom svetskom ratu komandant podmorničke flote, admiral flote a nakon samoubistva Adolfa Hitlera postao je poslednji predsednik Trećeg rajha.

Rani period

Karl Denic je rođen u Grinau kraj Berlina 16. septembra 1891. godine. Otac mu je bio inženjer optike u firmi „Karl Cajs“. Gimnaziju završava 1910. godine u Vajmaru. Školovanje nastavlja u vojno-pomorskim školama u Kilu i Mirviku. Od 1. aprila 1910. godine do 31. marta 1911. godine stažira na krstarici Herta. Dana, 1. oktobra 1912. godine zvanično stupa u ratnu mornaricu Nemačke na lakoj krstarici Breslav. Pre početka Prvog svetskog rata laka krstarica Breslau i bojni krstaš Geben poslati su na Sredozemno more gde su formirali nemačku Sredozemnu eskadru.

Prvi svetski rat

U početku Prvog svetsku rata Geben i Breslau pod komandom admirala Vilhelma Sošona dejstvovali su u Sredozemnom i Crnom moru (16. avgusta oba broda predata su turskoj ratnoj mornarici, Geben menja ime u Yavuz Sultan Selim a Breslau u Midilli, posade su ostale kompletno nemačke).

Laka krstarica Breslau je uspešno krstarila Crnim morem sve do jula 1915. godine kada je naišla na morsku minu. Za vrema remonta broda Denic je bio na službi u vazduhoplovstvu kao repni strelac i izviđač.

Decembra 1916. godine Denic se vraća u Nemačku gde završava podmornički kurs za oficire. Od 17. januara 1917. godine je na službi kao torpedni oficir na podmornici U-39. Dana, 28. februara 1918. godine postaje komandir stare podmornice UC-27. Dejstvujući u Sredozemnom moru prvo potapa transportni parobrod, a nakon toga italijanski trgovački brod težine 5 000 tona. U septembru 1918. godine preuzima komandu nad novom podmornicom UB-68. Prilikom napada na jedan saveznički konvoj 4. oktobra 1918. godine potapa transportni brod Upek od 3 883 tona, no zbog mehaničke greške na podmornici, Denic je potopio svoju podmornicu i sa posadom bio zarobljen od strane engleskih mornara.

Nakon zarobljavanja Denic se nalazio u logoru za vojne zarobljenike Redmajer u blizini Šefilda. U julu 1919. godine vraća se u Nemačku i prijavljuje u ratnu mornaricu.

Odlikovan je Gvozdenim krstom I i II reda.

Između dva rata

Po uslovima Versajskog mirovnog sporazuma, Nemačkoj je zabranjeno posedovanje podmornica i 1. marta 1920. godine Denic je postavljen za komandanta torpiljera T-157 sa bazom u Švenemindeu (Pomeranija). Od 1923. godine je u inspekciji za minsko-torpedno oružje u Kilu. Učestvovao je u razradi novog nacrta dubinske bombe. U jesen 1924. godine je prebačen u centralnu komandu ratne mornarice, gde Denic uzima učešće u izradi novog vojno-pomorskog ustava. Nakon jednog skandala prebačen je na zastarelu laku krstaricu Nymphe u Baltičko more. Od 4. novembra 1928. godine je komandir 4. poluflotile 1. minopolagačkog diviziona. Krajem 1930. godine Denic je premešten u štab Severnomorskog rejona, gde mu je glavni posao bio unutrašnja bezbednost i borba protiv komunističke ideologije u floti.

Nakon dolaska na vlast nacističke partije NSDAP, 1. oktobra 1933. godine Denic postaje kapetan fregate. Tokom 1933./1934. izvršava podužu međunarodnu plovidbu, posetivši Maltu, Indiju, Cejlon, Javu, Singapur i druge države i ostrva. Da bi usavršio engleski jezik, Denica šalju 1934. godine u Ujedinjeno Kraljevstvo. Po povratku iz Ujedinjenog Kraljevstva, 1. oktobra 1934. godine preuzima komandu nad lakom krstaricom Emden. Dana, 1. februara 1935. godine Adolf Hitler izdaje zapovest da se krene sa izgradnjom podmornica, a u martu objavljuje jednostrano prestanak važnosti uslova Versajskog ugovora.

