61. dodela Oskara

61. dodela Oskara
Zvanični poster
Datum	29. mart 1989.
Dvorana	Šrajn auditorijum
Statistika
Najviše nagrada	Kišni čovek (4)
Najviše nominacija	Kišni čovek (8)
Najbolji film	Kišni čovek
Veb-sajt	www.oscars.org/oscars/ceremonies/1989
TV/radijski prenos
Mreža	ABC
Trajanje	3 sata i 19 minuta
Gledanost	42.68 mil. 29.81% (Nilsen rejting)
Producent	Alan Kar
Režiser	Džef Margolis

61. dodela Nagrada američke Akademije za film (popularno dodela Oskara) (engl. 61st Academy Awards), koju je organizovala Akademija filmskih umetnosti i nauka (AMPAS), dodelila je nagrade najboljim filmovima iz 1988. godine. Ceremonija je održana u dvorani Šrajn auditorijum u Los Anđelesu, sa početkom u 18.00 časova. Tokom ceremonije, AMPAS je dodelio Oskare u 23 kategorije. Ceremoniju, koju je u Sjedinjenim Američkim Državama prenosio Ej-Bi-Si, producirao je Alan Kar, a režirao Džef Margolis. Deset dana ranije, na ceremoniji održanoj u hotelu Beverli Hils na Beverli Hilsu u Kaliforniji, Oskara za tehnička dostignuća uručila je Endži Dikinson.

Kišni čovek osvojio je četiri nagrade, uključujući i nagradu za najbolji film. Među ostalim dobitnicima su bili Ko je smestio Zeki Rodžeru sa četiri nagrade, Opasne veze sa tri, i Optužena, Slučajni turista, Riba zvana Vanda, The Appointments of Dennis Jennings, Bitlđus, Ptica, Hôtel Terminus: The Life and Times of Klaus Barbie, Milagro, Misisipi u plamenu, Pele osvajač, Tin Toy, Zaposlena devojka, i You Don't Have to Die sa po jednom nagradom.

Televizijski prenos je privukao preko 42 miliona gledalaca u Sjedinjenim Američkim Državama, što je bila najgledanija ceremonija do tog trenutka, sve dok je nije nadmašila 70. dodela Oskara 1998. godine, koja je prikupila auditorijum od preko 57 miliona. Ceremonija je obeležila promene kao što su uvođenje fraze „I Oskar ide ...“ i odsustvo tradicionalnog domaćina. Broj otvaranja ceremonije, u kojem su Snežana i Rob Lou, naišao je na ozbiljne kritike. Alan Kar se suočio sa značajnom reakcijom, što je navelo Akademiju da formira komitet koji će odgovoriti na kritike i oceniti produkciju ceremonije.

Pobednici i nominovani

Nominacije za 61. dodelu Oskara objavljene su 15. februara 1989. godine u pozorištu Semjuel Goldvin na Beverli Hilsu u Kaliforniji od strane Ričarda Kan, predsednika Akademije, i glumice En Arčera. Kišni čovek je predvodio sa brojem nominacija, sa osam nominacija; a Opasne veze i Misisipi u plamenu su izjednačeno delili drugo mesto sa po sedam nominacija.

Pobednici su proglašeni na svečanoj dodeli nagrada 29. marta 1989. godine. Dobitnica za najbolju glumicu Džodi Foster postala je osma osoba u istoriji koja je pobedila u pomenutoj kategoriji za film sa jednom nominacijom. Poslednja osoba koja je postigla ovaj podvig bila je Sofija Loren kada je pobedila za ulogu u filmu Dve žene, godine 1961. Nagradu na najboljeg glumca osvojio je Dastin Hofman. Time je postao peta osoba koja je dva puta pobedila u pomenutoj kategoriji. Sigorni Viver je postala peta glumica koja je dobila dve nominacije za glumu u istoj godini, ali nije pobedila ni u jednoj kategoriji. Džon Lasiter i Vilijam Rivs osvojili su nagradu za najbolji animirani kratki film za Tin Toy, što je bio prvi Piksarov Oskar ikada i prvi CGI film koji je osvojio Oskara.

