26. mart
26. mart (26.03) je 85. dan u godini po gregorijanskom kalendaru (86. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 280 dana.
Događaji[uredi | uredi izvor]
| mart | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | 2 | 3 | ||||
| 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
| 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
| 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
- 1199 — Saladin je krunisan za emira Egipta.
- 1351 — Po trideset vitezova iz Francuske i Engleske su se tokom Rata za bretonsko nasleđe borili da se odluči ko će vladati Vojvodstvom Bretanja.
- 1830 — Prvi put je štampana Knjiga Mormona, sveti tekst pokreta Svetaca poslednjih dana.
- 1881 — Rumunija postala kraljevina, Karol I iz nemačke dinastije Hoencolern-Sigmaringen proglašen za kralja.
- 1913 — Posle duge opsade i uz pomoć srpske vojske Bugari u Prvom balkanskom ratu osvojili turski grad Jedrene.
- 1917 — U pokušaju da se probiju u Palestinu, Britanci su pretrpeli poraz od osmanske vojske u prvoj bici za Gazu.
- 1939 — Nacionalističke snage su započele svoju poslednju ofanzivu u Španskom građanskom ratu, na čijem kraju su kontrolisali skoro celu Španiju.
- 1945 — Posle teških borbi, američke trupe u Drugom svetskom ratu osvojile pacifičko ostrvo Ivo Džima.
- 1953 — Američki mikrobiolog Džonas Solk objavio da je izumeo vakcinu protiv dečje paralize.
- 1971 — Šeik Mudžibur Rahman proglasio Istočni Pakistan nezavisnom državom Bangladeš.
- 1979 — Anvar el Sadat i Menahem Begin su potpisali mirovni ugovor, čime je Egipat postao prva arapska zemlja koja je priznala Izrael.
- 1984 — Jugoslovenski pisac Branko Ćopić, jedan od najplodnijih i najpopularnijih pisaca u periodu posle Drugog svetskog rata, izvršio samoubistvo, skokom sa mosta na Savi u Beogradu.
- 1992 — Bivši bokserski šampion u teškoj kategoriji Majk Tajson osuđen na šest godina zatvora zbog silovanja.
- 1993 — Savet bezbednosti Ujedinjenih nacija izglasao slanje 30.000 mirovnih trupa u Somaliju, u dotad najvećoj i najskupljoj mirovnoj operaciji UN.
- 1995 — Stupio je na snagu Šengenski sporazum.
- 1997 — U Kaliforniji na različitim mestima nađeno 39 slično odevenih tela pripadnika sekte Kapija raja koji su izvršili samoubistvo.
- 2001 —
- U požaru u spavaonici jedne škole u Keniji život izgubilo 58 učenika, a tridesetak zadobilo lakše i teže opekotine.
- Savet bezbednosti UN usvojio rezoluciju o slanju međunarodnih posmatrača radi zaštite civila na području Zapadne Obale i Gaze.
- 2002 —
- U seriji zemljotresa u provinciji Baglan u Avganistanu poginulo oko 1.000 ljudi.
- Tribunal u Hagu podigao optužnicu protiv bivšeg načelnika bezbednosti u Glavnom štabu Vojske Republike Srpske Ljubiše Beare, za genocid i druge zločine u Srebrenici, u julu 1995. Beara se predao srpskim vlastima 9. oktobra 2004. i potom izručen tom sudu.
- 2003 — Svetska trgovinska organizacija saopštila da su američke čeličane povećanjem cena proizvoda kršile pravila te organizacije. Povećanje cena američka teška industrija pravdala zaštitom od strane konkurencije.