Karl Denic je bio jedan od malog broja viših oficira u floti privrženih nacistima. Kad god je držao govore mladim mornarima obavezno je spominjao i Hitlera u pozitivnom smislu. Pred publikom u Berlinu je izjavio da Hitler može sve da predvidi i nikad ne pravi pogrešnu procenu situacije kao i da su ostali ljudi naspram njega samo obični crvi. Sa druge strane, Hitler je imao neograničeno poverenje u Denica. Dana, 6. juna 1935. godine Denic je postavljen za komandanta upravo formirane podmorničke flote a ujedno i za komandanta 1. podmorničke flotile. Vrhovna komanda ratne mornarice a i sam admiral Erih Reder se nisu mešali u poslove oko podmorničke flote i dali su Denicu potpunu slobodu dejstva. Na mestu komandanta podmorničke flote on je bio odgovoran za taktiku napada podmornica, posebno na uvežbavanju posada za grupne napade (kasnije poznate kao taktika Vučjeg čopora). Do početka Drugog svetskog rata Denic je uspeo da stvori relativno jaku podmorničku flotu sa dobro uvežbanim posadama. Između Redera i Denica je došlo do konflikta pošto je Denic tvrdio da budući pomorski rat može da se dobije samo sa velikim brojem podmornica bez upotrebe većih površinskih brodova, što je Reder apsolutno negirao. Broj podmornica na dan 1. septembar 1939. godine

Nemačka - 57, Francuska - 78, Ujedinjeno Kraljevstvo - 58, Italija - 106, Japan - 60, SSSR - 150, Poljska - 5, Kraljevina Jugoslavija - 4, Grčka - 6, Holandija - 21, SAD - 98.

Drugi svetski rat

Na početku Drugog svetskog rata, Denic je imao na raspolaganju 57 podmornica od kojih su 22 bile sposobne za dejstvo na Atlantskom okeanu. Podmornice su započele rat sa uspehom i samo u prvom mesecu rata potopile su savezničke brodove težine 175 000 tona. Karl Denic je lično napravio plan uspele operacije prodora u Skapa Flou, gde je podmornica U-47 pod komandom Gintera Prina potopila bojni brod Rojal Ouk. On je izrazio neslaganje prilikom izrade plana za napad na Norvešku, smatrajući da je osnovna uloga podmorničke flote napad na trgovačke brodove na glavnim pomorskim putevima, a ne čekanje u blizini Norveške obale. Dana, 21. aprila 1940. godine odlikovan je Viteškim krstom. Nakon kapitulacije Francuske, Denic dobija na njenoj obali baze za podmornice. Tonaža potopljenih brodova počela je da raste i dostigla 353 407 tona za mesec oktobar 1940. godine. Avgusta 1940. godine, radi lakšeg komandovanja Denic prvo premešta svoj štab u Pariz, a oktobra u Lorjan. Prad kraj 1940. godine Nemačke podmornice su praktično postavile Ujedinjeno Kraljevstvo u bezizlazan položaj: tonaža potopljenih brodova prevazilazila je tonažu novoizrađenih brodova (ne računaju se brodovi dobijeni od SAD). Denic je uspeo da do kraja 1940. godine poveća izgradnju podmornica sa 2 na 6 mesečno.

Karl Denic je uživao veliku popularnost među podmorničarima. Lično je sačekivao svaku podmornicu koja se vraćala u bazu i pozdravljao i razgovarao sa posadom, a takođe je i uredio za podmorničare najbolje smeštaje za odmor i spavanje. Među oficirima podmorničke flote Denic je imao nadimke „Papa Karl“ i „Lav“.

Tokom 1941. godine nemačka podmornička flota postigla je ogromne uspehe (preko 3.000.000 tona potopljenih brodova) i postavila Ujedinjeno Kraljevstvo pred najveće iskušenje. Nakon ulaska SAD u rat, Denic 15. januara 1942. godine izdaje zapovest da se potapaju i američki brodovi. Samo u januaru 1942. godine potopljeno je 303 broda sa 330.000 tona težine. Nakon ostavke admirala Redera, podržan od Alberta Špera i vojnopomorskog Hitlerovog ađutanta Putkamera, 30. januara 1943. godine, Denic postaje komandant Nemačke flote.