Nagrade

Nagrade

Mark Džonson, najbolji film

Bari Levinson, najbolji reditelj

Dastin Hofman, najbolji glumac

Džodi Foster, najbolja glumica

Kevin Klajn, najbolja sporedna muška uloga

Džina Dejvis, najbolja sporedna ženska uloga

Kristofer Hempton, najbolji adaptirani scenario

Bil August, najbolji strani film

Bil Gutentag, kopobednik najbolji kratki dokumentarni film

Stiven Rajt, kopobednik za najbolji kratkometražnim igrani film

Džon Lasiter, ko-pobednik za najbolji animirani kratki film

Vilijam Rivs, kopobednik za najbolji animirani kratki film

Dejv Grusin, najbolja originalna muzika

Karli Sajmon, najbolja originalna pesma

Ve Nil, kopobednik najbolja šminku

Ričard Vilijams, kopobednik za najbolje vizuelne efekte

Pobednici su navedeni prvi, istaknuti podebljanim slovima i označeni dvostrukim bodežom (‡).

Najbolji film Kišni čovek – Mark Džonson, producent‡ Slučajni turista – Lorens Kasdan, Čarls Okun, i Majkl Grilo, producenti Opasne veze – Norma Hejman and Hank Monjena, producenti Misisipi u plamenu – Frederik Zolo i Robert F. Kolsberi, producenti Zaposlena devojka – Daglas Vik, producent	Najbolji reditelj Bari Levinson – Kišni čovek‡ Čarls Krajton – Riba zvana Vanda Martin Skorseze – Posljednje Hristovo iskušenje Alen Parker – Misisipi u plamenu Majk Nikols – Zaposlena devojka
Najbolji glumac Dastin Hofman – Kišni čovek kao Rejmond Babit‡ Džin Hekmen – Misisipi u plamenu kao agent Rupert Anderson Tom Henks – Veliki kao Džoš Baskin Edvard Džejms Olmos – Stoj čvrsto i odradi posao kao Haime Eskalante Maks fon Sidou – Pele osvajač kao Lase Karlson	Najbolja glumica Džodi Foster – Optužena kao Sara Tobajas‡ Glen Klous – Opasne veze markiza de Mertej Melani Grifit – Zaposlena devojka kao Tes Mekgril Meril Strip – Plač u tami kao Lindi Čemberlejn Sigorni Viver – Gorile u magli kao Dajan Fosi
Najbolji sporedni glumac Kevin Klajn – Riba zvana Vanda kao Oto Vest‡ Alek Ginis – Mala Dorit kao Vilijam Dorit Martin Landau – Taker: čovek i njegov san kao Abe River Finiks – Život u bekstvu kao Deni Papa Din Stokvel – Udata za mafiju kao Entoni „Toni Tigar“ Ruso	Najbolja sporedna glumica Džina Dejvis – Slučajni turista kao Mjuriel Pričet‡ Džoan Kjuzak – Zaposlena devojka kao Sin Franses Makdormand – Misisipi u plamenu kao gospođe Pel Mišel Fajfer – Opasne veze kao madam de Turvel Sigorni Viver – Zaposlena devojka kao Katarine Parker
Najbolji originalni scenario Kišni čovek – scenario Ronald Bas, Bari Morou ; filmska priča Bari Morou ‡ Veliki – Gari Ros i Ana Spilberg Daramski bik – Ron Šelton Riba zvana Vanda – scenario Džon Kliz; filmska priča Džon Kliz i Čarls Krajton Život u bekstvu – Naomi Foner	Najbolji adaptirani scenario Opasne veze – Kristofer Hempton po romanu Les Liaisons Dangereuses Šoderloa de Lakloa i drami Kristofera Hemptona‡ Slučajni turista – Frenk Galati i Lorens Kasdan po romanu En Tajler Gorile u magli – režija Ana Hamilton Filan; filmska priča Ana Hamilton Filan i Tab Marfi po tekstu Harolda T. P. Hejza i Alekse Šumatof. Mala Dorit – Kristina Edzard po romanu Čarlsa Dikensa Nepodnošljiva lakoća postojanja – Žan-Klod Karijer i Filip Kaufman po romanu by Milana Kundere
