Luksemburg (grad)

Luksemburg luks. Lëtzebuerg
Pogled na grad
Zastava Grb
Administrativni podaci
Država	Luksemburg
Okrug	Okrug Luksemburg
Kanton	Kanton Luksemburg
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2021.	128.514
— gustina	2.497,36 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	49° 36′ 41″ S; 6° 07′ 51″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	230-402 m
Površina	51,46 km2
Luksemburg Luksemburg na karti Luksemburga
Ostali podaci
Gradonačelnik	Lidi Polfer
Veb-sajt
vdl.lu

Luksemburg (luks. Lëtzebuerg, franc. Luxemburg, nem. Luxemburg) je glavni grad Velikog Vojvodstva Luksemburg. Prema podacima iz 2021. ima 128.514 stanovnika.

Luksemburg je važan finansijski centar i jedno od tri upravna sedišta Evropske unije (ostala dva su Brisel i Strazbur).

UNESKO je stare kvartove i utvrđenja Luksemburga uvrstio u Svetsku baštinu.

Geografija

Grad se nalazi na 334 metra nadmorske visine, na ušću reke Petrus u Alzet. Prostire se na 51,24 km².

Grad se nalazi u umerenoj klimatskoj zoni na prelazu iz morske u kontinentalnu. Zime su tople i preovlađuju temperature u plusu a leta su prohladna i temperatura retko prelazi 20 stepeni. Tokom cele godine padaju kiše pa su vedri dani retki.

Flora i fauna su kontinentalne. Preovlađuju hrastove i bukove šume u kojima žive veverice, jeleni i srne. U gradskim parkovima gaje se biljke poput oraha, kajsije i šimšira.

Istorija grada

U prvim pisanim izvorima Luksemburg se spominje 963. godine. Status grada Luksemburg je dobio 1244. Grad je često menjao vlast, pa je od 1606. do 1684. i od 1697. do 1724. pripadao Španiji a od 1684. do 1697. i od 1794. do 1815. Francuskoj. Pored toga Luksemburg je bio pod austrijskom upravom između 1714. i 1794. Konačno je stekao nezavisnost 1815. Tokom Prvog i Drugog svetskog rata Luksemburg je bio pod nemačkom upravom. U posleratnom periodu grad se aktivno razvijao, a u današnje vreme važi za jedan od najrazvijenijih gradova u Evropi.

Stanovništvo

Luksemburg je grad sa svega 92 hiljade stanovnika.

Stanovnici se služe nemačkim i francuskim jezikom, a pored njih u upotrebi je i luksemburški jezik koji je nastao iz pokrajinskih dijalekata nemačkog jezika sa velikim brojem reči iz francuskog. Sva ova tri jezika su zvanična. Široko su rasprostranjeni još engleski jezik i jezici imigranata.

Većina stanovnika su katolici.

Popis 15. februara 2010:

Nacionalnost	Populacija	%
Luksemburžani	35.534	46,34%
Portugalci	12.565	16,38%
Holanđani	9.725	12,68%
Francuzi	6.558	8,55%
Italijani	5.052	6,59%
Belgijanci	2.803	3,66%
Nemci	2.307	3,01%
Srbi	2.144	2,80%

Znamenitosti

• Neogotička bogorodična katedrala (Notre Dame)
• Gradsko utvrđenje
• Palata velikog vojvode
• Ratni spomenik „Gëlle Fra“
• Manastir Nojminster (Neumünster)
• Oružana palata
• Adolfov most
• Gradska kuća

Grad je sedište univerziteta, Radio Luksemburga, više institucija EU kao Evropski sud pravde.

U predgrađu Luksemburga nalazi se groblje američkih vojnika poginulih u Drugom svetskom ratu. Tu je sahranjen i general Džordž Paton.

Privreda

Upravna zgrada kompanije Arcelor Mital

Od vremena industrijske revolucije u Luksemburgu je razvijena industrija gvožđa i čelika. Danas je u Luksemburgu centrala najvećeg svetskog proizvođača čelika Arcelor Mital (Arcelor Mittal). To preduzeće je nastalo 2007. ujedinjenjem luksemburškog koncerna Arcelor i indijskog koncerna Mital stil (Mittal Steel).

Druga ključna privredna grana je bankarstvo koje je potpomognuto centralnim položajem zemlje u Evropi i povoljnom finansijskom i poreskom politikom Luksemburga u posleratnom razdoblju. Finansijske institucije su većinom smeštene u četvrti Kirhberg.

Partnerski gradovi

• Prag
• London Borough of Camden
• Mec

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt
• Zvanični veb-sajt