Borski upravni okrug
| Borski upravni okrug | |
|---|---|
 | |
| Država |  Srbija |
| Region | Južna i istočna Srbija |
| Istorijske oblasti | Ključ, Negotinska krajina, Poreč, Kučaj, Crna Reka |
| Admin. centar | Bor |
| Osnivanje | 1992. |
| Površina | 3.507[1] km2 |
| Stanovništvo | 2022.[2] |
| — broj st. | 101.100 |
| — gustina st. | 28,83 st./km2 |
| Pozivni broj | +381 (0)30 +381 (0)19 |
| Opštine i gradovi | 4 Grad Bor Kladovo Majdanpek Negotin |
| Broj naselja | 90 (6 gradskih i 84 seoska) |
| Zvanični veb-sajt | |
Borski upravni okrug se nalazi u severnoistočnoj Srbiji i postoji pod sadašnjim imenom od februara 2006. godine (pre toga se zvao Borski okrug po Uredbi Vlade od 29. januara 1992).
Sedište okruga je Bor, poznat po svom istorijskom i kulturnom nasleđu. Načelnik Borskog upravnog okruga je Mr Vladimir Stanković.
Geografski položaj[uredi | uredi izvor]
Borski okrug se nalazi u istočnoj Srbiji. Prirodnu granicu okruga na severu čini Đerdapsko jezero, na istoku reke Dunav i Timok, a na zapadu Karpatske planine Šomrda, Homoljske planine, Crni vrh i Kučaj.
Granice okruga su sledeće:
- Na jugu - Zaječarski okrug
- Na jugozapadu - Pomoravski okrug
- Na zapadu - Braničevski okrug
- Na severu i istoku - Mehedinci, Rumunija
- Na jugoistoku - Vidinska oblast, Bugarska
Teritorijalna organizacija[uredi | uredi izvor]
Borski upravni okrug čini jedan grad i tri opštine:
| Grb | Opština/grad | Sedište | Površina (km²) | Stanovništvo (2022)[2] | Broj naselja |
|---|---|---|---|---|---|
 |
Bor | Bor | 856 | 40.845 | 14 |
 |
Negotin | Negotin | 1.090 | 28.261 | 39 |
 |
Kladovo | Kladovo | 629 | 17.435 | 23 |
 |
Majdanpek | Majdanpek | 932 | 14.559 | 14 |
| Izvor: Republički zavod za statistiku[1] | |||||
Kultura[uredi | uredi izvor]
U okolini Bora nalaze se: Dvorac kneza Aleksandra iz 1856. godine, građen u duhu romantizma i Konak kneza Miloša (smešten u Brestovačkoj Banji, nastao u 19. veku). Bor je poznat kao središte najvećeg rudnika bakra u Evropi, čija eksploatacija je počela 1904. godine, ali su ga, prema pronađenim dokumentima, koristili još u davnim antičkim vremenima. Na prostoru Borskog upravnog okruga nalazi se i najveći nacionalni park u Srbiji - Nacionalni park Đerdap, unutar koga se nalazi veoma značajno arheološko nalazište Lepenski Vir. Pored Đerdapa, za svetsku kulturnu baštinu predložene su i Negotinske pivnice. Ovaj prostor istočne Srbije poznat je i po svom rimskom nasleđu. Nedaleko od Kladova nalaze se ostaci Trajanovog mosta, koji je hiljadu godina važio za najveći most na svetu, kao i ostaci rimske tvrđave Diana, dok se nedaleko od Negotina nalaze ostaci rimske carske palate.
Načelnici Borskog upravnog okruga[uredi | uredi izvor]
Trenutni načelnik Borskog upravnog okruga je Vladimir Stanković koji je vršilac te dužnosti od 2018. godine. Prethodni načelnici Borskog upravnog okruga bili su:[3]
- Nedeljko Magdalinović (1992)
- Colić Jovan (1992-1993)
- Milivoje Ilić (1993-2001)
- Zorica Đerić Stojčić (2001-2007)
- Siniša Puljecović (2007-2014)
- Miroslav Knežević (2014-2018)
Demografija[uredi | uredi izvor]
| Demografija[4] | ||
|---|---|---|
| Godina | Stanovnika | |
| 1948. | 144.049 | |
| 1953. | 151.973 | |
| 1961. | 160.096 | |
| 1971. | 175.848 | |
| 1981. | 180.463 | |
| 1991. | 178.718 | |
| 2002. | 146.551 | |
| 2011. | 124.992 | |
| 2022. | 101.100 | |
Popis 2011.[uredi | uredi izvor]
Prema popisu iz 2011. godine Borski okrug je imao 124.992 stanovnika od kojih su 105.213 (84,18%) bili punoletni, a prosečna starost je iznosila 44,7 godina. Bilo je 61.096 muškaraca (48,88%) i 63.896 žena (51,12%). Ukupan broj domaćinstava iznosio je 45.970, a prosečan broj članova po domaćinstvu je bio 2,7. Najbrojnija etnička grupa bili su Srbi (77,8%), a od manjina najviše je bilo Vlaha (10,65%) i Roma (1,8%). Procenjeni broj stanovnika za 2019. godinu bio je 111.152 stanovnika.[1]
Popis 2022.[uredi | uredi izvor]
Prema poslednjem popisu stanovništva iz 2022. u Borskom upravnom okrugu živelo je 101.100 stanovnika što je za 19,11% manje u odnosu na popis iz 2011. godine. Etničku većinu čine Srbi, a od manjina izdvajaju se Vlasi, Romi i Rumuni.