Najbolji međunarodni film Pele osvajač (Danska) na danskom – Bile August‡ Hanussen (Mađarska) na mađarskom – Ištvan Sabo The Music Teacher (Belgija) na francuskom – Žerar Korbije Salaam Bombay! (Indija) na hindu – Mira Nair Women on the Verge of a Nervous Breakdown (Španija) na španskom – Pedro Almodovar	Najbolji dugometražni dokumentarni film Hôtel Terminus: The Life and Times of Klaus Barbie – Marsel Ofuls‡ The Cry of Reason: Beyers Naude - An Afrikaner Speaks Out – Robert Bilhajmer i Ronald Miks Let's Get Lost – Brus Veber i Nan Buš Promises to Keep – Džini Derin Who Killed Vincent Chin? – Rene Tadžima-Penja i Kristina Čoj
Najbolji kratki dokumentarni film You Don't Have to Die – Vilijam Gutentag i Malkom Klark‡ The Children's Storefront – Karen Gudman Family Gathering – Lisa Jasui i En Tegnel Gang Cops – Tomas B. Fleming i Denijel Dž. Marks Portrait of Imogen – Nensi Hejl i Meg Partridž	Najbolji kratkometražni igrani film The Appointments of Dennis Jennings – Din Pariso i Stiven Rajt‡ Cadillac Dreams – Matija Karel i Abi Goldstin Gullah Tales – Džordž Degolijan i Gari Mos
Najbolji kratki animirani film Tin Toy – Džon Lasiter i Vilijam Rivs‡ The Cat Came Back – Kordel Barker Technological Threat – Bil Krojer i Brajan Dženings	Najbolja muzika Milagro – Dejv Grusin‡ Slučajni turista – Džon Vilijams Opasne veze – Džordž Fenton Gorile u magli – Moris Žar Kišni čovek – Hans Zimer
Najbolja pesma Let the River Run iz Zaposlena devojka – muzika i tekst Karli Sajmon‡ Calling You iz Bagdad kafe – muzika i tekst Bob Telson Two Hearts iz Baster – muzika Lamont Dozje; tekst Fil Kolins	Najbolji miks zvuka Bird – Les Frešolc, Dik Aleksander, Vern Pur, i Vili D. Burton‡ Umri muški – Don Basman, Kevin F. Kliri, Ričard Overton, i Al Overton mlađi Gorile u magli – Endi Nelson, Brajan Sonders, i Piter Handford Misisipi u plamenu – Robert Dž. Lit, Eliot Tajson, Rik Klajn, i Deni Majkl Ko je smestio Zeki Rodžeru – Robert Nudson, Džon Bojd, Don Didžirolamo, i Toni Dou
Najbolja montaža zvuka Ko je smestio Zeki Rodžeru – Čarls L. Kembel i Luis Edeman‡ Umri muški – Stiven Hanter Flik i Ričard Šor Vilou – Ben Bart i Ričard Hims	Najbolja scenografija Opasne veze – umetnički direktor: Stjuart Krejg; scenografija: Žerar Džejms‡ Beaches – umetnički direktor: Albert Brener; scenografija: Garet Luis. Kišni čovek – umetnički direktor: Ida Random; scenografija: Linda DeSena. Tucker: The Man and His Dream – umetnički direktor: Din Tavularis; scenografija: Armin Ganc. Ko je smestio Zeki Rodžeru – umetnički direktor: Eliot Skot; Dekoracija: Piter Hauit
Najbolja šminka i frizura Bitlđus – Vi Nil, Stiv La Port, i Robert Šort‡ Princ otkriva Ameriku – Rik Bejker Božićni duhovi – Tomas R. Burman i Bari Drejbend-Burman	Najbolja kostimografija Opasne veze – Džejms Ačeson‡ Princ otkriva Ameriku – Debora Nadulman Landis Ništa osim peska – Džejn Robinson Zalazak sunca – Patriša Noris Taker: čovek i njegov san – Milena Kanonero
Najbolja fotografija Misisipi u plamenu – Piter Bižu‡ Kišni čovek – Džon Sil Zora očajnika – Konrad Hol Nepodnošljiva lakoća postojanja – Sven Nikvist Ko je smestio Zeki Rodžeru – Din Kandi	Najbolja montaža Ko je smestio Zeki Rodžeru – Artur Šmit‡ Umri muški – Frank Dž. Urioste i Džon F. Link Gorile u magli – Stjuart Bejrd Misisipi u plamenu – Džeri Hambling Kišni čovek – Stu Linder
Najbolji vizuelni efekti Ko je smestio Zeki Rodžeru – Ken Ralston, Ričard Vilijams, Edvard Džouns, i Džordž Gibs‡ Umri muški – Ričard Edlund, Al Disaro, Brent Bouts, i Tejn Moris Vilou – Denis Muren, Majkl Dž. MakAlister, Fil Tipet, i Kris Evans

