Galerije
| Galerije | |
|---|---|
 Galerije, porfirni portret iz Feliks Romulijane | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 250. |
| Mesto rođenja | Rimsko carstvo |
| Datum smrti | 5. maj 311 |
| Mesto smrti | Serdika, Rimsko carstvo |
| Porodica | |
| Supružnik | Galeria Valeria |
| Potomstvo | Valeria Maximilla |
| Dinastija | tetrarhija |
| Prethodnik | Konstancije I Hlor |
| Naslednik | Sever II |
Galerije (lat. Galerius; * rođen oko 250. godine, umro 311. u Serdici) je pod punim imenom Gaj Galerije Valerije Maksimijan (lat. Gaius Galerius Valerius Maximianus) bio rimski car od 305. do svoje smrti, 311. godine. Pored Dioklecijana, bio je jedan od rimskih tetrarha.
Biografija[uredi | uredi izvor]
Napredovanje do carskog položaja[uredi | uredi izvor]
Galerije je bio ilirskog porekla i poticao je iz priobalne Dakije, što je prostor današnje istočne Srbije. Rođen je oko 250. godine, i započeo je svoju vojnu karijeru pod Aurelijanom, a služio je i pod Probom. Istakao se kao sposoban vojnik i dobijao je najviše počasti.
1. marta 293. godine, Dioklecijan je, uspostavivši sistem tetrarhije, za svog savladara na Istoku, sa titulom cezar izabrao Galerija. Galerije je tada napustio svoju prvu ženu sa kojom je imao ćerku i oženio se Valerijom, Dikolecijanovom kćerkom. 294. Galerije je ratovao u Egiptu i 295. kod Ktesifona se borio protiv Sasanida. 297—298. godine Galerije je pobedio persijskog kralja Narzesa, zbog čega je podigao svoju trijumfalnu kapiju u Solunu. Posle poraza persijanaca oni su napustili Mesopotamiju, pa je Galerije slavljen u celoj imperiji kao drugi Romul i Aleksandar.[1] Posle Dioklecijanovog povlačenja, 305. godine, Galerije je došao na njegovo mesto sa titulom avgusta. Za svog cezara izabrao je Maksimina Daju. U međuvremenu, Konstancije Hlor je postao avgust na Zapadu. Galerije se, oslanjajući se na Severa II, nadao da će posle smrti Konstancija Hlora zavladati samostalno čitavim Carstvom. Do toga nije došlo, budući da je to sprečio sin Konstancija Hlora, Konstantin Veliki.
Galerije je pokušao da povrati svoje pozicije invazijom Italije 307. godine, kada je napao Maksencija. Ali, ovim ništa nije postigao. Onda je uzdigao svog prijatelja Licinija do položaja avgusta. Imperator Galerije je vladao po uzoru na cara Dioklecijana pa je planirao da sagradi palatu odakle je poticao, isto kao i Dioklecijan u Splitu. Zato je posle pobede nad persijancima Galerije skupio najbolje graditelje, umetnike i zanatlije iz celog carstva kako bi izgradili i ukrasili raskošnu palatu koju je nazvao u čast svoje majke Romule. Tako nastaje carska palata Feliks Romulijana kod današnjeg Zaječara. Palata je građena na ostacima stare rezidencije i građena je sve do Galerijeve smrti.[2][3]
Galerije i hrišćani[uredi | uredi izvor]
Galerije je važio, naročito kod Lakstancije, za jednog od najvećih progonitelja hrišćana. Galerije je proganjao hrišćane još dok je Dioklecijan vladao, a kasnije je, kao avgust, samo nastavio sa tom politikom. Poslednje edikte o progonu hrišćana izdao je upravo Galerije, počevši od 303. godine. 30. aprila 311. godine. Malo pre njegove smrti, Galerije je ipak izdao jedan edikt o toleranciji prema hrišćanima, verovatno pod uticajem teške bolesti koja ga je sporo ubijala. Najverovatnije se radilo o nekoj vrsti kancera. Tako je hrišćanstvo postalo dozvoljena religija, dok god nije ugrožavalo uspostavljeni poredak.
Danas se bogata kolekcija nalaza sa lokaliteta Gamzigrad čuva u Narodnom muzeju u Zaječaru, a manji deo i na samom lokalitetu.
Reference[uredi | uredi izvor]
Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]
| Međunarodne | |
|---|---|
| Državne | |
| Umetničke | |
| Ljudi | |
| Ostale | |
