Stari Banovci

Koordinate: 44° 59′ 07″ S; 20° 17′ 07″ I / 44.985166° S; 20.285333° I / 44.985166; 20.285333
S Vikipedije, slobodne enciklopedije

Stari Banovci
Srpska pravoslavna crkva prenosa moštiju svetog Nikole u Starim Banovcima
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Autonomna pokrajinaVojvodina
Upravni okrugSremski
OpštinaStara Pazova
Stanovništvo
 — 2011.Rast 5.954
 — gustina200/km2
Geografske karakteristike
Koordinate44° 59′ 07″ S; 20° 17′ 07″ I / 44.985166° S; 20.285333° I / 44.985166; 20.285333
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina67 m
Površina27,4 km2
Stari Banovci na karti Srbije
Stari Banovci
Stari Banovci
Stari Banovci na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj22305
Pozivni broj022
Registarska oznakaST

Stari Banovci su naselje u Srbiji u opštini Stara Pazova u Sremskom okrugu. Nalaze se u istočnom Sremu, na desnoj obali Dunava, na teritoriji opštine Stara Pazova. Prema popisu iz 2011. bilo je 5954 stanovnika.

Ovde se nalazi Srpska pravoslavna crkva Svetog Nikole u Starim Banovcima.

Geografija[uredi | uredi izvor]

Naselje je spojeno sa Novim Banovcima sa kojima čini jednu celinu, poznatu i kao Banovci, koji imaju oko 16.000 stanovnika. Pored mesta prolazi auto-put E-75 koji predstavlja glavnu vezu Banovaca i Beograda, kao i vezu Banovaca i Novog Sada koji je udaljen 60 km.

Kroz naselje prolazi i regionalni put koji povezuje Banovce sa Batajnicom, Zemunom, Beogradom, Ugrinovcima, Dobanovcima, Surčinom kao i regionalni put koji povezuje Banovce sa podunavskim selima Belegišom, Surdukom, Novim i Starim Slankamenom, Krčedinom, Beškom, a potom sa Sremskim Karlovcima i Novim Sadom. Takođe postoje i regionalni putevi Banovci-Nova Pazova-Šimanovci i Banovci-Stara Pazova-Inđija-Golubinci-Putinci-Ruma-Sremska Mitrovica.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Spomenik u centru Starih Banovaca

U antička vremena se kod Starih Banovaca nalazila rimska tvrđava Burgene. Selo Banovci ovde postoji od 16. veka, a možda i duže. Na ovom mestu su se nekada takođe nalazila sela Darinovci i Tusa, koja više ne postoje.

1566/1567. godine Turci su izvršili popis stanovništva koji pokazuje da su u Starim Banovcima tada većinom živeli Srbi. 1734. godine u selu je postojalo 53 kuća, a do 1756. broj je porastao do 211.

Početkom 1940, Dunav kod S. B. je bio zaleđen skoro dva meseca, igrači SK "Dunav" su pred kraj februara odigrali trening utakmicu na ledu.[1]

U Drugom svetskom ratu, Sile Osovine okupirale su Stare Banovce a Srem se našao u okviru tzv. NDH. Tada je ubijeno 158 žitelja, 52 oterano je u koncentracioni logor Sajmište, 38 poslato je na prinudni rad a 104 žitelja bili su ratni zarobljenici.

Demografija[uredi | uredi izvor]

U naselju Stari Banovci živi 4385 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 38,3 godina (37,5 kod muškaraca i 39,1 kod žena). U naselju ima 1692 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,24.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.