Rođenja[uredi | uredi izvor]
- 1874 — Robert Frost, američki pisac. (prem. 1963)[1]
- 1892 — Siniša Stanković, srpski biolog i političar. (prem. 1974)[2]
- 1893 — Palmiro Toljati, italijanski političar, dugogodišnji vođa Komunističke partije Italije. (prem. 1964)[3]
- 1901 — Lazar Ličenoski, makedonski slikar. (prem. 1964)[4]
- 1904 — Emilio Fernandez, meksički reditelj, glumac i scenarista. (prem. 1986)[5]
- 1911 — Tenesi Vilijams, američki književnik i dramaturg. (prem. 1983)[6]
- 1928 — Milorad Mišković, srpski baletski igrač i koreograf. (prem. 2013)[7]
- 1931 — Lenard Nimoj, američki glumac, reditelj, pisac, muzičar i fotograf. (prem. 2015)[8]
- 1934 — Alan Arkin, američki glumac, reditelj i scenarista. (prem. 2023)[9]
- 1940 — Džejms Kan, američki glumac. (prem. 2022)[10]
- 1941 — Ričard Dokins, britanski etolog, evolutivni biolog i pisac.[11]
- 1941 — Blagoje Jastrebić, srpski književnik, kritičar i esejista. (prem. 1979)[12]
- 1944 — Dajana Ros, američka muzičarka, glumica i muzička producentkinja.[13]
- 1948 — Stiven Tajler, američki muzičar i glumac, najpoznatiji kao pevač grupe Aerosmith.[14]
- 1950 —Alan Silvestri američki kompozitor.
- 1950 — Martin Šort, kanadsko-američki glumac, komičar, pevač i scenarista.
- 1951 — Karl Viman, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (2001).[15]
- 1960 — Dženifer Grej, američka glumica.[16]
- 1962 — Džon Stokton, američki košarkaš.[17]
- 1963 — Dragica Đurić, srpska rukometašica i rukometna trenerkinja.[18]
- 1964 — Ilija Najdoski, makedonski fudbaler.[19]
- 1966 — Majkl Imperioli, italijansko-američki glumac, scenarista i reditelj.[20]
- 1971 — Rene Stabs, australijska teniserka.[21]
- 1972 — Lesli Man, američka glumica.
- 1973 — Ivica Kralj, srpski fudbalski golman.[22]
- 1973 — Lari Pejdž, američki informatičar i preduzetnik.[23]
- 1974 — Taribo Vest, nigerijski fudbaler.[24]
- 1976 — Ivan Lapčević, srpski rukometaš.
- 1978 — Sandra Romejn, rumunska pornografska glumica.[25]
- 1982 — Hristina Popović, srpska glumica.[26]
- 1984 — Silvija Nedeljković, srpska pevačica.[27]
- 1984 — Tijana Stajšić, srpski model, Mis Jugoslavije (2002).[28]
- 1985 — Kira Najtli, engleska glumica.[29]
- 1988 — Marko Jovanović, srpski fudbaler.[30]
Smrti[uredi | uredi izvor]
- 1827 — Ludvig van Betoven, nemački kompozitor. (rođ. 1770)[31]
- 1892 — Volt Volter Vitmen, američki pisac. (rođ. 1819)[32]
- 1923 — Sara Bernar, francuska glumica. (rođ. 1844)[33]
- 1924 — Eduard Hercog, prvi starokatolički biskup Švajcarske. (rođ. 1841)
- 1940 — Spiridon Luis, grčki maratonac, pobednik na Prvim modernim olimpijskim igrama 1896. godine (rođ. 1873).[34]
- 1969 — Rene Gijo je bio francuski pisac za decu. (rođ. 1900)[35]
- 1973 — Noel Kauard, engleski pisac, glumac i pevač. (rođ. 1899)[36]
- 1984 — Branko Ćopić, jugoslovenski pisac. (rođ. 1915)[37]
- 1993 — Taško Načić, pozorišni i filmski glumac. (rođ. 1934)[38]
- 1993 — Ruben Fajn, doktor psihologije i veliki šahista (rođ. 1914)
- 1995 — Izi-I, američki reper. (rođ. 1963)[39]
- 1996 — Dejvid Pakard, kompjuterski magnat, suosnivač kompanije "Hjulit-Pakard". (rođ. 1912)[40]
- 2004 — Branko Bulatović, generalni sekretar Fudbalskog saveza Srbije i Crne Gore (rođ. 1951)[41]
- 2004 — Ljubiša Ljuba Spajić, fudbaler "Crvene zvezde", reprezentativac.(rođ. 1926)
- 2005 — Dragoljub Milosavljević - Gula, pozorišni, filmski i TV glumac. (rođ. 1923)[42]
- 2016 — Marinko Madžgalj, pozorišni, filmski i TV glumac. (rođ. 1978)[43]
- 2020 — Rade Mihaljčić, srpski istoričar, univerzitetski profesor i član Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske (rođ. 1937)[44]
Praznici i dani sećanja[uredi | uredi izvor]
- Srpska pravoslavna crkva slavi:
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ „Robert Frost | Biography, Childhood, Poems, Awards, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Član SANU”. archive.ph. 2012-12-21. Arhivirano iz originala 21. 12. 2012. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Palmiro Togliatti | Italian politician | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Ličenoski Lazar”. SANU.
