Crkva Svetog Nikole u Ramaći

Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
	Crkva Svetog Nikole u Ramaći
Opšte informacije
Mesto	Ramaća
Opština	Opština Stragari
Država	Srbija
Vrsta spomenika	crkva
Vreme nastanka	14. vek
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac

Crkva Svetog Nikole Mirlikijskog u Ramaći, nalazi se na padinama Rudnika, 25 km zapadno od Kragujevca i pripada Eparhiji žičkoj Srpske pravoslavne crkve.^[1] Podigli su je krajem 14. veka (između 1389. i 1395) nepoznati ktitori (sveštenik sa sinom i bratom), a kneginja Milica ga je 1395. godine priložila svetogorskom manastiru Svetog Pantelejmona.

Radovi na otkrivanju i zaštiti živopisa u unutrašnjosti crkve su izvedeni u periodu od 1956. do 1958. godine, a crkva u Ramaći se danas nalazi pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od velikog značaja^[2].

Arhitektura[uredi | uredi izvor]

Manastirska crkva je relativno mala građevina jednobrodne osnove sa, spolja, osmostranom kupolom i drvenim narteksom koji je dozidan u 19. veku. Njena spoljašnjost je omalterisana, bez, za tada dominantni Moravski stil očekivanih, ukrasa, osim pilastara koji odgovaraju onima u njenoj unutrašnjosti.

Živopis[uredi | uredi izvor]

Živopis u crkvi je nastao 1392. ili početkom 1393. godine^[3] i veoma oštećen^[2], ali se i pored toga vidi da je veoma zanimljivog ikonografskog programa^[2]. Ktitorska kompozicija se nalazi na južnom zidu i sačinjavaju je sveštenik u belom, njegov brat i sin koji prinose crkvu (njen model drže sveštenik i brat) svetom Nikoli. Pored njih, na zapadnom zidu su bili naslikani tadašnji vladar Srbije, knez Stefan Lazarević (knez 1389—1402, despot 1402—1427) i jedan patrijarh^[3] (možda Spiridon (1379—1389)^[3]), dok se figure muškarca i žene dvojako tumače, ili kao neposredni suveren ktitora, gospodar Rudničkog kraja vojvoda Nikola Zojić sa suprugom Vidoslavom^[2] ili kao knez Lazar i kneginja Milica^[3].

U središnjem delu crkve, naslikani su Stradanja Hristova, scene iz života Bogorodice i svetog Nikole, Veliki praznici, kao i kamenovanje svetog prvomučenika Stefana, dok su u drugoj zoni (iznad stojećih figura u prvoj) prikazani poprsja svetaca u medaljonima. Pričešće apostola, Bogorodica sa anđelima, Povorka anđela i Poklonjenje arhijereja Hristu naslikano je u oltarskom delu crkve, dok su u kupoli predstavljeni biblijski proroci i Nebeska liturgija.

Galerija[uredi | uredi izvor]

Ktitorska kompozicija
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole
Crkva Svetog Nikole

Vidi još[uredi | uredi izvor]

Izvori[uredi | uredi izvor]

^ „Arhijerejsko namesništvo gružansko”. Eparhija žička. Pristupljeno 21. 8. 2019.
^ ^a ^b ^v ^g „Crkva svetog Nikole — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Ramaća, crkva svetog Nikole”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126.
^ ^a ^b ^v ^g Radojčić, Svetozar (1996). Portreti srpskih vladara u srednjem veku (fototipsko izdanje originala iz 1934. godine sa dopunama). Beograd. ISBN 86-80879-07-X.

Spoljašnje veze[uredi | uredi izvor]

[1] „Arhijerejsko namesništvo gružansko”. Eparhija žička. Pristupljeno 21. 8. 2019.

[СК-2] v ^g „Crkva svetog Nikole — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
(iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Ramaća, crkva svetog Nikole”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126.

[СР-3] v ^g Radojčić, Svetozar (1996). Portreti srpskih vladara u srednjem veku (fototipsko izdanje originala iz 1934. godine sa dopunama). Beograd. ISBN 86-80879-07-X.