Počasni Oskar

• Nacionalni filmski odbor Kanade
• Istman Kodak Kompani

Oskar za specijalno dostignuće

Ričardu Vilijamsu za režiju animacije Ko je smestio Zeki Rodžeru.

Ceremonija

Alan Kar je bio producent 61. dodele Oskara.

Ejmi Irving na Guvernerskom balu posle dodele nagrada.

U pokušaju da privuče gledaoce na televizijski program i poveća interesovanje za svečanosti, Akademija je angažovala filmskog producenta i veterana Oskara, izvršnog koordinatora za talente Alana Kara da producira ceremoniju 1989. godine. U intervjuima za razne medije, on je istakao da je, producirati ceremoniju Oskara, ostvarenje sna.

Značajne promene su uvedene u produkciju televizijskog programa. Po prvi put, voditelji su svakog pobednika proglasili frazom „I Oskar ide ...” umesto „I pobednik je...”. Zelena soba u kojoj su se okupili voditelji Oskara, izvođači i pobednici u bekstejdžu pretvorena je u luksuzni apartman sa nameštajem, slikama, osveženjem i drugim sadržajima pod nazivom „Oskar klub“. Umesto da angažuje voditelja domaćina, Kar se u velikoj meri oslanjao na prezentere često grupisane u parove koji su povezani, bilo kroz porodicu ili filmsku industriju (tema koju je naveo kao „parovi, pratioci, partneri i saputnici“). Sledeća dodela Oskara bez domaćina usledila je tek 2019. godine.

Nekoliko drugih ljudi je bilo uključeno u proizvodnju ceremonije. Džef Margolis je bio direktor emisije. Tekstopisac i kompozitor Marvin Hamliš je angažovan kao muzički nadzornik svečanosti. Komičar i pisac Brus Vilanč je angažovan kao pisac za emisiju, ulogu koju je obavljao do 2014. godine. Kar je takođe okupio osamnaest mladih zvezda, uključujući Patrika Dempsija, Korija Feldmana, Riki Lejka i Blera Andervuda, da bi nastupili u muzičkoj numeri pod nazivom „I Wanna Be an Oscar Winner“ (srp. Желим да будем добитник Оскара). Međutim, za razliku od većine dodela Oskara, Kar je najavio da nijedna od tri pesme nominovane za najbolju originalnu pesmu neće biti izvedena uživo.

Televizijski prenos je takođe ostao upamćena po tome što je to bilo poslednje javno pojavljivanje glumice i komičarke Lusil Bol, gde su ona i ko-prezenter Bob Houp dobili ovacije. Dana 26. aprila, skoro mesec dana nakon ceremonije, preminula je od disecirajuće aneurizme aorte u 77. godini.