Religija[uredi | uredi izvor]
Najveći broj stanovnika Borskog okruga je pravoslavne veroispovesti. Prema popisu iz 2011. 112.084 (89,67%) stanovnika se izjasnilo kao pravoslavci, a od ostalih verskih grupa mogu se izdvojiti muslimani (u Boru) i katolici.[1]
| Veroispovest | Broj | % |
| Pravoslavci | 112.084 | 89,67% |
| Muslimani | 1.458 | 1,17% |
| Katolici | 535 | 0,43% |
| Protestanti | 216 | 0,17% |
| Ostale hrišćanske religije [a] | 112 | 0,09% |
| Ateisti | 688 | 0,55% |
| Agnostici | 22 | 0,02% |
| Neopredeljeni | 4.934 | 3,95% |
| Nepoznato | 4.020 | 3,22% |
Borski okrug se celom površinom nalazi na teritoriji Eparhije timočke čije je sedište u Zaječaru. Od ukupno 7 arhijerejskih namesništva Eparhije timočke, tri se nalaze na teritoriji Borskog okruga:[6]
- Arhijerejsko namesništvo borsko-porečko (obuhvata grad Bor i opštinu Majdanpek)
- Arhijerejsko namesništvo ključko (obuhvata opštinu Kladovo)
- Arhijerejsko namesništvo negotinsko (obuhvata opštinu Negotin)
Manastiri Eparhije timočke na teritoriji Borskog okruga su Koroglaš, Vratna, Manastirica i Bukovo.[7]
Najveća naselja[uredi | uredi izvor]
| № | Grad | Populacija | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bor  Negotin |
1. | Bor | 28.822 |  Kladovo  Majdanpek | |||||
| 2. | Negotin | 14.647 | |||||||
| 3. | Kladovo | 8.171 | |||||||
| 4. | Majdanpek | 6.326 | |||||||
| 5. | Zlot | 2.675 | |||||||
| 6. | Brestovac | 2.594 | |||||||
| 7. | Donji Milanovac | 1.984 | |||||||
| 8. | Rudna Glava | 1.601 | |||||||
| 9. | Šarbanovac | 1.311 | |||||||
| 10. | Jabukovac | 940 | |||||||
Galerija[uredi | uredi izvor]
-
Naselja Borskog okruga -
Etnička karta (popis 2011) -
Etnička karta (popis 2002)
.png)
.png)
Napomene[uredi | uredi izvor]
- ^ U grupu Ostale hrišćanske religije svrstana su lica, koja su se izjasnila sa religioznom pripadnošću Jehovini svedoci, orijentalni kršćani i drugi hrišćani.
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ a b v g Opštine i regioni u Republici Srbiji Republički zavod za statistiku, Beograd 2020, pristupljeno 13. januara 2022.
- ^ a b v g „Nacionalna pripadnost : podaci po opštinama i gradovima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine” (PDF). Republički zavod za statistiku Srbije. Pristupljeno 28. 05. 2023.
- ^ Načelnici Borskog okruga Zvanični sajt Borskog upravnog okruga, pristupljeno 13. januara 2022.
- ^ „Knjiga 20”. Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011. Podaci po naseljima (PDF). stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. septembar 2011. ISBN 978-86-6161-109-4.
- ^ Etnička struktura nakon popisa 2011.
- ^ Parohije Eparhije timočke Zvanični sajt Eparhije timočke, pristupljeno 14. januara 2022.
- ^ Manastiri Eparhije timočke Zvanični sajt Eparhije timočke, pristupljeno 14. januara 2022.
- ^ „Starost i pol, podaci po naseljima - Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. godine” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 25. 5. 2023. Pristupljeno 30. 5. 2023.
| Državne | |
|---|---|
| Geografske | |