Demografija[2]
Godina Stanovnika
1948. 2.029
1953. 2.074
1961. 2.374
1971. 2.829
1981. 3.393
1991. 4.033 3.938
2002. 5.488 5.784
2011. 5.954
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[3]
Srbi
  
 5.034 91,72%
Romi
  
 144 2,62%
Hrvati
  
 27 0,49%
Jugosloveni
  
 25 0,45%
Crnogorci
  
 14 0,25%
Makedonci
  
 9 0,16%
Nemci
  
 7 0,12%
Ukrajinci
  
 6 0,10%
Slovaci
  
 6 0,10%
Mađari
  
 6 0,10%
Muslimani
  
 5 0,09%
Slovenci
  
 1 0,01%
Bugari
  
 1 0,01%
nepoznato
  
 93 1,69%


Stanovništvo prema polu i starosti[4]
m
ž
? 25
  
  
 28
80+ 26
  
  
 65
75—79 47
  
  
 69
70—74 114
  
  
 133
65—69 118
  
  
 156
60—64 125
  
  
 129
55—59 137
  
  
 116
50—54 254
  
  
 240
45—49 245
  
  
 275
40—44 191
  
  
 193
35—39 139
  
  
 174
30—34 153
  
  
 144
25—29 248
  
  
 191
20—24 251
  
  
 237
15—19 193
  
  
 187
10—14 165
  
  
 164
5—9 126
  
  
 147
0—4 138
  
  
 145
Prosek : 37,5 39,1
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 492 515 589 745 953 1.141 1.692
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 221 376 355 428 192 85 23 5 5 2 3,24
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 2.266 721 1.393 86 59 7
Ženski 2.337 485 1.437 337 71 7
UKUPNO 4.603 1.206 2.830 423 130 14
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 1.045 153 2 4 302
Ženski 704 79 0 3 214
UKUPNO 1.749 232 2 7 516
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 8 114 120 15 90
Ženski 5 9 127 12 16
UKUPNO 13 123 247 27 106
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 4 28 42 23 10
Ženski 11 22 19 55 54
UKUPNO 15 50 61 78 64
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 18 0 0 112
Ženski 20 2 0 56
UKUPNO 38 2 0 168

Obrazovanje[uredi | uredi izvor]

Škola u Starim Banovcima

Škola u Banovcima postoji od polovine 18. veka, a moguće i nešto ranije. Prvi pisani dokument u kome se spominje potiče iz 1751. godine, a prvi učitelj čije se ime zna Lazar Mijatović zabeležen je 1758. godine. O tada do danas Banovci su imali školu. U 18. i prvoj polovini 19. veka bila je to srpska veroispovedna škola sa 30 do 50 đaka. U drugoj polovini 19. veka postala je dvorazredna, a pred kraj veka trorazredna. Zbog stalnog povećanja broja đaka školske 1910/1911. pretvorena je u četvororazrednu. U toku 1947/1948. bila je Progimnazija, od 1949. do 1951. Nepotpuna gimnazija, a 1951. godine postala je Osmoletka. Naziv Osnovna škola „Slobodan Savković“ dobila je 1962. godine. Danas je to škola od 1. do 8. razreda.

Galerija[uredi | uredi izvor]

  • Unutrašnjost pravoslavne crkve u Starim Banocima
    Unutrašnjost pravoslavne crkve u Starim Banocima
  • Unutrašnjost pravoslavne crkve u Starim Banocima
    Unutrašnjost pravoslavne crkve u Starim Banocima
  • Spomen ploča sa imenima dobrotvora pravoslavne crkve u Starim Banovcima
    Spomen ploča sa imenima dobrotvora pravoslavne crkve u Starim Banovcima

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Reference[uredi | uredi izvor]

  1. ^ "Politika", 28. feb. 1940
  2. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  3. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  4. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Literatura[uredi | uredi izvor]

  • Milorad Babić — Petar Vukelić — Sretenije Zorkić, Hronika Starih Banovaca, Sremska Mitrovica, 1989.
  • Sreta Pecinjački, Stari Banovci do kraja 18. veka, Matica srpska, Zbornik za društvene nauke 36, Novi Sad, 1963.
  • Milorad Babić — Srpske porodice u Banovcima i Kasarni od 1766. do 1777. godine, Centar za kulturu Stara Pazova, 2004.
  • Milorad Babić — 250 godina školstva u Starim Banovcima, Autorsko izdanje, Stari Banovci 2008.
  • dr Slobodan Ćurčić — Opština Stara Pazova (geografska monografija), Institut za geografiju, Novi Sad, 1984.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Стари_Бановци&oldid=27492015”