Kraljevska palata u Amsterdamu

Kraljevska palata u Amsterdamu

Kraljevska palata u Amsterdamu jedno je od 3 mesta u Holandiji koja su na raspolaganju monarha aktom parlamenta. Palata je sagrađena kao gradska skupština tokom holandskog zlatnog doba u 17. veku. Ova zgrada postala je kraljevska palata kralja Luja Napoleona a kasnije Holandske kraljevske kuće. Nalazi se na zapadnoj strani trga Dam u centru Amsterdama, preko puta Spomenika ratu i pored Novog Kerka.

Istorija

Gradska skupština

Palata je sagrađena kao gradska skupština u Amsterdamu i kao takva je otvorena 29. jula 1655. od strane Kornelija de Grafa, gradonačelnika Amsterdama. Sagradio ju je Jakob van Kampen koji je upravljao projektom konstrukcije 1648. Sagrađena je na 13,659 drvenih greda i koštala je 8,5 miliona guldena. Žućkasti peščar iz Benthajma u Nemačkoj korišćen je za celu zgradu. Kamen je značajno potamneo tokom vremena. Mermer je izabran kao materijal za enterijer.

Jakob van Kampen bio je inspirisan rimskim administrativnim palatama i javnim zgradama. Hteo je da izgradi novi kapitol za amsterdamske burgomasterse koji su se smatrali konzulima Novog Severnog Rima. Tehnička primena je posmatrana od strane gradskog rukovodioca gradnje Danijela Stalterta. Skulpture je izradio Artus Kveljin.

Na mermernom podu su dve mape sveta sa nebeskom hemisferom. Zapadna i istočna hemisfera su prikazane na mapi. Hemisfere bliže prikazuju predeo amsterdamskih kolonijalnih poseda. Zemaljske hemisfere napravljene su sredinom 18. veka. Zamenile su par koji je napravljen ranije, kasnijih 1650ih. Originali su prikazivali regione istražene od strane brodova holandske istočno-indijske kompanije u prvoj polovini 17. veka. Ova odlika možda je bila inspirisana mapom rimskog vođe koja je bila urezana u mermeru i postavljena u Portikus Vipsanij, javnoj zgradi u antičkom Rimu.

Na vrhu palate nalazi se velika zasvođena kupola, prekrivena vremenskim vetrokazom u obliku šiljatog broda. Ovaj brod je simbol Amsterdama. Tačno ispod svoda nalazi se nekoliko prozora. Odavde se može videti dolazak brodova u luku i njihov odlazak. U kupoli je poznato zvono koje su sačinili Fransua i Piter Hemoni 1664. u Amsterdamu. Renovirao ga je Ejsbouts 1965. Samo 9 zvona koje su napravili Fransoa i Piter Hemoni su opstala. Ejsbouts je napravio i podesio još 38 novih zvona. Stara zarđala zvona Hemona čuvaju se unutar palate. Enterijer, fokusiran na moć i prestiž Amsterdama, završen je kasnije. Slike unutar palate uključuju radove Goverta Flinka (koji je umro pre nego što je uspeo da završi ciklus 12 ogromnih platna), Jakoba Jordensa i Ferdinadna Bola. Rembrantovo najveće delo, Zavera Klaudija Civilisa je odabrano za palatu, ali nakon što je bilo izloženo u palati par meseci, vraćeno mu je; ostatak fratmenata je trenutno u Stokholmu. Tokom svog vremena, zgrada je bila jedna od mnogih kandidata za titulu Osmog svetskog čuda. Takođe, duže vreme bila je najveća administrativna zgrada u Evropi.

Palata

Nakon patriotske revolucije koja je oduzela moć dinastiji Oranje-Nasau, deceniju ranije, nova Batavijska republika, nastala nakon Batavijskog ustanka 1787. bila je naterana da prihvati Luja Napoleona, brata Napoleona Bonaparte, kao kralja Luja I Holandije 1806. Nakon sazivanja suda u Hagu i Utrehtu, Luj Napoleon preselio se u Amsterdam i pretvorio gradsku skupštinu u svoju kraljevsku palatu. Kralj Holandije nije dugo cenio svoju novu palatu. Abdicirao je 2. jula 1810, njegov sin, Napoleon Luj Bonaparta, nasledio ga je kao kralj Luj II, pre nego što je aneksirana od strane francuske 10 dana kasnije. Nakon toga, palata je postala dom francuskog guvernera, Čarlsa Fransoa Lebruna.

Princ Vilijam VI vratio se u Holandiju 1813, nakon što je Napoleon svrgnut sa vlasti, i vratio palatu njenim originalnim vlasnicima. Nakon njegovog promovisanja za kralja Vilijama I Holandije, međutim, Amsterdam je proglašen zvaničnom prestonicom Ujedinjenog Kraljevstva i Holandije (sedišta uprave bili su Brisel i Hag). Novi kralj ukazao je na važnost postojanja palate u glavnom gradu, i gradska skupština je ponovo postala kraljevska palata.

Postala je imovina Kraljevstva Holandije 27. decembra 1949. godine, centralni hol palate bila je scena zvanične ceremonije prenosa suverenosti Holandije nad Indonezijom, koju su predstavljali kraljica Julijana i potpredsednik Indonezije Muhamed Hata. Palatu su koristili monarsi za zabavu i zvanične funkcije tokom državnih poseta i drugih zvaničnih prijema, kao na primer, novogodišnji prijem. Dodele nagrada — Erazmusove nagrade, Srebrnog karanfila, Kraljevske nagrade za slikanje i Nagrada princa Klausa, takođe su održavane u palati. Balkon Kraljevske palate korišćen je i tokom krunisanja kraljice Bitriks 1980. godine, gde je njena majka Julijana proglasila narodu novu kraljicu. Palata je renovirana od 2005. do juna 2009. Tokom renoviranja odstranjen je azbest. Od 14. juna 2009. Palata je ponovo otvorena za posetioce.

Galerija

• 
• 
• 
• 
• 

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt