Портал:Fizika
Fizika
 |
Fizika (grčki: φύσις, phusis: priroda) je osnovna fundamentalna prirodna nauka koja proučava osnovna ili suštinska svojstva prirodnih pojava i tela. Fizičari proučavaju osnovna svojstva, strukturu i kretanje materije u prostoru i vremenu. Fizičke teorije se najčešće izražavaju kao matematičke relacije. Najutemeljenije pojave se nazivaju fizičkim zakonima ili zakonima fizike, međutim, i oni su kao i sve druge naučne teorije, podložni promenama. Pri tome, novi fizički zakoni obično ne isključuju stare, nego samo ograničavaju domen njihovog važenja. Fizika je usko povezana sa drugim prirodnim naukama, kao i matematikom (zbog matematičkog opisivanja prirode), posebno hemijom, koja se umnogome bazira na fizici, pogotovo na kvantnoj mehanici, termodinamici i elektromagnetizmu. |
Članak meseca
Energija je sposobnost vršenja rada. Ova opšta definicija je deo osnovnih definicija savremene fizike, i to u onom delu koji treba da odgovori na pitanje o uzroku i poreklu prirodnih fenomena akcije, dejstva i sile. Svaki fizički sistem poseduje energiju u izvesnoj količini. Količina energije sistema nije apsolutna vrednost već relativna u odnosu na referentno stanje ili referentni nivo. Energija fizičkog sistema se definiše kao količina mehaničkog rada koga sistem može da proizvede kada menja svoje tekuće stanje i prelazi u referentno stanje; na primer ako se litar vode ohladi do 0°C ili kada auto udari drvo i uspori od 120 km/h do 0 km/h.
U fizici je energija tesno povezana sa pojmom entropija.
Izabrana slika
.jpg)
Centralna elektroda u loptastoj plazma-lampi.
Biografija
.jpg)
Marija Sklodovska Kiri (polj. Maria Skłodowska-Curie; 7. novembar 1867, Varšava — 4. jul 1934, Salanš, Francuska) je poznata fizičarka i hemičarka poljskog porekla. Imala je francusko i poljsko državljanstvo. Veći deo života je provela u Francuskoj, a tamo je i započela naučnu karijeru. Vršila je istraživanja iz hemije i fizike. Žena je Pjera Kiri, a majka Ev Kiri (franc. Eve Curie) i Iren Žolio-Kiri (franc. Irène Joliot-Curie).
U njena najveća dostignuća spadaju: rad na teoriji radioktivnosti, tehnikama razdvajanja radioaktivnih izotopa kao i otkriće dva nova hemijska elementa - radona i polonijuma. Pod njenim ličnim nadzorom vršena su, prva u svetu, ispitraživanja o mogućnosti izlečenja raka pomoću radioaktivnosti. Jedan je od osnivača nove grane hemije - radiohemije.
Dvostruka je dobitnica Nobelove nagrade, prvi put 1903. godine, iz fizike, zajedno sa mužem i Anrijem Bekerelom za naučna dostignuća u ispitivanju radioaktivnosti, a drugi put 1911. godine iz hemije, za izdvajanje elementarnog radona. Ona je do danas ostala jedina žena koja je Nobelovu nagradu dobila dva puta.
Potrebno uraditi
Potrebno napraviti:
Primenjena fizika - Kvantna teorija polja - Zrak - Navje-Stoksove jednačine - Feliks Savar - Jozef Štefan - Džejms van Alen
Potrebno proširiti:
Katoda - Katodni zraci - Orbita - Teorijska fizika
Poznati fizičari
Arhimed - Albert Ajnštajn - Feliks Bloh - Ludvig Bolcman - Nils Bor - Ruđer Bošković - Alesandro Volta - Galileo Galilej - Karl Fridrih Gaus - Marija Kiri - Gustav Kirhof - Lion Ledermen - Mihail Lomonosov - Hendrik Lorenc - Džejms Klerk Maksvel - Isak Njutn - Blez Paskal - Maks Plank - Mihajlo Pupin - Ernest Raderford - Pavle Savić - Nikola Tesla - Džozef Džon Tomson - Ričard Fajnman - Majkl Faradej - Enriko Fermi - Verner Hajzenberg - Hajnrih Rudolf Herc - Stiven Hoking
Najnovije vesti
- 8. oktobar 2019. – Dobitnici Nobelove nagrade za fiziku 2019. godine su Džim Pibls „za teorijska otkrića u fizičkoj kosmologiji” i Mišel Major i Didje Kelo „za otkriće egzoplanete u orbiti zvezde solarnog tipa”.
- 24. maj 2019. — Preminuo Mari Gel-Man, otac kvarova.
- 10. april 2019. — Naučnici okupljeni oko globalne grupe teleskopa Event Horizon Telescope objavili su prvu direktnu fotografiju masivne crne rupe u galaksiji Messier 87 nazvanu „Strelac A”.
- 10. decembar 2018. – Dobitnici Nobelove nagrade za fiziku 2018. godine su Dona Striklend, Artur Eškin i Žerar Muru „za revolucionarne pronalaske u oblasti laserske fizike“.
- 14. mart 2018. – U 76. godini preminuo Stiven Hoking, jedan od najvećih fizičara 21. veka, koji je predvideo da crne rupe emituju zračenje (Hokingova radijacija). U 21. godini mu je dijagnostifikovana Amiotrofična lateralna skleroza koja ga je postepeno paralizovala.
Oblasti fizike
Akustika - Astrofizika - Biofizika - Dinamika fluida - Elektromagnetizam - Kvantna fizika - Klasična fizika - Matematička fizika - Mehanika - Nuklearna fizika - Optika - Radioaktivnost - Relativistička fizika - Statistička fizika - Talasi - Termodinamika - Fizika čestica
Da li ste znali...
- ...da bi sat na ruci osobe koja kruži oko crne rupe radio sporije nego na Zemlji?
- ...da svetlost, brzinom od 299,792,458 m/s, može da stigne od Zemlje do Meseca za 1,2 sekund?
- ...da se Mesec svake godine udalji 3,82 cm od Zemlje?
- ...da plavi sjaj Čerenkovljevog efekta nastaje zbog toga što se elektroni kreću brže od brzine svetlosti u vodi?
- ...da snežne pahulje imaju karakterističan oblik šestougla zbog toga što se led kristališe heksagonalno?
- ...da se plava boja neba objašnjava efektom koji se naziva Rejlijevo rasejanje?
- ...da pojavu da se svetlost rasejava kroz krošnje drveća objašnjava Tindalov efekat?
- ...da na Suncu vreme teče sporije nego na Zemlji, što je efekat opšte teorije relativnosti?
Kategorije fizike
- Akustika
- Astrofizika
- Biofizika
- Eksperimentalna fizika
- Elektromagnetizam
- Elektrotehnika
- Jedinice za merenje
- Kvantna mehanika
- Kretanje
- Magnetizam
- Mehanika
- Optika
- Laseri
- Radioaktivnost
- Radiobiologija
- Relativnost
- SI jedinice: SI izvedene jedinice, SI osnovne jedinice
- Talasi
- Teorijska fizika
- Termodinamika
- Fizičari: Nobelovci za fiziku, Dobitnici Volfove nagrade za fiziku, Nikola Tesla
- Fizičke veličine
- Fizički zakoni
Dodatne informacije
Dodatne informacije