- ^ „Emilio Fernández”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Tennessee Williams Biography”. web.archive.org. 2006-12-16. Arhivirano iz originala 16. 12. 2006. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „MIŠKOVIĆ Milorad”. MUZIČKO SVEZNANjE (na jeziku: srpski). 2014-06-21. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Leonard Nimoy”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Alan Arkin”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „James Caan”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Randy Moore; Mark D. Decker (2008). More Than Darwin: An Encyclopedia of the People and Places of the Evolution-creationism Controversy. Greenwood Press. str. 88. ISBN 978-0-313-34155-7.
- ^ Milisavac, Živan, ur. (1984). Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. str. 278.
- ^ „Diana Ross”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Steven Tyler”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Wieman, Carl Edwin | Encyclopedia.com”. www.encyclopedia.com. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Paul T. Hellmann (14. 2. 2006). Historical Gazetteer of the United States. Routledge. str. 781. ISBN 1-135-94859-3.
- ^ „John Stockton Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 12. 05. 2013. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Dragica Duric Olympic medals and stats”. web.archive.org. 2007-09-29. Arhivirano iz originala 29. 09. 2007. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Ilija Najdoski (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Michael Imperioli”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Rennae Stubbs | WTA Official”. Women's Tennis Association (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Admin (2020-03-25). „Kralj Ivica”. reprezentacija.rs (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Larry Page | Biography, Google, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Taribo West (Player)”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Sandra Romain”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Hristina Popovic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „O SILVIJI”. web.archive.org. 2007-10-27. Arhivirano iz originala 27. 10. 2007. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Tijana Stajšić Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2017-03-10. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Keira Knightley”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Marko Jovanovic - Player profile 21/22”. www.transfermarkt.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Ludwig van Beethoven | Biography, Music, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Walt Whitman | Biography, Poems, Leaves of Grass, & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Sarah Bernhardt”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Spyros Louis Biography and Olympic Results | Olympics at Sports-Reference.com”. web.archive.org. Arhivirano iz originala 02. 09. 2011. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Rene Gijo (René Guillot) Biografija”. Biografija.org (na jeziku: srpski). 2018-04-07. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „KAUARD Noel (Noël Coward) | Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Član SANU”. archive.ph. 2012-12-21. Arhivirano iz originala 21. 12. 2012. g. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Tasko Nacic”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Eazy-E”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „David Packard | Biography & Facts | Britannica”. www.britannica.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „MISTERIJA UBISTVA BULATOVIĆA”. Mondo.Me Prod (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „MILOSAVLjEVIĆ Dragoljub-Gula | Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ „Marinko Madzgalj”. IMDb. Pristupljeno 2022-02-01.
- ^ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Preminuo akademik Rade Mihaljčić”. www.rts.rs. Pristupljeno 2022-02-01.