Nacionalni park Fruška gora
| Nacionalni park Fruška gora | |
|---|---|
IUCN kategorija II (nacionalni park) | |
 Popovičko jezero | |
  | |
| Mjesto |  Srbija |
| Najbliži grad | Novi Sad |
| Koordinate | 45° 10′ 00″ N 19° 40′ 00″ E / 45.16667° S; 19.66667° I |
| Površina | 26.672 ha[1] |
| Osnovano | 1960. godine |
| Upravljačko tijelo | Srbija |
Nacionalni park Fruška gora se nalazi u Vojvodini, u Srbiji, nedaleko od Novog Sada. Godine 1960. je proglašen nacionalnim parkom.[2]
Najviši vrh je Crveni Čot (539 m), a najznačajniji turistički centar Iriški venac.[3][4] Pruža se duž desne obale Dunava, duga 78, a široka 15 km. Stvaranje planine počelo je u mezozoiku, pre 90 miliona godina; naučnici je nazivaju „ogledalo geološke prošlosti“.[5] Na njoj su pronađene 164 životinjske fosilne vrste, stare oko 123 miliona godina. Floru Fruške gore čini oko 1500 biljnih vrsta.[6]
Fruška gora bogata je šumama hrasta, graba, bukve, lipe i drugog drveća, sa zaštićenih preko 50 biljnih vrsta.
Na planini postoji i više arheoloških nalazišta (neolit, bakarno, bronzano i rimsko doba), kao i stari fruškogorski manastiri (ukupno 17), nastali od kraja 15. do 18. veka, poznati po specifičnoj arhitekturi, bogatim riznicama, bibliotekama i freskama. Središte uprave Nacionalnog parka je u Sremskoj Kamenici.[1]
Naziv[uredi | uredi izvor]
Naziv nacionalnog parka potiče od naziva istoimene planine, a sam naziv Fruška gora nosi u svom pridevskom obliku etnonim „Frug“ u značenju Franak (Franačka država se krajem 8. i početkom 9. veka prostirala sve do naših krajeva), te na taj način ime ove planine čuva uspomenu na stanje iz davnih vremena.[4]
Geografija[uredi | uredi izvor]
Park čini usamljena ostrvska planina u Panonskoj niziji. Prema jugu i severu Fruška gora je jako razuđena planinskim i rečnim tokovima, pri čemu se od glavnog uskog grebena pružaju pojedinačni, bočni grebeni, najčešće sa vrlo strmim padinama. Severna padina Fruške gore je strmija u odnosu na južnu, usled podsecanja Dunava. Takođe, lesna zaravan koja okružuje Frušku goru, manje je širine i moćnosti na severnoj strani, usled pomenutih prilika.
Vrhovi[uredi | uredi izvor]
Na Fruškoj gori postoji devet vrhova koji prelaze nadmorsku visinu od 500 metara:[3]
- Crveni čot (539 m)
- Pavlasov čot (531 m)
- Isin čot (522 m)
- Iriški venac - TV toranj (516 m)
- Crvena krečana (512 m)
- Iriški venac - spomenik (509 m)
- Ledinački crni čot (507 m)
- Kraljeva stolica (502 m)
- Pletena anta (500 m)
Geografsko-turistički položaj[uredi | uredi izvor]
Nacionalni park Fruška gora ima povoljan turističko-geografski položaj. Preko Novog Sada i Beograda je saobraćajno dobro povezan putnim pravcima: Novi Sad-Beograd, Novi Sad-Ruma-Šabac, Novi Sad-Bačka Palanka-Ilok-Šid, Novi Sad-Beograd-Neštin-Ilok, i nekoliko saobraćajnica nižeg reda koje poprečeno presecaju planinu. Na svim putnim pravcima postoje, uglavnom stalne autobuske linije. Što se tiče železničkog saobraćaja, postoji železnička pruga Subotica-Novi Sad-Beograd, koja se od Beograda račva prema Nišu i Baru. Autobuska i železnička stanica u Novom Sadu udaljena je od Fruške gore 15 km, a od Beograda 50 km. Aerodrom Surčin (Beograd) nalazi se na 55 km od Nacionalnog parka.
Pašnjaci i plodno zemljište, vinogradi i voćnjaci, ukrašavaju padine i niže delove Fruške gore, dok su površine koje se nalaze visinama iznad 300 metara nadmorske visine pokrivene gustim, listopadnim šumama.
Manastiri Fruške gore[uredi | uredi izvor]
Na Fruškoj gori postoji oko 20 manastira. Svi ti manastiri potiču iz 13/14. veka. Najmlađi mmanastir na Fruškoj gori je manastir Vranjaš, koji se nalazi između sela Manđelos i Grgurevci. Manastir je sagrađen 2014. godine.
Neki od manastira su
Mošti Svetog Teodora Tirona čuvaju se u manastiru Novo Hopovo, i to su najstarije mošti nekog svetitelja u Srbiji.
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Informativni centar Nacionalnog parka Fruška gora -
-
Mlada šuma -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b „Nacionalni park Fruška gora“ Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. јануар 2014), документациона основа. Приступљено 2. јануара 2014.
- ^ „NACIONALNI PARK FRUŠKA GORA“ Архивирано на сајту Wayback Machine (6. oktobar 2014), srbija.superodmor.rs. Pristupljeno 2. januara 2014.
- ^ a b „Lista planinskih vrhova u Srbiji na sajtu Planinarskog saveza Vojvodine” (PDF). Planinarski savez Vojvodine. Pristupljeno 4. 5. 2018.
- ^ a b „Nacionalni park Fruška gora“, rancplatan.com. Приступљено 2. јануара 2014.
- ^ „Nacionalni park Fruška gora“ Архивирано на сајту Wayback Machine (6. oktobar 2014), eko.vojvodina.gov.rs. Приступљено 2. јануара 2014.
- ^ „Nacionalni park Fruška gora“ Архивирано на сајту Wayback Machine (2. januar 2014), srbija.travel.rs. Pristupljeno 2. januara 2014.
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
- Zvanični veb-sajt Nacionalnog parka Fruška gora
- Informacije o NP Fruška gora
- B92: Opstanak - Planina orlova
- Pod krilima orla krstaša („Politika”, 23. jul 2017)
| Normativna kontrola: Državne |
|---|
