Stefan Musić
Stefan Musić (pre 1356 — 1389) je bio srpski srednjovekovni plemić iz vlastelinske porodice Musići.
Rođen je pre 1356. godine[1]. Bio je najstariji sin čelnika Muse i Dragane, sestre kneza Lazara, koji su imali još dvojicu sinova: Lazara i Jovan. Bio je u sukobu sa županom Nikolom Altomanovićem, na strani kneza Lazara. Nakon što su 1373. godine knez Lazar i njegov saveznik ban Bosne Tvrtko I Kotromanić porazili i zarobili Nikolu Altomanovića, predan je na čuvanje Stefanu.
Kao i ostala srpska vlastela iz druge polovine 14. veka, braća Stefan i Lazar Musić se spominju na natpisima pod titulom gospodin. Kao posebna privilegija koju je knez Lazar dao svom sestriću bilo je i pravo na kovanje sopstvenog novca. Na tlu kneževine Hrebeljanovića kovan je novac sa natpisom STEFAN na aversu bez ikakve dodatne titule. Titula je bila skromna i teško je odrediti njen hijerarhijski položaj unutar Lazareve kneževine. Ipak, kao knežev sestrić i verni velmoža, moguće je da je Stefan Musić uživao viši status nego što je to bilo određeno formalnim obeležjima.
Stefan je održavao trgovačke veze sa Dubrovačkom republikom. Tako se 1378. godine pominje u dokumentima Republike Svetog Vlaha. Dubrovačko Veliko veće je 1388. darivalo Stefana i Lazara povodom svadbe u njihovoj kući. Poslednji dokument iz Dubrovnika koji spominje Stefana Musića datira od 9. februara 1389. kada je Veliko veće rešilo da srpskom velikašu pokloni ratničku opremu.
Braća Stefan i Lazar su, sledeći svog ujaka kneza Lazara, učestvovali u Kosovskoj bici na Vidovdan 1389. godine. Patrijarh srpski Danilo III ih je spomenuo među onima koji su poginuli u boju prilikom opisa prenosa moštiju kneza Lazara u Ravanicu. O Stefanovom učešću u boju posredno svedoči poznija istorija Mehmeda Nešrija sa kraja 15. ili početka 16. veka. Nešrija, čiji opis Kosovskoj boja nije verodostojan, je zapisao kako se na desnom krilu srpske vojske zajedno sa Vukom Brankovićem nalazio i knežev bratanac/sestrić. Osmanski istoričar, iako je pisao sa prilične vremenske distance, verovatno je poznavao imena glavnih učesnika u Kosovskom boju. U svakom slučaju, Nešrijina vest je jedini pomen konkretne uloge koju je Stefan Musić mogao imati u čuvenoj bici. Pogibiju braće Stefana i Lazara preživeo je njihov mlađi brat mitropolit Jovan o čijem se datumu smrti ništa ne zna. Takođe, dubrovački akt iz 1402. pominje da su tada u Dubrovniku boravili Stefan Musić i majka mu Jelena. Smatra se da se radilo o udovici Lazara Musića i njenom sinu koji je, po svemu sudeći, ime dobio po stricu.[2]
Braća Musići su sahranjeni u svoj zadužbini manastiru Nova Pavlica. Ovekovečeni su na zidnom fresko-živopisu.[3]
Prilikom arheoloških iskopavanja u Novoj Pavlici su otkriveni i grobovi braće Musića, orijentisani prema njihovom ktitorskom portretu, a antropološka istraživanja su dala okvirnu predstavu o fizičkoj građi Stefana i Lazara Musića. O konkretnom uzroku njihove smrti nije bilo moguće dati stručnu procenu.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ "Istorijski časopis", Beograd 33/1986.
- ^ Istorijska biblioteka
- ^ "Nova iskra", Beograd 1911.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- J. Deretić, Srpska narodna epika, Beograd 2000.
- J. Deretić, Istorija srpske književnosti, Beograd 2002.
- R. Mihaljčić, Junaci kosovske legende, Beograd 2001.
- M. Šuica, Nemirno doba srpskog srednjeg veka, Vlastela srpskih oblasnih gospodara, Beograd 2000.