Muzej rudarstva i metalurgije Bor
| Muzej rudarstva i metalurgije Bor | |
|---|---|
 Muzej rudarstva i metalurgije u Boru | |
| Osnivanje | 15. decembar 1950. |
| Lokacija | Bor Srbija |
| Vrsta | Muzej |
| Direktor | Nebojša Dimitrijević |
| Adresa | Moše Pijade 19 |
| Veb-sajt | [1] |
Prva inicijativa za osnivanje muzeja u Boru pokrenuta je 15. decembra 1950. godine. Zapošljavanjem prvih stručnjaka 1961. godine, Muzej je počeo sa radom pod nazivom "Narodni muzej", a početkom 1974. godine ovaj muzej menja ime u "Muzej rudarstva i metalurgije".[1]
Istorijat[uredi | uredi izvor]
Osnivanje[uredi | uredi izvor]
Prve inicijative za osnivanje Muzeja u Boru potekle su od Gradskog odbora Saveza boraca u Boru krajem 1950. godine, koji je formirao "Inicijativni odbor za otvaranje Muzeja" od 8 članova društveno političkih, javnih i kulturnih radnika. [2]
Koncepcija[uredi | uredi izvor]
Godine 1961. Skupština opštine Bor postavlja i prve stručnjake, kvalifikovane muzeologe, koji postavljaju teze za izradu osnovne koncepcije Muzeja. Na bazi bogatih iskustava u oblasti rudarstva i metalurgije, angažujući više naučnih disciplina, vršeći stalno prikupljanje građe i materijala iz oblasti istorijskog razvoja rudarstva i metalurgije od najranijih vremena do savremenih dostignuća, Muzej rudarstva i metalurgije u Boru sprovodi i razvija osnovnu koncepciju.
Saradnja[uredi | uredi izvor]
U svom kontinuiranom radu na prikupljanju građe i materijala od interesa za deskripciju istorijskog razvoja rudarstva i metalurgije, ovaj Muzej u izvršavanju svojih planskih zadataka ima široki krug saradnika stručnjaka različitih profila i naučnih institucija, u obostranom angažovanju na zajedničkim projektima. Na bazi kolegijalne saradnje javlja se veliki broj saradnika:
Privrednu i drugu saradnju Opštine Bor i RTB Bor sa drugim opštinama i gradovima u zemlji i inostranstvu prati i kulturna saradnja u kojoj značajne programe realizuje Muzej rudarstva i metalurgije.
Stručna odeljenja[uredi | uredi izvor]
- Arheološko
- Etnološko
Arheološko odeljenje[uredi | uredi izvor]
Arheološko odeljenje formirano je osnivanjem samog muzeja, zapošljavanjem prvih arheoloških stručnjaka 1961. godine. Prva sistematska arheološka istraživanja preduzeta su u Lazarevoj pećini.
Otkrićem praistorijskog rudokopa u selu Rudna Glava pokrenut je višegodišnji projekat "istraživanje rudarstva i metalurgije".
Predmeti arheološkog odeljenja[uredi | uredi izvor]
- Keramički žrtvenici - nalazi predmeta ove vrste čak i u oknima rudokopa, na velikim dubinama ispod zemljine površine, ukazuje na to, da je religija u svom primitivnom obliku, kao magija, imala veliki značaj u životu vinčanskih rudara koji su sebe i rezultate svog mukotrpnog rada magijom branili i štitili od zlih sila, odnosno prirodnih pojava koje nisu znali da objasne.
- Bronzani pojas - najznačajniji nalaz koji se tiče bronzanih predmeta je bronzani pojas iz Lazareve pećine koji je nađen neposredno uz stenu. Uslovi pod kojima je nađen pre navode na pretpostavku da je pojas tu ostavljen - zaturen ili privremeno sklonjen, nego da se radi o delovima ostave. Pojasnu garnituru čine 6 pločica pravougaonog preseka, kopča iz dva dela, na dva kraja pojasa od kojih se jedan deo završava rupom, a drugi je na kraju povijen tako da mogu da se spoje. Pločice su, kao i kopče, rađene u tehnici livenja sa naknadnom obradom spoljne površine. Osnovni ukras na pojasu čine koncentrični krugovi koji su liveni zajedno sa pločom ili su naknadno vrlo precizno izvedeni. Kao ukras deluju i po dve talasaste trake na svakom članku pojasa. One su nastale prilikom livenja, stim što su pojedini trougaoni isečci kasnije probijeni. Najzad na svakom delu pojasne garniture, na njihovim ivicama, nalazi se nepravilno talasasta linija koja je izvedena posle livenja.
Etnološko odeljenje[uredi | uredi izvor]
Etnološko odeljenje Muzeja rudarstva i metalurgije formirano je 1961. godine. Programska koncepcija odeljenja opredeljena je zaštiti, istraživanju, interpretaciji i prezentaciji multikulturne baštine Bora i okoline, u periodu od 18. do 20. veka. Etnološko odeljenje veliku pažnju poklanja proučavanju rudarstva.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Svečana rudarska uniforma -
Rudarski eksponati -
Žrtvenici -
Eksponati iz Muzeja -
Bronzani pojas iz Lazareve pećine -
Rudarska lampa -
Svećnjak iz Rujišta -
Rudarske svetiljke -
izložbeni prostor -
etnologija -
maketa seoske kuće -
vlaška nošnja -
figurine od pečene zemlje -
Pitos -
nalazi iz 4. veka p.n.e. -
žrtvenik -
delovi bronzanog pojasa
Izdavačka delatnost[uredi | uredi izvor]
Dvotomna monografija i Bor i okolina objavljena je u okviru izdavačke delatnosti Muzeja rudarstva i metalurgije u Boru. Prvi tom Bor i okolina. Prošlost i tradicionalna kutura, objavljen je 1973. g.[6] Drugi tom Bor i okolina. Prirodni uslovi, stanovništvo, društveni i ekonomski razvoj, objavljen je 1975. g.[7]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Zvanična strana Muzeja rudarstva i metalurgije”. Arhivirano iz originala 04. 02. 2015. g. Pristupljeno 04. 02. 2015.
- ^ "Zbornik radova Muzeja rudarstva i metalurgije u Boru" - Ilija Janković (Bor, 1980.)
- ^ Institut za rudarstvo i metalurgiju Bor
- ^ Tehnički fakultet Bor
- ^ Narodni muzej u Beogradu
- ^ „Zvanični sajt Zavičajnog odeljenja Narodne biblioteke Bor”. Arhivirano iz originala 04. 02. 2015. g. Pristupljeno 05. 02. 2015.
- ^ „Zvanični sajt Zavičajnog odeljenja Narodne biblioteke Bor”. Arhivirano iz originala 04. 02. 2015. g. Pristupljeno 05. 02. 2015.