Srpski nacionalni identitet
.jpg)
Srbija je nacionalna država Srba, u kojoj su Srbi dominantna etnička grupa. Srbi su takođe dominantni i u Republici Srpskoj, konstitutivnom entitetu Bosne i Hercegovine. U 19. vijeku, srpski nacionalni identitet se javlja, sa svješću o istoriji i tradiciji, srednjovjekovnim nasljeđem, kultunim jedinstvom, uprkos životu pod različitim imperijama. Tri elementa, zajedno sa nasljeđem dinastije Nemanjić, bila su presudna u stvaranju identiteta i njegovom očuvanju tokom strane dominacije: Srpska pravoslavna crkva, Kosovski zavet i srpski jezik.[1] Identifikacija sa srednjovjekovnim nasljeđem kroz poštovanje srpskih svetitelja, zajedno sa srpskom epskom poezijom, doprinjela je razvoju odvojene nacionalne svijesti od ostalih pravoslavnih balkanskih naroda.[2] Ciklusi epskih pjesama o Kraljeviću Marku, hajducima i uskocima, nadahnuli su Srbe da povrate slobodu i svoju herojsku prošlost.[2] U pričama, hajduci su heroji: igrali su ulogu srpske elite tokom osmanske vladavine, branili su Srbe od osmanskog ugnjetavanja i pripremali za nacionalno oslobođenje i doprinjeli tome tokom oba srpska ustanka.[3] Simbolika Kosovskog mita postala je mit pokretač, označavajući mučeništvo i odbranu srpske časti i hrišćanstva od Turaka (muslimana).[4] Kada je Kneževina Srbija stekla nezavisnost od Osmanskog carstva, pravoslavlje je postalo ključno u definisanju nacionalnog identiteta, umjesto jezika koji su dijelili sa ostalim Južnim Slovenima (Hrvati i Muslimani).[5]
Ćirilično pismo je važan simbol srpskog nacionalnog identiteta.[6] Prema ustavu Republike Srbije iz 2006. godine, srpska ćirilica je jedino zvanično pismo u upotrebi;[7] jedno je od zvaničnih pisama Crne Gore i Bosne i Hercegovine.[8] Dvoglavi orao i krst sa četiri ocila su glavni heraldički simbol koji predstavlja srpski nacionalni identitet kroz vijekove.[9]
Međunarodno istraživanje o samopoštovanju izvedeno je na uzorku od 16.998 ljudi iz 53 nacije, a objavilo ga je Američko udruženje psihologa 2005. godine;[10] upitnik uključuje stavove o individualnoj ličnosti, o svojoj naciji i o ostalim nacijama. Istraživanje je pokazalo da je Srbija među najsamopoštovanijim nacijama, ispred Sjedinjenih Američkih Država (6. mjesto) i Japana (posljednje mjesto), i većina nacija, uključujući i Srbe, slaže se sa tim.[11] Istraživanje je takođe pokazalo da je Srbija među 10 najkolektivističkih nacija.[10]
Vidi još[uredi | uredi izvor]
Reference[uredi | uredi izvor]
- ^ Trbovich, Ana S. (2008). A Legal Geography of Yugoslavia's Disintegration. Oxford University Press, USA. str. 69. ISBN 978-0-19-533343-5.
- ^ a b Dragnich, Alex N. (1994). Serbia's Historical Heritage. East European Monographs. str. 29—30. ISBN 978-0-88033-244-6.
- ^ Edited by Norman M. Naimarkand Holly Case; Naimark, Norman M. (2003). Yugoslavia and Its Historians: Understanding the Balkan Wars of the 1990s. Stanford University Press. str. 25. ISBN 978-0-8047-8029-2.
- ^ Stoianovich, Traian (1994). Balkan Worlds: The First and Last Europe. M.E. Sharpe. str. 303. ISBN 978-0-7656-3851-9.
- ^ Catherwood, Christopher (2002). Why the Nations Rage: Killing in the Name of God. Rowman & Littlefield. str. 135. ISBN 978-0-7425-0090-7.
- ^ Entangled Histories of the Balkans: Volume One: National Ideologies and Language Policies. BRILL. 2013. str. 414. ISBN 978-90-04-25076-5.
- ^ Article 10 of the Constitution of the Republic of Serbia (English version Arhivirano na sajtu Wayback Machine (9. april 2010))
- ^ Alexander, Ronelle (2006). Bosnian, Croatian, Serbian, a Grammar: With Sociolinguistic Commentary. Univ of Wisconsin Press. str. 1—2. ISBN 978-0-299-21193-6.
- ^ Atlagić, Marko (2009). „Određivanje nacionalnih heraldičkih simbola na primjeru Srba i Hrvata [Étude des symboles nationaux héraldiques à l' exemple des Serbes et des Croates]” (PDF). Zbornik radova Filozofskog fakulteta u Prištini, no. 39. str. 179–188: 180. Arhivirano iz originala (PDF) 28. 05. 2015. g. Pristupljeno 11. 03. 2017.
- ^ a b David P. Schmitt; Jüri Allik (2005). „Simultaneous Administration of the Rosenberg Self-Esteem Scale in 53 Nations: Exploring the Universal and Culture-Specific Features of Global Self-Esteem”. Journal of Personality and Social Psychology. American Psychological Association. 89 (4).
- ^ Kurir, Mondo (20. 8. 2012). „Istraživanje:Srbi narod najhrabriji”. B92.
Literatura[uredi | uredi izvor]
- Trbovich, Ana S. (2008). A Legal Geography of Yugoslavia's Disintegration. Oxford University Press, USA. str. 69. ISBN 978-0-19-533343-5.
- Alexander, Stella (1983). „Religion and national identity in Yugoslavia”. Occasional Papers on Religion in Eastern Europe. 3 (1): 2.
- Budding, Audrey Helfant (1997). „Yugoslavs into Serbs: Serbian national identity, 1961–1971”. Nationalities Papers. 25 (3): 407—426.
- Cvetković, Vladimir N. (2002), Nacionalni identitet i (re) konstrukcija institucija u Srbiji (ideologije, obrazovanje, mediji) (PDF), Arhivirano iz originala (PDF) 08. 10. 2016. g., Pristupljeno 11. 03. 2017
- Janjić, Dušan (1997). „The Management of Ethnic Conflict and the Crisis of National Identity”. Ethnic Conflict Management. The Case of Yugoslavia: 171—193.
- Jovanović, Dejan (2015). „DUALNA PRIRODA SRPSKOG NACIONALNOG IDENTITETA” (PDF). Politički identitet Srbije u globalnom i regionalnom kontekstu. Belgrade: Univerzitet u Beogradu. Fakultet političkih nauka: 55—60. Arhivirano iz originala (PDF) 08. 10. 2016. g. Pristupljeno 11. 03. 2017.
- Jovanović, Ana Kuzmanović (2011). „Preserving the Integrity of National Identity: Metaphors for Kosovo in Serbian Political Discourse”. Texas Linguistics Forum. 54.
- Mylonas, Christos (2003). Serbian Orthodox fundamentals: The quest for an eternal identity. Central European University Press.
- Nedeljković, Saša (2006). „Mit, religija i nacionalni identitet: Mitologizacija u Srbiji u periodu nacionalne krize” (PDF). Etnoantropološki problemi: 155—179. Arhivirano iz originala (PDF) 05. 03. 2016. g. Pristupljeno 11. 03. 2017.
- Radenović, Sandra (2006). „Nacionalni identitet, etnicitet, (kritička) kultura sećanja”. Filozofija i društvo. 3 (31).
