Hoj An

Hoj An
Hội An
Hoj An; Hội An
Svetska baština Uneska
Zvanično ime	Stari grad Hoj An
Mesto	Kvang Nam, Vijetnam
Koordinate	15° 52′ 40″ S; 108° 19′ 58″ I / 15.877669° S; 108.33265° I
Kriterijum	Kulturno dobro: ii, v
Upis	1999. (23. sednica)
Veb-sajt	http://whc.unesco.org/en/list/948

Hoj An
Hoj An;
	Grb
Administrativni podaci
Država	Vijetnam
Pokrajina	Kvang Nam
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2009.	121.716
— gustina	1.980,09 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	15° 53′ 00″ S; 108° 20′ 00″ I / 15.883333° S; 108.333333° I
Aps. visina	13 m
Površina	61,47 km2
	Hoj An Hoj An na karti Vijetnama
Pozivni broj	026

Hoj An (vijetnamski jezik: Hội An; francuski jezik i španski jezik: Faifo, što je translacija vijetnamskog Hội fố (海浦) što znači "obalni grad") je grad na obali Južnog kineskog mora u vijetnamskoj pokrajini Kvang Namu. Grad na estuaru reke Tu Bon je u 1. veku bio poznat kao grad Čampa kraljevstva, Lâm Ấp Fố, i tada je bio najveća luka jugoistočne Azije. Od 7. do 10. veka iz njega su Čampe kontrolisale strateški put začina, što je dovelo do njegova velikog blagostanja. U 15. i 16. veku je postao važno vijetnamsko trgovačko središte i u njemu su Kinezi, Japanci, Indijci i Holanđani izgradili svoje četvrti. Stoga je stari grad Hoj Ana upisan na UNESKO-v Spisak mesta Svetske baštine u Aziji i Australaziji 1999. godine^[1]kao izvanredno dobro sačuvan grad izgrađen od 15. do 19. veka u kojemu građevine i plan ulica odražavaju izvorne i strane uticaje koji su se spojili u jedinstvenu svetsku baštinu.

Istorija[uredi | uredi izvor]

Arheološki nalazi i iskopine su pokazali da je već u 2. veku p. n. e. postojala luka i trgovačko središte lokalnog naroda Sa Hujn uz reku Tu Bon. Ona se nastavila širiti, i u 15. veku nastao je grad Hoj An (poznata u inostranstvu kao Haifo, Kaifo, Faifu ili Faikfo) koji je bio najvažnija luka nakon što je Vijetnam apsorbiralo Čampa kraljevstvo. On postaje jedan od najvažnijih središta trgovinske, a time i kulturne razmene u jugoistočnoj Aziji, privlačeći brodove i trgovace iz drugih delova Azije i iz Evrope, koji doživljava procvat u razdoblju od kraja 16. do početka 18. veka. Kroz Hoj An je hrišćanstvo prodrlo u Vijetnam u 17. veku. Hoj An je zadržao svoju ulogu kao glavna luka u središnjem području Vijetnama tokom 19. veka, kada je kraljevska dinastija Ngujen upravljala "zatvorenom trgovinskom politikom". Do kraja veka, zbog porasta ostalih luka na obali Vijetnama, a posebno Da Nanga i nasipavanja luke Hoj Ana, došlo je do konačnog propadanja Hoj Ana. Ali, zbog ove ekonomske stagnacije, Hoj An je sačuvao svoj stari izgled u skoro netaknutom stanju.

Znamenitosti[uredi | uredi izvor]

Većina zgrada je izgrađeno u tradicionalnom arhitektonskom stilu iz 19. i 20. veka i nanizane su u uskim uličicama tradicionalnog tipa na severnoj obali reke Tu Bon. Ulice koje su paralelne uz reku, u smeru istok-zapad, su presečene pod pravim uglom manjim ulicama i alejama. Unutar ovog područja nalaze se kuće (često zajedno s trgovinama), gradske kuće (za poštovanje mudraca, osnivača naselja ili zanata) i porodične kultne kuće (za poštovanje predaka), trajektna riva i otvoreno trgovište. Arhitektura Hoj Ana je gotovo u potpunosti od drva i kombinuje tradicionalni vijetnamski dizajn s onima iz drugih zemalja, pre svega Kine i Japana, čiji su se građani doselili i izgradili kuće i trgovine u duhu svojih korena.

Tu su i mnoge verske građevine, kao što su pagode (obično kvadratnog temelja s raskošno ukrašenim krovovima), hramovi, saborne dvorane, itd., koje su nastajale razvojem lučke zajednice. Drveni most Chùa cầu je spojen s budističkom pagodom i vodio je do japanske četvrti, te ima odlike japanske umetnosti.

Tradicionalni način života, religije, običaja i kulinarstva su još uvek mogu naći u Starom gradu gde se se svake godine održavaju i mnogi tradicionalni festivali.