Hronologija radničkog pokreta i KPJ 1932.
◄ 1920—1929. | |
1940—1949. ► |
Hronološki pregled važnijih događaja vezanih za Radnički pokret Jugoslavije i Komunističku partiju Jugoslavije (KPJ), kao i opšta politička dešavanja koja su se dogodila u Kraljevini Jugoslaviji tokom 1932. godine.
Januar[uredi | uredi izvor]
8. januar[uredi | uredi izvor]
- Član CK KPJ Đuro Cvijić dostavio izveštaj Privremenom rukovodstvu KPJ, u kome ih je obavestio o štampanju prvog toma „Kapitala” Karla Marksa, koje su izvršili Moša Pijade i Rodoljub Čolaković, za vreme boravka u sremskomitrovačkom zatvoru. Obavestio ih je takođe o vezama osuđenih robijaša-komunista iz Lepoglave, među kojima je bio i Moša Pijade, sa komunistima u Zagrebu.[1]
15. januar[uredi | uredi izvor]
- Na Univerzitetu u Beogradu, na prvi dan zasedanja Narodne skupštine i Senata Kraljevine Jugoslavije, izbile demonstracije studenata protiv vladajućeg režima. Žandarmerija je razbila demonstracije i privela oko stotinu studenata, a Univerzitet je zatvoren na tri dana.[1]
u toku januara[uredi | uredi izvor]
- Održano šest sednica Privremenog rukovodstva KPJ, kojima je predsedavao Filip Filipović i na kojima je diskutovano o radu Saveza grafičkih radnika Jugoslavije i o uticaju KPJ na grafičke radnike; o pripremanju januarskog broja „Proletera”; o Izveštaju o radu, korespodenciji sa organizacijama i rukovodstvima u zemlji, o kampanji za izbor radničkih poverenika; o studentskom pokretu i o radu sindikata. Na poslednjoj sednici, održanoj 27. januara, Privremeno rukovodstvo dalo je mišljenje o radu Petka Miletića u Srbiji i Vojvodini i dr.[2]
April[uredi | uredi izvor]
4. april[uredi | uredi izvor]
- Formirana nova Vlada Kraljevine Jugoslavije (prva posle zavođenja šestojanuarske diktature) na čijem se čelu nalazio Vojislav Marinković, jedan od vođa Jugoslovenske nacionalne stranke (Vlada je postojala do 6. jula kada je zamenila Vlada Milana Srškića).
Jul[uredi | uredi izvor]
6. jul[uredi | uredi izvor]
- Formirana nova Vlada Kraljevine Jugoslavije na čijem se čelu nalazio Milan Skršić, jedan od vođa Jugoslovenske nacionalne stranke (Vlada je postojala do 27. januara 1934. kada je zamenila Vlada Nikole Uzunovića).
Septembar[uredi | uredi izvor]
6. septembar[uredi | uredi izvor]
- U toku noći 6/7. septembra, grupa od 10 ustaša se ilegalno prebacila iz Zadra (u sastavu Kraljevine Italije) na područje Gospića, gde se povezala sa grupom članova ustaške organizacije i pod vođstvom Andrije Artukovića izvršila napad na žandarmerijsku stanicu u selu Brušane, kod Gospića. Nakon napada, ustaše su se preko Velebita povukle u Italiju. Računajući na nacionalno i ekonomsko nezadovoljstvo naroda, usled velike ekonomske krize, ustaško vođstvo je računalo da će ovom akcijom uspeti da pokrene ustanak širih razmera. Iako mala, ova akcija izazvala je veoma oštro reagovanje vlasti i pogoršala ionako loše italijansko-jugoslovenske odnose, a u istoriografiji je ostala zabeležena kao Lički ili Velebitski ustanak.[3]
Oktobar[uredi | uredi izvor]
u toku oktobra[uredi | uredi izvor]
- U Kotoru održana Šesta pokrajinska konferencija KPJ za Crnu Goru, Boku, Sandžak, Kosovo i Metohiju na kojoj je izabran novi Pokrajinski komitet i njegov Sekretarijat u sastavu — Božo Ljumović, sekretar i Adolf Muk i Vasilije Raičević, članovi. Kasnije je u Sekretarijat kooptiran Marko Radović.[4]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b Hronologija 1 1980, str. 198.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 197.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 202.
- ^ Hronologija 1 1980, str. 203.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Pregled istorije Saveza komunista Jugoslavije. Beograd: Institut za izučavanje radničkog pokreta. 1963. COBISS.SR 54157575
- Hronologija revolucionarne delatnosti Josipa Broza Tita. Beograd: Export-press. 1978. COBISS.SR 50094343
- Hronologija radničkog pokreta i SKJ 1919—1979. tom I 1919—1941. Beograd: Narodna knjiga; Institut za savremenu istoriju. 1980. COBISS.SR 1539739342
- Istorija Saveza komunista Jugoslavije. Beograd: Izdavački centar „Komunist”; Narodna knjiga; Rad. 1985. COBISS.SR 68649479
Hronologija radničkog pokreta, Saveza komunista i Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije | ||
|---|---|---|
Hronologija je podeljena na tri oblasti — Hronologija radničkog pokreta i KPJ (1919—1941), Hronologija Narodnooslobodilačke borbe (1941—1945) i Hronologija SFRJ i SKJ (1945—1992) | ||
| do 1899. | .svg) .svg) | |
| 1900—1919. | ||
| 1920—1929. | ||
| 1930—1939. | ||
| 1941—1949. | ||
| 1950—1959. | ||
| 1960—1969. | ||
| 1970—1979. | ||
| 1980—1983. | ||
| 1990—1992. | ||