Po dolasku na čelo flote pripremio je čistku u štabu svih viših oficira koji su bili istomišljenici sa Rederom. Denic se suprotstavio Hitleru, kada je hteo da rasformira flotu površinskih brodova (odluka se odnosila samo na velike površinske brodove). Iako je postao admiral flote, prioritet mu je i dalje ostao komanda nad podmorničkom flotom. Početkom 1943. godine podmornice su ponovo zabeležile velike uspehe potopivši saveznicima brodove u težini od 627 000 tona. Dana, 6. aprila 1943. godine dobija hrastovo lišće za Viteški krst. Međutim već sledećeg meseca situacija u borbi za Atlantik se preokrenula u korist saveznika. Maja meseca saveznici povećavaju aktivnost u borbi protiv podmornica i uspevaju da unište čak 41 nemačku podmornicu tog meseca. Gubici u maju su naterali admirala Denica da povuče svoje podmornice sa centralnog Alantika. U periodu jun-avgust situacija je ostala ista, pri potapanju 60 savezničkih brodova Nemci su izgubili 79 podmornica. Nakon savezničkog desanta na obale Francuske (vidi:Bitka za Normandiju), Denic je pripremio nekoliko podmorničkih napada na brodove u Lamanšu u kojima je potopljeno 5 eskortnih brodova, 12 velikih transportnih brodova i 4 desantna broda uz gubitak od 82 podmornice. Krajnji bilans rata za Atlantik bio je totalni poraz nemačkih podmornica. Od 820 podmornica koje su dejstvovale na Atlantiku u periodu 1939 — 1945. godine uništeno je 784 podmornice (Nemci su izgradili preko 1 170 podmornica), a od 39 000 podmorničara poginulo ih je skoro 32 000. Dana, 19. aprila Denic evakuiše svoj štab iz Berlina, a 20. aprila posećuje Hitlera da mu čestita 56. rođendan. Pre nego što je sebi oduzeo život 29. aprila 1945. godine Hitler postavlja Denica za svog zamenika na mestu kancelara Rajha i komandanta vojske. Denic 2. maja 1945. godine premešta rezidenciju u zgrade vojnopomorske škole u Flensburgu. Jedan od razloga zašto je svoju novu kancelariju šefa Rajha postavio čak u Flensburgu je taj što su mu obezbeđenje davale mornaričke jedinice (Denic se plašio udara od strane SS-a ili Luftvafe-a). Istog dana (2. maj 1945.) novi vođa Rajha formira novi kabinet na čelu sa fon Krozigom.

Komandovanje kopnene vojske povereno je feldmaršalu Ferdinandu Šerneru, Luftvafe - feldmaršalu Robert fon Grajmu, a ratne mornarice admiralu Hans-Georg fon Frideburgu. Vrhovni komandant Vermahta bio je general-pukovnik Alfred Jodl. U uslovima neizbežnog poraza Nemačke, Denic se trudio koliko god je mogao da sklopi primirje sa zapadnim saveznicima i da izvuče što veći broj stanovništva sa teritorije koja će da bude zauzeta od strane Sovjetske vojske. Dana, 8. maja 1945. godine preko radija je objavljena opšta kapitulacija nemačke vojske.

Posle rata

Nakon tačno 23 dana provedena na čelu Nemačke, Denica i celu vladu su 23. maja 1945. godine uhapsile američke vojne vlasti. U svojstvu glavnog vojnog komandanta Denic je izveden pred Međunarodni vojni sud u Nirnbergu. Optužbe protiv njega je komentarisao na sledeći način: „Nijedna od teza optužbe me ne dodiruje. Tipičan američki humor“. Preki sud je rešio da je odgovoran za izgradnju i pripremu nemačke podvodne flote, no nije mu suđeno za pripreme i započinjanje neograničenog podmorničkog rata. Oprošteno mu je i to što je naredio da se pobiju svi protivnički vojnici koji bi preživeli potapanje svog broda. Denic je proglašen krivim po 2. tački (zločin protiv mira) i 3. tački (vojni zločin) i osuđen na deset godina zatvora. Zatvorsku kaznu je odslužio u Špandauu. Sa sobom je uvek nosio koverat sa pismima koja je dobijao od savezničkih pomorskih oficira, koji su mu pisali, izražavajući simpatije i razumevanje za njega. Na slobodu je pušten 1. oktobra 1956. godine i uskoro mu je vlada Zapadne Nemačke odobrila admiralsku penziju. Denic je autor nekoliko knjiga o istoriji Drugog svetskog rata a napisao je i memoare ("Mein wechselvolles Leben").

Karl Denic je umro od srčanog napada u svojoj 89. godini, 24. decembra 1980. godine, a sahranjen je u okolini Hamburga 6. januara 1981. godine.