Uvodni komadi

U pokušaju da pokaže više glamura i spektakularnosti na ceremoniji, producent Kar je angažovao dramaturga Stiva Silvera da koproducira uvodne komade inspirisane Silverovom dugogodišnjom muzičkom revijom Beach Blanket Babylon. Segment se sastojao od razrađene scenske predstave usredsređene na glumicu Ajlin Bouman obučenu kao Snežana iz Diznijevog filma Snežana i sedam patuljaka, koja dolazi u Holivud i oduševljava se njegovim glamurom. Poput Beach Blanket Babylon, u prvom delu su se pojavili plesači koji su nosili ogromne, složene šešire. U ambijentu dizajniranom da liči na noćni klub Kokonat Grov, pojavljivali su se holivudski uglednici kao što su glumice Alis Fej, Doroti Lamur, Sid Šaris, njen suprug Toni Martin, kao i Badi Rodžers i Vinsent Prajs, dok je pevač i televizijski producent Merv Grifin izvodio obradu pesme I've Got a Lovely Bunch of Coconuts. Ajlin i glumac Rob Lou su zatim otpevali prerađenu verziju pesme Proud Mary, rok benda Kridens klirvoter rivajval, sa tekstom prilagođenim da se odnose na filmsku industriju, i upravo je ova pesma po kojoj je taj čin neslavno upamćen.

Rejting i uticaj

Uprkos kritikama u vezi sa produkcijom ceremonije, prenos na Ej-Bi-Si-u privukao je u proseku 42,68 miliona gledalaca, što je povećanje od 1% u odnosu na pređašnju ceremoniju. Emisija je takođe privukla veće rejting pa je prema Nilsen rejtingu, u poređenju sa prethodnom ceremonijom, sa 29,81% domaćinstava sa šerom od 50,41. Bio je to najgledaniji prenos Oskara od 56. ceremonije, održane 1984. godine.

Ipak, AMPAS je osnovao Komitet za reviziju dodele nagrada kako bi procenio i utvrdio zašto je televizijski prenos izazvao tako negativnu reakciju medija i industrije zabave. Komisija je kasnije utvrdila da je Karova najveća greška bila što je dozvolio da se uvodni komadi izvode 12 minuta. Producent i bivši predsednik Udruženja američkih režisera Gilbert Kejts, koji je bio na čelu komiteta, rekao je da Kar ne bi dobio tako oštre kritike da je broj uvodnih komada bio mnogo manji. Kejts je kasnije angažovan kao producent televizijskog programa za narednu godinu.

Prema različitim insajderima i novinarima šoubiznisa, kritike i reakcije sa ceremonije dovele su do toga da Kar nikada više nije producirao film ili pozorišnu predstavu. Umro je od komplikacija nastalih od raka jetre 29. juna 1999. godine u 62. godini života.

Bibliografija

• Hofler, Robert (2010). Party Animals : A Hollywood Tale of Sex, Drugs, and Rock 'n' Roll Starring the Fabulous Allan Carr. Cambridge, Massachusetts, United States: Da Capo Press. ISBN 978-0-306-81655-0. OCLC 779680732. 
• Levy, Emanuel (2003). All About Oscar: The History and Politics of the Academy Awards. New York, United States: Continuum International Publishing Group. ISBN 0-8264-1452-4. 
• Osborne, Robert (2008). 80 Years of the Oscar: The Complete History of the Academy Awards. New York, United States: Abbeville Publishing Group. ISBN 978-0-7892-0992-4. 
• Pond, Steve (2005). The Big Show: High Times and Dirty Dealings Backstage at the Academy Awards. New York, United States: Faber and Faber. ISBN 0-571-21193-3. 
• Wiley, Mason; Bona, Damien (1996). Inside Oscar: The Unofficial History of the Academy Awards (5 izd.). New York, United States: Ballantine Books. ISBN 0-345-40053-4. OCLC 779680732. 

Spoljašnje veze

Zvanične veb prezentacije

• Zvanična stranica nagrade
• Zvaničan veb-sajt Akademije filmskih umetnosti i nauka
• Kanal nagrade na platformi Jutjub (pod upravljanjem Akademije filmskih umetnosti i nauka)

Analize

• 1988 Academy Awards Winners and History Filmsite.org
• Academy Awards, USA: 1989 Internet Movie Database

Ostali izvori

• The 61st Annual Academy Awards na sajtu IMDb (jezik: engleski)