[1]

[2]

[3]

p r u Nepokretna kulturna dobra u Šumadijskom upravnom okrugu
Aranđelovac	Crkva Svetog Arhangela Mihaila u Brezovcu Crkva brvnara u Darosavi Kuća Milutina Vučkovića u Stojniku Crkva Svetog Arhanđela Gavrila u Aranđelovcu Rodna kuća Vojislava Manojlovića Zgrada Starog opštinskog suda u Aranđelovcu Zgrada stare pošte u Aranđelovcu Okućnica Ilije Miloševića Kuća u ul. Knjaza Miloša 22 u Aranđelovcu Crkva Svetog arhanđela Gavrila sa spomen česmom u Bukoviku Vila „Karadžić” u Bukoviku Spomen-kosturnica u Aranđelovcu
Batočina	Manastir Grnčarica Crkva brvnara u Brzanu
Knić	Čestin (tvrđava) Mrnjina crkva Manastir Kamenac Srednjovekovni grad Borač na Kršu Zgrada stare škole u Toponici Stara kuća Radomira Lazovića Spomen kuća u Toponici Kuća polubrvnara u Vrbeti Kuća Petra Tucakovića u Čestinu Kuća Marka Stanojevića u selu Leskovac
Kragujevac	Manastir Drača Manastir Voljavča Manastir Blagoveštenje Rudničko Crkva Svetog Nikole u Ramaći Srednjovekovni grad Srebrnica Kuća Svetozara Markovića u Kragujevcu Zgrada Okružnog suda u Kragujevcu Amidžin konak Sobrašice u Lužnicama Zgrada livnice sa kovačnicom u Kragujevcu Zgrada Prve kragujevačke gimnazije Kuća Tucakovića u ul. JNA 11 (Kneza Mihaila 11) u Kragujevcu Knez Mihailov konak u Kragujevcu Vodenica u Grošnici Zgrada u ul. Svetozara Markovića 5 u Kragujevcu Kuća u ul. Svetozara Markovića 19 u Kragujevcu Kuća u ul. Svetozara Markovića 17 u Kragujevcu Stara crkva i zgrada skupštine u Kragujevcu Crkva Petkovica u Stragarima Kuća u ul. Svetozara Markovića 9 u Kragujevcu Zgrada u ul. M. Tita 121 (danas Kralja Aleksandra) u Kragujevcu Kuća Vojina i Živojina Pavlovića Kuća Tanaska Rajića Stara škola u Kragujevcu - zadužbina Milovana Gušića Betonski pešački most preko Lepenice u Kragujevcu Bubanj-česma u Kragujevcu Lučni most broj 1 Lučni most broj 2 Kuća u ulici Kragujevačkog oktobra 116 u Kragujevcu Vodotoranj u Kragujevcu Zgrada u ul. Svetozara Markovića 69 u Kragujevcu Upravna zgrada bolnice u Kragujevcu Zgrada železničke stanice u Kragujevcu Crkva Svetog proroka Ilije u Donjim Grbicama Spomenik palim Šumadincima Kuća-legat Ljubice Filipović Vatrogasni dom u Kragujevcu Zgrada Dečje biblioteke u Kragujevcu Spomen česma u Divostinu Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Grošnici Saborna crkva Uspenja presvete Bogorodice u Kragujevcu Zgrada „Ureda” u Kragujevcu Etno dvorište u Drači Crkva Svetih Arhanđela u Borču
Lapovo
Rača	Crkva brvnara u Rači Zgrada zvana „Turski konak” u Rači Kuća u Velikom Krčmaru Kapela brvnara u Sepcima Karađorđev dom u Rači
Topola	Crkva Svetog Nikole u Donjoj Šatornji Crkva-mauzolej na Oplencu Stara crkva u Jarmenovcima Crkva brvnara u Pavlovcu Stara crkva u Goroviču Konak Milutina Georgijevića Kuća narodnog heroja Sofije Ristić Stara škola u Ovsištu Kuća narodnog heroja Milana Blagojevića Kuća Narodnog heroja Darinke Radović Zgrada u Surepovoj ulici 1 u Topoli Staro groblje u Vinči kod Topole Kuća Lakića u Topoli Sobrašice u Trnavi Kuća Veličkovića u Maskaru Crkva Svetog Preobraženja u Žabarima